Patiënten die op de intensive care afdeling van het Erasmus MC liggen, hoeven voortaan niet meer vervoerd te worden voor een hersenscan. In samenwerking met de afdeling Radiologie is een proef gestart met een mobiel CT-scanner. Inmiddels hebben al 25 patiënten een hersenscan ondergaan met de mobiel CT. De komende maanden worden gebruikt om een goed beeld te krijgen van de voordelen van het systeem, impact op de werkdruk van het IC-personeel en risicoanalyses.
IC-patiënten worden vaak kunstmatig beamend en zijn vaak ook instabiel. Wanneer zo'n patiënt een hersenscan nodig heeft, dan moeten ze daarvoor verplaatst worden naar de afdeling radiologie. Dat heeft nogal wat voeten in aarde. Zo moeten er altijd twee IC-verpleegkundigen en een arts mee. Die zijn vervolgens minstens drie kwartier afwezig op de IC. Met de mobiele CT-scanner kunnen deze patiënten voortaan een hersenscan op de IC ondergaan.
Deze nieuwe scanner, die alleen geschikt is voor het hersenscans, is afkomstig van Siemens Healthineers. De leverancier heeft de mobiele CT-scanner ten behoeve van deze proef aan het Erasmus MC ter beschikking gesteld. Daarmee heeft het ziekenhuis een wereldprimeur. De feedback die tijdens de proefperiode verzameld wordt, zal door Siemens gebruikt worden om het apparaat waar nodig nog aan te passen. Of de mobiele CT-scanner ook na de proef in het Erasmus blijft, besluit het ziekenhuis na de proefperiode.
Mobiele CT-scanner voor hersenscans
Wanneer een hersenscan gemaakt moet worden, dan wordt de mobiele CT-scanner door de radiologie laboranten naar de betreffende IC-box gereden en aan het hoofdeinde van het bed geplaatst. Daar heeft de ICU-verpleegkundige intussen de nodige voorbereidingen getroffen, zoals het verplaatsen van de monitoring. Vervolgens wordt de patiënt in zijn bed 30 centimeter richting het hoofdeinde verplaatst zodat zijn hoofd in een houder van de scanner ligt.
Tijdens het uitvoeren van de hersenscan zullen alleen de laboranten in de IC-box blijven om het apparaat te bedienen. Artsen en verpleegkundigen verlaten dan tijdelijk die ruimte. Behalve dat de IC-patiënten niet meer verplaatst hoeven te worden voor het maken van een hersenscan, heeft de mobiele CT-scanner nog een groot voordeel. Na positionering beweegt de patiënt niet meer ten opzichte van het bed, beademingsmachine en monitor. Normaal is dit een groot risicomoment is voor losraken van beademingsslangen en uitvallen van drains.
Testen, trainen en evalueren
Tijdens de proefperiode komen onder andere de volgende onderwerpen aan bod ter beoordeling en evaluatie:
- de belasting in tijd voor het IC-personeel als er een CT hersenen verricht moet worden;
- de risicomomenten en complicaties die kunnen ontstaan bij het klaarmaken voor de scan en het transport en tijdens het transport zelf.
De mobiele CT is door stralingsdeskundigen goedgekeurd voor klinisch gebruik. Extra beschermingsmaatregelen zijn niet nodig omdat de scanner zelf al meer dan voldoende afscherming heeft. Inmiddels zijn al 25 patiënten gescand. De komende weken worden alle laboranten getraind. Er wordt door de laboranten eerst drooggeoefend in een lege IC-box, waarna ze ook daadwerkelijk leren hoe ze patiënten moeten scannen.
Minder risicomomenten en complicaties
“Wij verwachten dat het gebruik van de mobiele CT het aantal risicomomenten en complicaties gerelateerd aan het verrichten van een CT hersenen bij IC-patiënten zal verminderen maar dat het ook een aanzienlijke tijdswinst zal opleveren voor IC-personeel. We hebben reeds gegevens verzameld over de oude werkwijze om te kunnen vergelijken met de nieuwe werkwijze met de mobiele CT. Hiermee kunnen de voordelen van de mobiele CT worden aangetoond”, vertelt dr. Mathieu van der Jagt, neuroloog-intensivist. Hij is samen met radioloog prof.dr. Aad van der Lugt de trekker van dit project. “De beeldkwaliteit is vergelijkbaar met die van de ‘normale’ CT scanner en de CT scanner is vrij eenvoudig te positioneren en te bedienen", voegt van der Lugt toe.
"Kritieke patiënten zijn kwetsbaar en kunnen elke verbetering in hun behandeling gebruiken. Het is altijd beter om ze niet te verplaatsen. Daarom is de SOMATOM On.site ontwikkeld: om bij high-end CT opnames van het hoofd de patiëntveiligheid, het proces en diagnostische snelheid te verbeteren. Wij zijn blij om samen met het Erasmus MC de voordelen in de praktijk aan te tonen", vertelt Paul Riswick van Siemens Healthineers.