In België is officieel een gezondheidszorgdata autoriteit (GDA) opgetuigd. Het gaat concreet om een toezichthouder die helpt bij het veilig beschikbaar houden van gegevens, consumenten geruststelt over privacy maar ook inzet op productontwikkeling en het harmoniseren en documenteren van processen. De GDA is een administratieve dienst met boekhoudkundige autonomie.
Het inschakelen van een autoritieit zoals dat met de GDA nu in België gebeurt, zou ook voor Nederland kunnen helpen om de ingewikkelde gezondheidsdatapuzzel te leggen. De nieuwe autoriteit ondersteunt de transitie van het Belgisch gezondheidszorgsysteem naar een datagedreven zorg. Het gaat dan concreet om het veilig beschikbaar maken van gegevens, onderzoek en productontwikkeling.
GDA is stap vooruit
Met de oprichting van de GDA zijn onze Belgische buren Nederland dus een stap voor. We hebben weliswaar drie zorgtoezichthouders: het Zorginstituut (verantwoordelijk voor alles dat in het basispakket zit aan zorg), de IGJ (inspecteert of de zorg wordt geleverd zoals het hoort en de NZa (verantwoordelijk voor het opstellen van de spelregels omtrent zorgverlening en -vergoeding).
Verder houdt de AP toezicht op privacy van medische data. Maar we hebben dus nog geen toezichthouder op zorgdata zoals de GDA. Natuurlijk wordt er wel regelgeving, nationaal en internationaal, ontwikkeld omtrent gezondheidsdata zoals in Wegiz en de European Health Data Space, maar die wetgeving heeft vooral een faciliterende functie.
Digitaliseringsslag
In het Belgisch regeerakkoord en de beleidsnota Volksgezondheid werd de oprichting van de gezondheidszorgdata-autoriteit (GDA) aangekondigd. De GDA kan de digitaliseringsslag in de zorg, het uitwisselen van zorgdata en het veilig beschikbaar maken daarvan ondersteunen. Het beschikbaar maken van gegevens voor beleidsondersteuning, innovatie, onderzoek en productontwikkeling staan centraal.
“Het gemakkelijk, uniform, transparant en veilig beschikbaar stellen van gegevens inzake gezondheid in al haar facetten, moet leiden tot een meer kwalitatieve, betaalbare, preventieve en gerichte zorg voor elke burger”, kunnen we lezen in het ‘Voorontwerp van wet houdende oprichting en organisatie van de Gezondheids(zorg)gegevens-autoriteit’.
Het voorontwerp van wet voorziet in de oprichting van de GDA als Administratieve Dienst met boekhoudkundige autonomie. De opdrachten van de GDA omvatten onder andere het faciliteren bij de rechtmatige toegang tot zorgdata en zorg gerelateerde gegevens, maar ook het documenteren en harmoniseren van processen. Tevens verzorgt GDA een catalogus van de beschikbare types van gegevens en organiseert de autoriteit overleg tussen de gegevenshouders en de gegevensgebruikers.
