Actiz is blij met de handreikingen die een verkennend rapport over de stand van zaken van zorgtechnologie in verpleeghuizen biedt. Dat schrijft de koepelorganisatie voor aanbieders van langdurige zorg.
Uit de verkenning van van Jester Strategy blijkt onder meer dat, hoewel er steeds meer (zorg)technologie (zie hier een infographic) wordt ingezet in verpleeghuizen, het opschalen ervan een grote uitdaging blijft. ActiZ stelt - waar het kan met andere partijen – verder aan de slag te gaan met activiteiten die zorgorganisaties ondersteunen bij de implementatie en opschaling van (zorg)technologie in de verpleeghuissector.
De verkenning in opdracht van onder meer het Ministerie VWS was bedoeld om de overwegingen, effecten en ervaringen van zorgaanbieders met zorgtechnologie te onderzoeken. Minister Bruins (Medische Zorg) stelde vorige week in een Kamerbrief al aan de hand van diverse rapporten dat het inmiddels duidelijk is dat zorgtechnologie het welzijn van verpleeghuisbewoners bevordert.
Zorgtechnologie bevordert welzijn
Inzet van tijdsbesparende technologie biedt kansen volgens Bruins om zorgverleners te ontlasten, de kwaliteit en veiligheid van de zorg te vergroten en administratieve lasten te verminderen. Om het gebruik verder te stimuleren, wordt ook komend jaar weer een Verpleeghuis van de toekomst-challenge gehouden, waarbij zorginstellingen met een technologiepartner werken aan de toepassing en opschaling van zorgtechnologie.
Breed scala toepassingen
In de verpleeghuiszorg is volgens de verkenning al een breed scala aan zorgtechnologische toepassingen te vinden: van elektronische cliëntendossiers en sensoren tot slimme hulpjes voor verzorging en behandeling. De belangrijkste positieve effecten van toepassing van technologie zijn:
- Een betere kwaliteit van zorg.
- Een hoger welzijn.
- Meer eigen regie van de cliënt.
In 85 procent van de gevallen sluit de ervaring die met technologische toepassingen is opgedaan aan bij de verwachtingen. De uitdaging voor een bredere inzet van zorgtechnologie ligt dan ook vooral bij het opschalen en borgen in de hele organisatie en op alle locaties. daarin staan verpleegtehuizen overigens niet alleen. Toezichthouder IGJ concludeerde vorig jaar al dat de visie op e-health er wel is bij zorginstellingen, maar dat de vertaling ervan in daadwerkelijke besluiten en in praktische toepassingen lastig blijft.
Aanleiding inzet zorgtechnologie
Belangrijke aanleidingen om te beginnen met toepassen van zorgtechnologie zijn nieuwbouw en renovatie. Ook de visie en het enthousiasme binnen de organisatie worden echter genoemd. Er bestaan wel duidelijke verschillen tussen organisaties die relatief veel technologie gebruiken en dit vanuit een visie doen en organisaties die technologie minder gebruiken en het meer ad hoc benaderen. De ervaring met technologie bepaalt het handelingsperspectief van zorgaanbieders.
Knelpunten
Er zijn diverse knelpunten voor het inpassen en opschalen van zorgtechnologie, aldus de verkenning:
- Ruim 40 procent van de organisaties vindt dat zij onvoldoende kennis heeft om de juiste keuzes te maken op het gebied van zorgtechnologie.
- Is de kennis er wel, dan ontbreekt vaak de tijd. Het toenemende personeelstekort betekent voor veel organisaties dat zij alle tijd nodig hebben om hun primaire zorgtaken te vervullen.
- Ook een gebrek aan eigenaarschap en ambassadeurs is een knelpunt, met name voor slimme apparaten.
- Bestuurders noemen een gebrek aan acceptatie van technologie door medewerkers en onvoldoende verandervermogen als barrières.
- Zorgorganisaties stellen opvallend vaak dat gebrekkige basisinfrastructuur een optimale inzet van technologie bemoeilijkt (zoals haperende WiFi-netwerken, geen bereik in sommige delen van het pand of gps-apparatuur die binnenshuis niet werkt)
- Externe knelpunten zijn onvoldoende ontwikkelde technologie, de houding van leveranciers en een gebrek aan technologiestandaarden.
Kansen
Ook kansen met zorgtechnologie worden genoemd:
- Technologie moet vanuit de visie op zorg benaderd worden. De verantwoordelijkheid voor technologie moet breed worden gedragen in de organisatie. Dit kan door cliënten en medewerkers via de medezeggenschap tijdig te betrekken bij keuzes over zorgtechnologie.
- De focus op zorgtechnologie kan gewaarborgd worden door in de opstartfase een innovatiemedewerker aan te wijzen die zich specifiek met zorgtechnologie bezighoudt. Dit kan ook door tijdens de implementatie van technologische toepassingen te werken met ambassadeurs op de werkvloer (bijvoorbeeld per locatie).
- Organisaties moeten vooral doorgaan met toepassen van zorgtechnologie om hiermee ervaring op te doen en te leren. Minder ervaren organisaties kunnen zich beter op functionele technologie (meer losstaande toepassingen) richten. Via bijvoorbeeld lerende netwerken kunnen zij gebruikmaken van de ervaring van andere zorgaanbieders.
Kansen voor sectorpartijen
Ook sectorpartijen zoals ActiZ krijgen handreikingen in de verkenning:
- Het toenemend gebruik van technologische toepassingen maakt het steeds relevanter dat deze toepassingen onderling kunnen worden verbonden. Hier ligt een kans om vanuit een neutrale partij, zoals een branchevereniging, leveranciers aan te sporen de onderlinge verbondenheid te verbeteren, (bijvoorbeeld op basis van open standaarden).
- Opleidingsinstituten moeten zorgtechnologie opnemen in de opleidingen voor verpleegkundigen en verzorgenden om toekomstige medewerkers hiermee kennis en ervaring te laten opdoen.
- De overheid en zorgkantoren kunnen, bijvoorbeeld via het initiatief van de NZa, de complexiteit in de domeinoverstijgende financiering van zorgtechnologie reduceren.
