Ik vind het altijd erg inspirerend om bedrijven buiten de zorg te bezoeken. Meer dan eens zag ik paralellen die heel leerzaam zijn voor onze sector. Onlangs bezocht ik met een groep zorgverleners tijdens een innovatietrip Tony’s Chocolonely.
Het is fascinerend om te zien hoe een nieuwkomer markt wist te veroveren op de gevestigde wereldspelers: de oranje melk-karamel-zeezout is de bestverkochte chocoladereep van Nederland en in marktaandeel is Tony’s in ons land multinationals als Nestlé, Mars en Verkade voorbijgestreefd! Tony’s basis is dat het geen chocolade met impact verkoopt, maar impact genereert met (toevallig) chocolade. Van deze instelling kunnen we ook in de zorg veel leren.
Tony’s Chocolonely is ontstaan als een journalistieke chocoladereep. Journalisten van de Keuringsdienst van waarde wilden de moderne slavernij in de chocolade-industrie voor het voetlicht brengen. Toen bleek dat de gevestigde orde hier geen verandering in ging brengen, onder het mom van ‘te duur’, ‘hoe dan?’ en ‘hoe spel je slavefree?’, besloten ze zelf een chocoladereep op de markt te brengen. Doelstelling: 100% slaafvrije chocolade in de gehele chocolade-industrie.
Een mooi doel waar de consument sympathie voor heeft, maar wel een vervelende boodschap die de gevestigde orde eigenlijk niet wilde horen.
Hoe pakt(e) Tony’s dat aan?
- Tony’s maakt bewust: door mensen goed te informeren over wat er gebeurt, kunnen mensen ervoor kiezen er iets aan te doen.
- Tony’s geeft het voorbeeld: ze maken afspraken met lokale boeren en coöperaties, zodat ze kunnen garanderen dat er geen slaven worden gebruikt bij het produceren van hun chocoladerepen.
- Goed voorbeeld doet volgen: door te laten zien dat Tony’s een succes is met deze positieve doelstelling, kunnen andere partijen geïnspireerd raken het ook te gaan doen, zodat uiteindelijk de gehele chocolade-industrie slaafvrij zal worden.
Blijf in jezelf geloven
Als je de zorg probeert te veranderen, loop je vaak tegen heel wat (goedbedoelde) muren op, afkomstig van de gevestigde orde: ‘dat is niet veilig’, ‘het is veel duurder’, maar ook ‘wat doet het met mijn baan?’. Ook al heb je met toekomstbestendige, patiëntvriendelijke en toegankelijke zorg nog zo’n positieve boodschap.
Ik vond het mooi om te zien dat Tony’s ook continu tegen muren opliep, maar in zichzelf bleef geloven, zich vooral op de consument ging richten en vervolgens liet zien dat deze er ook zelf echt wat aan kon doen. De gevestigde orde veranderen lukte pas veel later. Het begon bij de consument. En met een lange adem kunnen er dan hele mooie dingen gebeuren!
Tony’s voor zorgvernieuwers
Dat bracht mij tot Tony’s analogie voor zorgvernieuwers:
- Maak de patiënten bewust van wat er allemaal mogelijk is in de zorg van tegenwoordig.
- Laat in je praktijk ook zien dat het bij jou kan.
- Inspireer collega’s met de positieve effecten die het op de zorg heeft.
En zit je er een keer helemaal doorheen, of loop je weer tegen een (goedbedoelde) muur, dan kan ik de Tony’s wit-framboos-knettersuiker-reep aanbevelen. En ook eentje voor de bouwer van de muur, wie weet helpt het.
