Houdbaarheid van zorg

wo 21 augustus 2024
Houdbaarheid van zorg
Column
Premium

De zorg in Nederland is van goede kwaliteit en daar mogen we zuinig op zijn. Maar op enkele punten zien we dat de zorg ook knelpunten kent. Om de kwaliteit ervan en daarmee onze hoge standaard van kwaliteit van leven en de toegankelijkheid tot goede zorg te borgen, dient de zorg op financieel, personeels- en maatschappelijk vlak houdbaar te zijn en te blijven.

De zorg ook in de toekomst houdbaar houden, vraagt om een aanpak van diverse uitdagingen op de bovengenoemde drie dimensies. Deze dimensies komen steeds meer onder druk te staan door de dubbele vergrijzing, de opkomst van nieuwe zorgtechnologie en – ook door steeds meer ouderen - een toename van het aantal chronische zieken met co-morbiditeit. 

Er klinken dan ook vaker geluiden om de groei van de zorg (-vraag) te begrenzen en zo de zorg op peil te houden. We zullen als samenleving andere keuzes moeten maken en moeten kijken waar onze prioriteit ligt om een toekomstige zorginfarct te voorkomen. Anders wordt, omdat we met zijn allen steeds méér en duurdere zorg (gaan) gebruiken, de huidige kwaliteit van en toegang tot zorg echt onhoudbaar.

Scherpe keuzes

Hoe kunnen we dit voorkomen? Er moeten verschillende maatregelen en scherpe keuzes worden gemaakt. Dit kan onder andere door: 

  1. Meer investeren in de zorgsector: zorgorganisaties moeten voldoende financiële middelen krijgen om kwalitatieve zorg te kunnen blijven leveren. Dit betekent onder andere het verhogen van budgetten, het verminderen van administratieve lasten en het verbeteren van arbeidsvoorwaarden voor zorgverleners.
  2. Verbetering van samenwerking en communicatie tussen zorgverleners: zorginstellingen moeten beter met elkaar samenwerken en informatie delen om de zorg voor patiënten te verbeteren. Ook de communicatie met patiënten en hun familie moet transparant en duidelijk zijn.
  3. Investeren in preventie: door te investeren in preventieve maatregelen kan het aantal zorgvragers worden verminderd. Bijvoorbeeld door in te zetten op gezonde leefstijl, vroegtijdige signalering van gezondheidsrisico's en het bevorderen van zelfredzaamheid.
  4. Verbetering van de digitale zorg: digitalisering kan de zorg efficiënter maken en de kwaliteit van de zorg verbeteren. Het gebruik van e-health toepassingen kan de zorg op afstand verbeteren en de druk op zorgverleners verlichten.
  5. Aantrekken en behouden van voldoende zorgverleners: het is belangrijk om voldoende zorgverleners aan te trekken en te behouden, zodat er geen tekorten ontstaan in de toekomst. Dit kan onder andere door het verbeteren van arbeidsvoorwaarden, opleidingsmogelijkheden en loopbaanperspectieven.

Daarnaast is het duidelijk dat de politiek hierin een belangrijk rol heeft en dus niet wegkijkt. Als we naar het hoofdlijnenakkoord van het kabinet Schoof kijken, willen de coalitiepartijen vooral inzetten op: preventie, beheersing van zorguitgaven en de kwaliteit van zorg. Maar ook zijn er bezuinigingen aangekondigd. Als zorgvrager maak ik mij dan ook zorgen over de impact van de bezuinigingen en mis ik de scherpe keuzes die nodig zijn voor de houdbaarheid van zorg. 

Of het hoofdlijnenakkoord voldoende bijdraagt aan de houdbaarheid van de zorg en gelijke kansen op gezondheid en de toegang tot zorg zal verkleinen, zal sterk afhangen van de uitwerking ervan. Er zijn verschillende manieren om de zorg houdbaar te houden. Te denken valt aan:

  1. Preventie: investeer in preventieve zorg om gezondheidsproblemen te voorkomen, kijk naar gezondheid in plaats van ziekte om het beroep op zorg te verminderen.
  2. Innovatie: stimuleer innovaties in de zorg, zoals technologische ontwikkelingen en nieuwe behandelingen, om de zorg efficiënter en effectiever te maken.
  3. Samenwerking: stimuleer samenwerking tussen zorgverleners, zorginstellingen, patiënten en andere betrokkenen om de zorgketen te verbeteren en verspilling tegen te gaan.
  4. Transparantie: maak de kosten en resultaten van zorgaanbieders inzichtelijk, zodat patiënten en zorgverzekeraars een bewuste keuze kunnen maken en de zorg efficiënter kan worden georganiseerd.
  5. Zorg op maat: biedt zorg op maat aan patiënten, waarbij rekening wordt gehouden met individuele behoeften en voorkeuren, om overbehandeling te voorkomen.

Door deze maatregelen te combineren en continu te blijven evalueren en bijsturen, kunnen we er hopelijk voor zorgen dat de zorg op lange termijn houdbaar en betaalbaar blijft.

Together we care!     

CV

Geert-Jan van Hal is lid van de Redactieraad van ICT&health en is partner digitale zorg. Vanuit zijn perspectief als mens, patiënt, ervaringsdeskundige en eindgebruiker bekijkt en schrijft hij over de ontwikkelingen op het gebied van medische innovatie, mensgerichte zorg en de digitale gezondheidszorg.