In een nieuwe blogserie verkennen we de toekomst van de zorgcommunicatie aan de hand van de vraag ‘Wat als…’. Toekomstscenario’s, nieuwe ontwikkelingen en innovaties binnen de zorgsector worden uitbundig besproken. Deze keer: ‘Wat als de zorg een early adopter zou zijn?’
Digitalisering: niemand kan er tegenwoordig meer omheen. Elk mogelijk product heeft tegenwoordig een ‘smart’ versie, van je telefoon en televisie tot de lampen in je huiskamer. Er is een groep mensen die niet kan wachten om het volgende nieuwe product uit te proberen: ‘early adopters’ noemen we hen. Voor hen is het credo: wat vandaag trending is, is morgen alweer oud nieuws.
De zakelijke markt gaat hier gretig in mee en zet de ene na de andere nieuwe innovatie in om de concurrentie voorbij te kunnen streven. Omringd door al deze nieuwe trends en early adopters lijkt de zorgsector nogal traag te bewegen. Maar is dit wel zo?
De patiënt anno 2021
Toegegeven, waar sommige sectoren volledig draaien om innovatie, is de adaptiesnelheid binnen de gezondheidszorg laag. De zorg blijft nog altijd graag bij het vertrouwde. Helaas biedt vasthouden aan deze traditionele manier van werken vooralsnog geen antwoord op de alsmaar toenemende zorgvraag. Naast demografische verschijnselen, zoals vergrijzing, heeft de zorg te kampen met een verandering in de mentaliteit van patiënten. Er heerst wat we het beste kunnen omschrijven als ‘zorghonger’.
Dit houdt onder meer in dat de patiënt anno 2021 liever niet te lang wil wachten op de beantwoording van zijn zorgvraag. Misschien heeft dit te maken met de opkomst van social media, het steeds sneller worden van onze levens of de omloopsnelheid van producten binnen de consumentenmarkt. Niemand kan het met zekerheid zeggen.
Toch zijn er ook mensen die liever bij het oude vertrouwde blijven, want waarom iets veranderen wat altijd heeft gewerkt? De zorgsector en veel zorgmedewerkers kunnen we onder dit tweede type scharen. De hoge werkdruk en mensgerichte instelling van zorgprofessionals, maakt namelijk dat innovatie niet altijd een eerste prioriteit is.
Early adopter en co-creatie
De term early adopter komt van de innovatietheorie van Rogers. Hij omschrijft de levenscyclus van een innovatie, verdeeld over vijf stadia. Early adopters bevinden zich in het tweede stadium, en worden ook wel de visionairen genoemd. Waar de innovators nieuwe technologieën bedenken en ontwerpen, zijn de early adopters de eerste echte gebruikers. Zij zijn geïnteresseerd in innovaties, gaan zelf actief op zoek naar nieuwe mogelijkheden, en delen graag hun feedback om een techniek te verbeteren voor toekomstige gebruikers. Deze visionairs worden daarom vaak gezien als experts en opinieleiders.
Natuurlijk loop je als early adopter het risico dat een nieuwe techniek niet helemaal uitpakt zoals je had gehoopt. Je hebt echter ook het voordeel dat je mee kunt denken over het verbeteren van het product: co-creatie. Zo kun je ook anderen uit jouw vakgebied, de early majority, aansporen om de nieuwe techniek te gebruiken. De early adopters worden daarom vaak gezien als opinieleiders of experts. Het spreekwoord ‘be the change you want to see in the world’ gaat dus ook hier op: als je iets wilt veranderen, kun je het best beginnen bij jezelf.
Innovatiebarrières
De zorg is natuurlijk niet te vergelijken met andere branches. De sector heeft te maken met een grote complexiteit en verscheidenheid van taken, wat het doorvoeren van innovaties een tijdrovend en complex proces maakt. Daarnaast heeft de zorgsector te maken met strenge wet- en regelgeving, die zorgverleners beperkt in de mate waarin zij kunnen experimenteren met nieuwe technieken. Deze wetten zijn weliswaar nodig om de privacy en veiligheid binnen de zorgcommunicatie te waarborgen, maar leiden ook tot een afwachtende houding bij veel zorginstellingen wanneer het gaat om innovatie.
Deze afwachtende houding wordt versterkt door het grote aantal aangeboden technieken, die meer dan eens niet goed gecombineerd kunnen worden, waardoor de keuze om te innoveren verder uitgesteld wordt. Tot slot is de zorgsector niet dagelijks bezig met innovatie. De sector is ontzettend mensgericht en altijd bezig met het leveren van de best mogelijke zorg, waardoor de nieuwste innovaties niet altijd op de radar verschijnen.
‘’Zou dit het startschot kunnen zijn voor meer early adopters in de zorg?’’
Is het voor de zorgsector wel mogelijk om early adopter te zijn? Aanvankelijk lijkt van niet, maar mede dankzij de coronacrisis is de digitalisering in de zorg in een stroomversnelling geraakt. Ook bij Vcare hebben we een enorme stijging gezien in de aanvragen voor beeldbellen. Nu de zorg gedwongen wordt zich aan te passen aan de situatie, worden nieuwe technieken veel sneller omarmt.
Verschillende externe factoren duwen de digitalisering in de zorg vooruit: de coronacrisis, de veranderende mentaliteit van patiënten, en een steeds digitalere samenleving. Zou dit het startschot kunnen zijn voor meer early adopters in de zorg?
