‘Geen farmaceut heeft de code voor digitale gezondheid al gekraakt'

wo 21 augustus 2024
‘Geen farmaceut heeft de code voor digitale gezondheid al gekraakt'
Digitalisering
Premium

Neemt ‘big pharma’ een afwachtende houding aan ten opzichte van digitale gezondheid? En zo ja, waarom dan? We spreken hierover met met Dr. Leslie Anne Fendt, Global Program Lead, Remote Vision Monitoring (Digital Health) bij Roche.

Waar denkt u als eerste aan bij de term 'digitale gezondheid'?

“Digitale gezondheid gaat in mijn optiek over het gebruik van digitale technologie om uitdagingen in de gezondheidszorg op te lossen. Een cruciaal element hiervan is preventie.”

“Ik zie het in termen van producten, maar ook in data- en technologie-infrastructuur,  zorgkanalen en automatisering. Het gaat om de manier waarop geneeskunde wordt beoefend te veranderen. Samen de focus te hebben op preventie en effectievere, datagestuurde, op waarde gebaseerde gezondheidszorg.”

Future Today Institute stelde onlangs dat 'farmaceutische en biotechbedrijven steeds meer worden geconfronteerd met burgers die de controle hebben over hun medische data. Deze bedrijven moeten die burgers gaan verleiden om de benodigde data voor hun onderzoek te verkrijgen. Hoe ziet u dit?

“Om het potentieel van gepersonaliseerde gezondheid optimaal te benutten, hebben - onder meer - farmaceutische bedrijven gegevens van hoge kwaliteit nodig. Dat is de basis. Ik ben het er volledig mee eens dat wanneer gegevens te koop zijn, het niet meer dan eerlijk is dat de mensen van wie de gegevens zijn, inspraak hebben. Afhankelijk van de meerwaarde van de gegevens van een persoon, bijvoorbeeld bij zeldzame ziekten, zouden patiënten die toegang tot hun gegevens verlenen, een vergoeding moeten ontvangen.” 

"Ik zie ‘big pharma’ nog geen grote rol spelen in preventie"

“Het kost echter veel moeite om uit grote hoeveelheden gegevens iets nuttigs te distilleren. Ook in de gezondheidszorg en vooral voor gereguleerde digitale gezondheidsproducten zijn de wetten met betrekking tot gegevensbescherming niet voor niets erg streng. Het is een hele uitdaging om dergelijke gegevens te verzamelen. Dit is niet te vergelijken met consumententechnologie, waar er bijna geen grenzen zijn aan de gegevens die bedrijven van hun gebruikers kunnen verkrijgen en waar het waarde halen uit gebruikersgegevens vaak hun bedrijfsmodel is.”

De farmaceutische sector wordt als erg voorzichtig beschouwd in het implementeren van digitale oplossingen. Is dit waar?

“Ik denk dat de farmaceutische sector in het begin misschien heel optimistisch en enigszins naïef op digitale gezondheidsproducten dook en nu beseft dat het vrij complexe materie is. Ik heb het gevoel dat nog geen enkele farmaceut de code volledig heeft gekraakt hoe digitale gezondheid het beste kan worden benut en in de praktijk gebracht.” 

“Maar dat betekent niet dat er geen vooruitgang is. Ik zie hoe de sector snel slimmer en effectiever wordt in hoe we digitale gezondheid inzetten. En ook kritischer wordt in de keuze van samenwerkingspartners. Een belangrijke verschuiving was dat we niet meer alleen nadachten over wat de technologie zou kunnen doen, maar meer begonnen na te denken over waar waarde kan worden gecreëerd en vastgelegd. Dat bracht veel meer focus in onze inspanningen.” 

Hoe benadert Roche digitale gezondheidsoplossingen?

“Roche zet sterk in op digitaal en data in veel verschillende facetten. Het bedrijf maakt actief gebruik van digitale gezondheid om zijn kernactiviteiten in de hele keten mogelijk te maken en te ondersteunen. Maar ook om op zichzelf staande digitale gezondheidsproducten te ontwikkelen.”

U schreef onlangs dat 'de alomtegenwoordigheid van digitale gezondheid niet gemakkelijk, goedkoop en snel zal zijn'. Waarom?

“Volgens mij dachten farmaceutische bedrijven dat ze gewoon een groep medewerkers op digitale gezondheid konden zetten en dan snel resultaat zouden boeken, zonder de bestaande kernactiviteiten aan te hoeven passen. Snel resultaat bleef uit en dat leidde tot teleurstelling over het hele concept. Naar mijn idee waren de verwachtingen gewoon niet realistisch. Succesvol inzetten op ‘digital health’ vergt een transformatie van de hele organisatie. En geen enkele organisatie kan makkelijk digitaal transformeren. Het is een langdurig proces."

“Hetzelfde geldt voor de zorg zelf. Digitale gezondheid kan value based zorg mogelijk maken, maar heeft tegelijkertijd value based zorg nodig om te gedijen. Ons westerse zorgsysteem, met al zijn verkeerde stimulansen, werkt niet goed meer. Zolang mensen en zorgaanbieders hun gedrag en processen niet veranderen, blijft de acceptatie van digitale gezondheid laag."

