Het St. Antonius Hartcentrum is een van de voorlopers in Nederland die met de innovatieve CardioMEMS HF-sensor zorg op afstand voor mensen met ernstig hartfalen mogelijk maken. Deze technologie, ontwikkeld door Abbott, speelt in op de groeiende behoefte aan hybride zorg: efficiënter, patiëntgerichter en toekomstbestendig. De sensor helpt achteruitgang van hartfalen vroegtijdig te signaleren, waardoor ziekenhuisopnames kunnen worden voorkomen en de kwaliteit van leven verbetert.
De draadloze sensor is niet groter dan een paperclip. Hij wordt via een katheter in een longslagader geplaatst en meet dagelijks de druk in dit bloedvat. Patiënten hoeven thuis slechts enkele minuten per dag op een speciaal kussen met antenne te liggen. De meetgegevens worden automatisch doorgestuurd naar het medisch team, dat de waarden beoordeelt en – indien nodig – direct de medicatie aanpast. Dankzij de passieve technologie is vervanging niet nodig: de sensor blijft levenslang functioneren.
Zorg dichter bij de patiënt
Volgens cardioloog Geert van Hout betekent deze ontwikkeling een grote stap richting gepersonaliseerde, proactieve zorg. “We kunnen patiënten op afstand monitoren en bij afwijkende waarden snel handelen. Hierdoor voorkomen we complicaties en verminderen we het aantal ziekenhuisbezoeken, wat zowel voor de patiënt als de zorginstelling voordelen biedt.”
De CardioMEMS-technologie voldoet aan de nieuwste medische standaarden en is recent opgenomen in het basispakket, na goedkeuring van Zorginstituut Nederland. Hiermee is de technologie niet alleen innovatief, maar ook breed toegankelijk. Inmiddels zijn de eerste patiënten buiten studieverband succesvol met de sensor behandeld in het St. Antonius.
Onderzoek
In 2023 toonden de resultaten van een onderzoek van het Erasmus MC al aan dat het gebruik van deze minuscule sensor in de longslagader bij patiënten met chronisch hartfalen het aantal ziekenhuisopnamen met bijna de helft (44%) kan terugdringen. Dat onderzoek werd toen gepubliceerd in The Lancet en gepresenteerd op een Europees congres voor cardiologen.
Voor het onderzoek kregen 348 patiënten uit 25 Nederlandse centra een dergelijke sensor geïmplanteerd. Het was ook toen al bekend dat het dagelijks meten van de druk in de longslagader een belangrijke indicator voor de hartfunctie is. In de praktijk bleek dat de patiënten dankzij de inzet van de sensor uitstekend gemonitord konden worden. De cardioloog kan dankzij de info van de sensor namelijk eerder zien wat er aan de hand is en daardoor eerder ingrijpen.
Hybride hartzorg als norm
Deze vorm van thuismonitoring sluit aan bij eerdere bevindingen dat optimale medicatie, betere zelfzorg en monitoring ziekenhuisopnamen bij hartfalen kunnen voorkomen. Met naar schatting 250.000 mensen in Nederland die lijden aan hartfalen, waarvan jaarlijks 38.000 nieuwe diagnoses en 34.000 ziekenhuisopnamen, biedt deze technologie een veelbelovende aanpak om de druk op de zorg te verminderen en de kwaliteit van leven voor patiënten te verbeteren. De sensor wordt ingezet bij patiënten met ernstig hartfalen die eerder herhaaldelijk zijn opgenomen.
Deze ontwikkeling benadrukt de transitie naar hybride zorg in de cardiologie: fysieke én digitale zorg, naadloos geïntegreerd. Het St. Antonius zet hiermee een belangrijke stap richting duurzame, persoonsgerichte zorg, waarbij technologie ondersteunend is aan menselijke aandacht en expertise. Zo blijft hoogwaardige hartzorg bereikbaar – ook in een tijd van toenemende druk op zorgcapaciteit.