In het kader van het co-creatie eHealthboek dat 26 november uitkomt, is 2 oktober een bijeenkomst gehouden waar zo’n 110 innovatoren, beleidsmakers, zorgprofessionals, experts en cliënten bijeenkwamen in het Achmea congrescentrum. Tijdens de bijeenkomst bleek dat Nederland voorop loopt in de ontwikkeling van eHealth. Maar met de implementatie en opschaling ervan wil het echter nog niet altijd vlotten. Hoe kan dat?
Waarom eHealth?
In Nederland willen we de zorg voor de groeiende groep zorgvragers kwalitatief hoogwaardig,toegankelijk en betaalbaar houden. Het uitgangspunt is dat eHealth toepassingen een deel van de reguliere zorg gaan vervangen of voorkomen. Met behulp van eHealth zou het mogelijk moeten zijn om meer zelf management en substitutie te realiseren, waardoor de kosten binnen de perken blijven,de kwaliteit van zorg verbetert en de gezondheid toeneemt. Dat is een mooi streven, maar in de praktijk blijkt dit niet zo makkelijk.
Van innovatie zoekt probleem
Stel u bent innovator. U bedenkt vanuit uw enthousiasme een idee om een innovatie te ontwikkelen.U gaat vol aan de slag, maar onderweg heeft u de nodige drempels te overwinnen. Tijdens de ontwikkeling komt u er achter dat de doelgroep voor de innovatie niet heel groot is. Zorgorganisaties zijn ook niet zo enthousiast als u, want ze denken dat de innovatie meer tijd en geld gaat kosten,zonder dat het besparingen oplevert. Ook blijkt het nogal lastig om via financiers geld te krijgen om de innovatie verder te ontwikkelen en eventueel op te schalen. In de praktijk blijkt, ook door het veelal ontbreken van een businesscase, de problematiek van de aanbod- en technologiegerichte ontwikkeling van eHealth oplossingen veel voor te komen: er is een innovatie, maar er is geen probleem.
Naar probleem zoekt innovatie
Wat is dan een mogelijke oplossing(richting)? Begin met het goed in beeld brengen van de huidige populatie en die van de toekomst: is deze jong/oud? Arm of rijk? Gezond of is er veel zorgvraag (en bijbehorende kosten)? Waar moet de focus op liggen? Op preventieve oplossingen (houd de mensen thuis en gezond) of op ouderen met één of meerdere chronische aandoeningen? Kijk vervolgens naar welke innovaties er al zijn en welke op de doelgroep aan kunnen sluiten, zodat het wiel wellicht niet opnieuw uitgevonden hoeft te worden. Zoek daarbij ook aansluiting met de wereld van de mens/cliënt.
Ook moet aansluiting worden gevonden bij de ICT infrastructuur van de zorgorganisaties: is de ICT-infrastructuur geschikt om met de innovatie om te gaan? Is er draagvlak onder zorgverleners en bestuurders? En als er meerdere samenwerkingspartners zijn, zoals de gemeente, zijn er dan oplossingen om bijvoorbeeld tot een gezamenlijke ICT-infrastructuur te komen? Zonder dat daarbij de veiligheid en privacy in het gedrang komen? Pas als bovenstaande hindernissen genomen zijn, is er sprake van een valide businesscase en liggen investeringen en eventuele opschaling meer voor de hand. Ook wordt duidelijker of en hoe de lasten en lusten gedeeld tussen organisaties kunnen worden.
Complexe wereld
De wereld van ICT en gezondheid/zorg is complex: het lijkt erop dat het meer pure veranderkunde is dan een technisch kunstje. Dit vraagt met name een vraaggerichte benadering vanuit zowel zorgorganisaties, gemeenten, verzekeraars, als ontwikkelaars in de ICT. Dit vraagt om een systeemverandering waarbij alle organisaties op dezelfde golflengte zitten: sluit aan op de wereld van de mens/patiënt!
Door: Co Politiek & Auke Vlonk, AimTrack
