Het VWS-programma Gegevensuitwisseling in de zorg houdt regelmatig interviews met zorgbestuurders en -professionals over hun ambities en uitdagingen op het gebied van gegevensuitwisseling en databeschikbaarheid. Onlangs publiceerde het programma op zijn website een vraaggesprek met Aline Poolen, bestuurder van ZorgAccent en bestuurslid bij ActiZ.
Poolen werkt inmiddels zes jaar bij ZorgAccent (Noord West Twente en Salland), een zorgaanbieder met een focus op ouderenzorg, bij mensen thuis en in woonzorgcentra. Het op orde krijgen van de (digitale) informatievoorziening in de organisatie en in de zorgketen is een belangrijke uitdaging voor ZorgAccent.
Gegevensuitwisseling vaak niet goed
Dat geldt volgens Poolen bovengemiddeld voor de wijkverpleging, waar ZorgAccent contact heeft met een brede range zorgverleners – zoals ziekenhuizen, huisartsen, apotheken en paramedici die als fysiotherapeuten. “Dat betekent dat er veel overdracht- en contactmomenten zijn. Helaas gaat de uitwisseling van informatie tussen de verschillende zorgsectoren niet altijd goed."
Een goed voorbeeld is wanneer vrijdagmiddag om vijf uur een wijkverpleegkundige een nieuwe cliënt krijgt. Soms ontbreekt informatie uit het ziekenhuis, een overdracht of een actuele medicatielijst, maar ook medicijnen en hulpmiddelen. Helaas is de apotheek dan dicht en over het algemeen niemand meer bereikbaar.
De nachtdienst vormt een andere uitdaging, vervolgt Poolen. Verschillende zorgorganisaties in de regio hebben de nachtdienst samen georganiseerd, maar elke zorgaanbieder heeft een eigen zorgdossier waar zorgverleners zich apart voor moeten identificeren en authentiseren. Het gevolg: veel administratieve rompslomp.
Lappendeken van systemen
Een oorzaak is het afschieten van een landelijk EPD in 2011, wat heeft geleid tot een lappendeken aan niet of beperkt interoperabele informatiesystemen. “De leveranciers maakten die systemen vanuit klantbeleving en vaak zo dat ze niet gemakkelijk aan andere oplossingen zijn te koppelen. De gegevens zijn daardoor moeilijk uit te wisselen tussen systemen.”
Een regierol van VWS is hard nodig, stelt Poolen. Hier dringt ze vanuit haar rol als Actiz-bestuurder dan ook op aan binnen samenwerkingsverband Informatieberaad Zorg. En ze merkt ook dat VWS deze rol oppakt – zoals met het doorgevoerd krijgen van de Wegiz om digitale gegevensuitwisseling verplicht te stellen.
Vernieuwende aanjagers nodig
Het Informatieberaad blijft een belangrijk adviserend orgaan, meent Poolen. Daarnaast moet er een stuurgroep Digitaal Transformatie Orgaan komen, met deskundigen uit verschillende geledingen, die de afgelopen voorjaar uitgebrachte NVS (Nationale Visie en Strategie voor het gezondheidsinformatiestelsel) omarmen. “Zodat wanneer bepaalde initiatieven vastlopen door blokkades, er mensen zijn die helpen om dit op te lossen en besluiten te nemen. We hebben vernieuwende aanjagers nodig.”
Als Twentenaar spreekt Poolen over ‘een kwestie van hunebedden verslepen’, bij het gerealiseerd krijgen van eenduidige digitale gegevensuitwisseling. “We werken toe naar een goed werkend systeem in 2035. Het zal veel inspanning van alle betrokkenen vergen om alle systemen aan te passen en dossiers wellicht anders in te vullen. Leveranciers moeten internationale standaarden gaan implementeren, om de uitwisselbaarheid en uiteindelijk databeschikbaarheid voor burgers en zorgprofessionals te realiseren.”
