De Nederlandse Zorgautoriteit (NZa) heeft de regels voor medisch-specialistische zorg 2020 aangepast. Reden hiervoor is dat een andere manier van zorg organiseren nodig is om medisch-specialistische zorg betaalbaar en toegankelijk te houden. Verder moet meer samenwerking tussen zorgprofessionals onderling met de aangepaste regels gestimuleerd worden.
De overheidsambitie van juiste zorg op de juiste plek betekent zorg dichtbij huis leveren als het kan, alleen in het ziekenhuis als het moet, zo stelt de NZa. Dit is een ambitie die ook door steeds meer ziekenhuizen en zorgverzekeraars omarmd wordt. Dat gebeurt onder meer door ziekenhuizen omzetgaranties te bieden wanneer ziekenhuiszorg verplaatst wordt naar de thuissituatie.
Het gaat hierbij onder meer om telemonitoring van chronische aandoeningen zoals COPD, IBD (maag- en darmziekten) en hartfalen, maar ook om het verplaatsen van complexe ziekenhuiszorg. Het Nivel pleitte deze week nog in een verkennende studie voor meer uniforme afspraken om de veilige toepassing van dergelijke complexe zorg te ondersteunen.
Zorg op juiste plek
De NZa wil dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars afstappen van traditionele contractafspraken waarbij belonen op basis van volume het uitgangspunt is. In plaats daarvan moeten contracten die gebaseerd zijn op waardegedreven zorg de norm worden, zodat zorg op de juiste plek en doelmatige inzet van mensen en middelen een stap dichterbij komt.
De toezichthouder vindt het dan ook belangrijk dat zorgaanbieders en zorgverzekeraars in de contractering voor 2020 extra aandacht besteden aan de juiste zorg op de juiste plek en vernieuwende afspraken maken.
Belangrijkste wijzigingen
De NZa somt in een nieuwsbericht de belangrijkste wijzigingen van de regels voor medisch-specialistische zorg 2020 op. De wijzigingen worden meer in detail beschreven in de informatiekaart ‘Wijzigingen 2020’.
- Technische ontwikkelingen (zoals e-health toepassingen) maken het steeds vaker mogelijk om medisch-specialistische zorg bij patiënten thuis te leveren. Dit is een belangrijk onderdeel van de juiste zorg op de juiste plek: zorg zoveel mogelijk dichtbij de patiënt leveren en alleen in het ziekenhuis als het moet. Dit betekent een kostenbesparing van zorggeld, terwijl het voor patiënten prettig is wanneer zij niet steeds op en neer naar het ziekenhuis moeten. Daarom voert de NZa per 2020 een zorgprestatie toe die declaratie van klinische zorg thuis mogelijk maakt.
- De juiste zorg op de juiste plek vraagt ook om een herindeling van zorgtaken. Zo hoeven medisch specialisten niet alle medische handelingen zelf uit te voeren. De medisch specialist kan zich beter richten op complexe zorg als andere professionals de minder complexe zorgvragen overnemen. Daarom wordt de klinisch technoloog per 1 januari 2020 toegevoegd aan de rij beroepen die de poortfunctie uitvoeren. Beroepsbeoefenaren met een poortfunctie mogen zelfstandig - zonder tussenkomst van een medisch specialist - zorgtrajecten openen en in rekening brengen.
- Per 2020 gelden vrije tarieven voor de eerstelijnsdiagnostiek (behalve trombosezorg). Bij vrije tarieven stelt de NZa geen maximumtarieven vast en onderhandelen zorgaanbieders en zorgverzekeraars zelf over de prijs en behandeling. Vrije tarieven bieden meer ruimte om maatwerkafspraken te maken die passen bij de lokale omstandigheden en de behoeften van patiënten. De NZa faciliteert deze maatwerkafspraken door zorgaanbieders en zorgverzekeraars de mogelijkheid te bieden samen nieuwe prestaties voor eerstelijnsdiagnostiek aan te vragen.
- De NZa bekijkt ieder jaar waar de regels, prestaties en tarieven meer kunnen aansluiten bij de dagelijkse zorgpraktijk. Voor 2020 heeft de toezichthouder bijvoorbeeld met vertegenwoordigers van zorgaanbieders en zorgverzekeraars gekeken naar duidelijkere regels bij parallelle zorgvragen. Op basis van nieuwe regels kunnen zorgaanbieders voortaan al vroeg in een zorgtraject afwegen of het openen van een parallel zorgtraject gerechtvaardigd is. Ook is de term ‘behandeling’ in de regels voor parallelliteit losgelaten om aan te sluiten bij de praktijkvoering van medisch-specialistische zorg.
