Nieuwe ontwikkelingen, nieuwe vragen

Zorg en technologie zijn meer dan ooit met elkaar verweven, ziet Esther Talboom-Kamp, voorzitter van de Raad van Bestuur van diagnostisch centrum Saltro. Dat zorgt voor nieuwe situaties op alle vlakken. “Het is geen kwestie meer van wel of niet willen werken met digitale en technologische oplossingen, het is een must.”

Met de dubbele vergrijzing en multimorbiditeit stijgt de zorgvraag, ziet Esther Talboom. “Maar zoals het is vastgelegd in het hoofdlijnenakkoord voor medisch specialistische zorg, vinden wij met elkaar dat die zorg niet meer per se in het ziekenhuis hoeft plaats te vinden. Op zich is dat positief, want zo besparen we op relatief dure zorg, verminderen we de werkdruk in het ziekenhuis en vindt de patiënt zijn zorg dichterbij: in de wijk, bij de huisarts of zelfs thuis.” Voor het overal zover is dient er echter nog veel te gebeuren. We vragen Esther Talboom om op een aantal facetten van deze ontwikkeling te reageren. Kritische consument “De cliënt met een incidentele zorgvraag is tegenwoordig vaak een kritische consument. Hij betaalt steeds meer zelf en is gewend zich online te oriënteren vóór hij beslist waar hij zijn geld aan besteed. Hij deinst er niet meer voor terug om de voor hem beste specialist of zorglocatie te vinden, waar hij terecht kan op het moment dat het hem schikt. Met andere woorden: de patiënt is veranderd, is een kritische consument geworden. Van Nederlanders wordt steeds meer verwacht dat zij een actieve rol op zich nemen voor hun eigen gezondheid en ziekte. Niet iedereen is daar even goed toe in staat, dus we moeten meer op maat ons aanbod inrichten.” Druk op de zorg “Zorgprofessionals krijgen het door veeleisende patiënten en eerder genoemde ontwikkelingen inderdaad steeds drukker. Daarnaast is er het probleem van een krimpende arbeidsmarkt. Het is dus niet meer een kwestie van wel of niet willen werken met digitale oplossingen, het is een must. Die digitale oplossingen dienen zich razendsnel aan en maken het mogelijk nieuwe methoden en werkwijzen toe te passen.” Track & tracen “Steeds meer gezonde mensen zijn zich bewust van hun eigen lichaam en geest en dragen 24/7 wearables om hun conditie te meten. Daarnaast houden zij vaak nauwkeurig bij wat zij eten in mobiele applicaties. Prima natuurlijk. Want naast het feit dat deze mensen betrokken zijn bij hun eigen gezondheid, raakt een steeds grotere groep consumenten gewend aan online monitoring en coaching. Dat biedt onze sector nieuwe inzichten en mogelijkheden om dergelijke technologische toepassingen in te zetten in de zorg van vandaag.” Consument beslist zelf “Als diagnostisch centrum zijn wij dagelijks bezig op het snijvlak van zorg en technologie en onderzoeken we continu hoe het één het ander kan versterken. Onze visie is dat zorgconsumenten over het algemeen goed in staat zijn om op basis van goede en begrijpelijke informatie zélf te bepalen welke zorg er nodig is en hoe die moet worden ingericht.” De uitdaging is om dit ook te doen voor mensen met lage gezondheidsvaardigheden. “Als zorgprofessionals zijn wij er om de consument optimaal te faciliteren en waar nodig te helpen. Daarvoor dient de zorg echter opnieuw te worden vormgegeven. We dienen de zorg dáár aan te bieden waar die nodig is, op een manier die gewenst is.” Betrokkenheid “Eerder deed ik onderzoek naar de implementatie van e-health in de eerstelijns zorg. Hieruit bleek onder meer dat e-health in combinatie met een goede begeleiding kán bijdragen aan een verhoging van de ervaren kwaliteit van leven. Bovendien kan het zorgen voor meer betrokkenheid van de patiënt bij zijn gezondheid, ziekte en zorg. E-health is dus een veelbelovende ontwikkeling, maar dan moeten we er wel zeker van zijn dat de aangeboden e-health mogelijkheden ook doelmatig en betrouwbaar zijn.” Doelmatig en betrouwbaar? “Ja, want nieuwe ontwikkelingen brengen nieuwe vragen met zich mee. Hoe veilig en accuraat is digitale zorg eigenlijk? Hoe staat het met de privacy? En vooral: dragen al die nieuwe toepassingen wel écht bij aan doelmatige zorg?”

Alleen al Apple en Google bieden zo’n 325.000 gezondheidsapps aan

Zo worden er momenteel, alleen al door Apple en Google, zo’n 325.000 gezondheidsapps aangeboden. Van de meeste is niet of nauwelijks bewezen hoe effectief en betrouwbaar ze zijn. “Je kunt je trouwens ook afvragen of al die apps eigenlijk wel ontwikkeld zijn op basis van de behoeften van zorgconsumenten en/of zorgprofessionals.” National eHealth Living Lab (NeLL) “Wij vinden het als Saltro van groot belang dat er méér en intensief wetenschappelijk onderzoek wordt gedaan naar e-health. Nieuwe toepassingen moeten samen met de eindgebruiker worden getest en (door)ontwikkeld. Maar vergis je niet: er komen héél veel veelbelovende initiatieven op het gebied van digitale zorginnovaties op ons af. Ik ben ervan overtuigd veel e-health-ideeën een positieve impact op onze zorg kunnen hebben. Op voorwaarde dat de krachten worden gebundeld, dat kennis en inzichten worden gedeeld en dat alle betrokken partijen elkaar beter weten te vinden. In het National eHealth Living Lab (NeLL) is dit precies waarop de focus ligt. Als partner van NeLL investeren wij in de zorg van morgen. ” Samen werken aan zorg van morgen “Binnen NeLL werken innovatieve partijen samen aan de zorg van morgen. We bundelen hier veel kennis en moed rondom innovaties en e-health. Met consumenten, professionals, wetenschappers en studenten werken wij hier aan een efficiënte en doelmatige zorg.”