De laatste week verschenen jubelberichten over het aantal mensen dat inlogt op een online gezondheidsomgeving. Het is een hele stap vooruit dat de informatie digitaal wordt bijgehouden, dat het wordt gedeeld en patiënten het kunnen zien. Er is ook heel veel rijkssubsidie aan besteed. Blije gezichten, ‘doel van een x aantal inloggers’ gehaald. De vraag is echter of de patiënt ermee geholpen is. Inloggen staat niet gelijk aan begrijpelijke informatie. Het zou pas innovatief zijn om dat als voorwaarde te stellen!
Onlangs heb ik een presentatie bijgewoond van hersenwetenschapper Margriet Sitskoorn. Ze liet een zaal (hoogopgeleide) mensen ervaren dat wij massaal andere vaardigheden aan moeten leren om de online omgeving te begrijpen: digitale vaardigheden 3.0. Met een simpele test liet ze de zaal ervaren dat onze hersenen niet automatisch zijn ingesteld op begrijpen wat ‘digitaal’ met ons doet. Daarom: inloggen staat niet gelijk aan begrijpen hoe een systeem werkt, of weten wat je moet doen.
Technische exercitie
De focus op inloggen is een technische exercitie. Het is een stap vooruit, maar pas de eerste. De vraag is of de patiënt heeft gekregen wat bij hem past, wat aan zijn behoefte voldoet. Informatie over zijn gezondheid, zorg en mogelijke behandeling. Zodat iemand bijvoorbeeld goed geïnformeerd een gelijkwaardige dialoog kan voeren met een verpleegkundige of arts. Immers contact, een gesprek samen afwegen en samen beslissen, is een belangrijk doel van overheid en zorgsector.
De focus op techniek zien we ook bij de persoonlijke gezondheidsomgeving (PGO). Deze week zijn de eerste ‘Medmij’ gecertificeerde bedrijven bekend gemaakt. Wanneer is iemand gecertificeerd? Indien gegevens probleemloos en veilig uitgewisseld kunnen worden. Zeker heel belangrijk en ook een goede stap vooruit. Het zou echter zo mooi zijn als er randvoorwaarden worden gesteld over de manier van informatie beschikbaar maken: is het inclusief, begrijpelijk en toegankelijk voor iedereen?
‘Mijnomgeving – jouwomgeving’
Er is inmiddels in de samenleving een oerwoud aan ‘mijnomgeving’ en ‘jouwomgeving’ ontstaan. Grappig is dat het de omgeving niet van ‘mij’ is, maar van een webbouwer, waar mensen vervolgens heen moeten om daar de weg naar eigen gegevens te vinden. Daar is nog een wereld te winnen. Lijkt mij een mooie volgende stap.
Mijn suggestie is om iets pas ‘mijn’ of ‘jouw’ omgeving te mogen noemen als het super eenvoudig is in gebruik EN de inhoud van de informatie begrijpelijk is omschreven – in tekst, met spraak of beeld. Vanuit mens- en patiëntperspectief zie je dan pas echt goed waar je voor kiest. En het is een mooie prikkel om vanuit vragen van mensen te denken.
Vanuit de ‘coalitie digivaardig in de zorg’ gaan we hiermee aan de slag. In samenwerking met de ‘alliantie digitaal samenleven’. Wie bij wil dragen, zeker ook vanuit patiëntperspectief - is zeer welkom! Samen vooruit naar de volgende stap.