“Wat dit extra moeilijk maakt, is dat prikkels sterk verschillen per geografie, specialiteit en instelling, en dat er gewoon zoveel verschillende belanghebbenden zijn om op één lijn te brengen en rekening mee te houden.”

Een van de doelen van de digitale gezondheidstransformatie is om van een behandelingsgericht naar een preventiegericht systeem te komen. Wat betekent dit voor big pharma?

“Dat is een van de lastigste opgaven voor grote farmaceuten. Ik zie ‘big pharma’ nog geen grote rol spelen in preventie. De focus ligt op het beter begrijpen, behandelen en beheersen van ziekten. Hier kan op korte termijn farma de grootste waarde toevoegen.”

“Voor de meeste grote farmaceuten vallen die verschuiving en de potentiële impact ervan nog steeds in de categorie 'afwachten', misschien met uitzondering van GLP-1: fabrikanten die aan obesitas gerelateerde ziekten willen voorkomen door middel van farmaceutisch gewichtsbeheer.”

Hoe ‘veranderen farmaceuten hun strategie sinds de digitalisering van de zorg in een stroomversnelling is geraakt?

“Tot op het hoogste niveau hebben farmaceutische bedrijven begrepen dat het succesvol implementeren van data in hun bedrijfsmodel van cruciaal belang is geworden. We zien dat er verschillende focuspunten worden gesteld op het stimuleren van R&D versus productiviteit, effectiviteit versus klantbetrokkenheid en differentiatie versus stand alone producten. Hetzelfde geldt voor uiteenlopende benaderingen van partnerships zoeken of intern de inspanningen opschroeven. Wel lijkt ‘digitaal’ inmiddels een kernaspect te zijn van bijna elk groot farmaceutisch bedrijf.”

Roche heeft verschillende mobiele apps in het portfolio voor onder andere diabetespatiënten. Welke toekomst zie je voor dit soort oplossingen?

“Als voorstander van digitale gezondheid, ook al werk ik zelf niet op dit terrein, kijk ik vaak naar diabetes en cardiometabolisme voor inspiratie met betrekking tot de mogelijkheden van digitale gezondheid. Diabetes is bijvoorbeeld een chronische ziekte met een zeer hoge en complexe zelfmanagementlast en als zodanig een ideale use case voor digitale gezondheid. We zien een goede adaptie en veel mogelijkheden.”

Vindt u dat digitale therapieën aan dezelfde strenge regels moeten worden onderworpen met betrekking tot bijvoorbeeld klinische proeven en de veiligheid van het gebruik als geneesmiddelen?

“De mate van risico moet de regulering en de bewijslast voor certificering bepalen. Natuurlijk bestaat het gevaar dat er schadelijke oplossingen op de markt komen. Dat moeten we koste wat kost voorkomen. Toch is er in de sector ook terecht bezorgdheid over het zó hoog maken van de bewijsdrempel, dat het voor bedrijven onbetaalbaar wordt om nieuwe innovaties te ontwikkelen. Ook bestaat de vrees dat zij beperkt gaan worden door de enorme hoeveelheid regelgeving.”

“Net als farmaceutische producten en fysieke medische apparaten, moeten digitale gezondheidsoplossingen veiligheid en effectiviteit aantonen. Dit moet echter worden bepaald door hun risiconiveau en, belangrijker nog, moet ook worden vergezeld van een hogere vergoeding.”  

Wat wordt er op dit moment het vaakst besproken – met betrekking tot geavanceerde technologie – in Basel, het ‘hartland’ van de farmaceutische industrie?

"Basel is niet alleen de ‘Sillicon Valley’ van farma, maar ook van biotech, healthtech, digitale gezondheid en veel meer. De grote farmaceuten in en rondom Basel richten zich sterk op het integreren van data en digitaal overal in hun waardeketen, op zoek naar effectievere R&D, betere klantbetrokkenheid en educatie en het aanbieden van uitgebreide gezondheidsoplossingen.”

“Ook aan de start-up kant zien we veel bedrijvigheid. De Day One Digital Health-accelerator fungeert bijvoorbeeld als een lanceerplatform voor digitale gezondheidsondernemingen, waarbij alles aan bod komt, van digitale neurorevalidatie tot het ondersteunen van ouderen bij het innemen van hun medicatie.”

“Op de middellange termijn wordt kwantum computing de volgende stap, geleid door Quantum Basel, de eerste commercieel levensvatbare kwantumhub van Zwitserland. Vooruitgang in kwantum computing zal een exponentiële groei van de rekencapaciteit mogelijk maken – en daarmee veel meer inzet van AI-toepassingen - om zo use-cases mogelijk te maken waar we vandaag alleen maar van kunnen dromen.” 

CV

Leslie Anne Fendt is Global Program Lead, Remote Vision Monitoring (Digital Health) bij Roche.