In de 24-uurs zorg spelen het Elektronisch Cliëntendossier (ECD) en domotica een belangrijke rol. Beide elementen moeten elkaar in theorie versterken bij informatiedeling. In de praktijk lukt dat onvoldoende. Sabine Timmer en Dirk Lukkien hebben zich verdiept in hoe zorgmedewerkers in de dag- en nachtzorg actuele en relevante informatie over hun cliënten krijgen, ongeacht het systeem waarin zij kijken.
Afgelopen januari publiceerde zorgorganisatie Vilans al enkele resultaten uit een onderzoek van onder meer Timmer naar het belang van goede informatieoverdracht tussen dag- en nachtzorg om goede 24-uurs zorg te kunnen leveren aan cliënten. Steeds vaker vindt de informatie uitwisseling plaats via digitale systemen, maar niet alle informatie is even belangrijk. Bovendien is vaak niet duidelijk waar zorgmedewerkers echt behoefte aan hebben.Een vraag uit het onderzoek was verder: hoe kunnen leveranciers van verschillende systemen in die informatiebehoefte voorzien en zo optimaal ondersteunen in 24-uurs zorg? Vilans onderzocht deze vragen samen met zorgaanbieders en leveranciers van ECD’s en domoticasystemen en roept zorgaanbieders op van de conclusies speerpunten te maken in 2017.
Geen koppeling
In Zorg en Welzijn stellen Timmer en Lukkien dat evaluaties over nieuwe nachtzorg-projecten tonen dat toezichthoudende domotica, zoals sensoren in de slaapkamer vaak niet gekoppeld zijn aan het ECD. Systemen worden vaak los van elkaar gebruikt, terwijl een koppeling de informatieoverdracht tussen medewerkers juist gemakkelijker zou moeten maken. Zorgorganisaties zijn onvoldoende in staat om daar grote verbeterslagen in te maken.Met de inzichten uit het in januari 2017 gepubliceerde rapport ‘Een integraal zorgsysteem, vraagstuk of prachtstuk’ kan het veld een volgende stap maken, menen beide onderzoekers.
Grootste knelpunt
Als grootste knelpunt ervaren zorgmedewerkers dat informatie vaak handmatig moet worden overgezet van het ene naar het andere systeem. “Dat kost tijd en tegelijkertijd is de kans op fouten groter. Daarnaast zien we dat informatie over de cliënt onvoldoende wordt gedeeld in bijvoorbeeld de overdracht. De cliënt is hier de dupe van en het zorgt voor veel frustratie bij medewerkers.”‘Zowel in de technologie als in de zorgorganisatie is verbetering nodig om dit te voorkomen. Procesmatig kan er rondom communicatie en een juiste invoer van informatie nog het een en ander aangepast worden. Technisch gaat het om standaardisatie en integratie van systemen waardoor uitwisseling makkelijker gaat. Beide verbeterslagen moeten hand in hand gaan, aldus Timmer en Lukkien. “Je kunt geen koppeling van het ECD en domotica realiseren zonder inhoudelijke input van de zorgmedewerkers.”
Eilandjes voorkomen
Het onderzoek is uitgevoerd bij intramurale instellingen. Ook de extramurale zorg kan er echter lering uit trekken ervan leren? De essentie is volgens beide onderzoekers te voorkomen dat er losse eilandjes ontstaan.“In het onderzoek laten we zien hoe waardevol het is om verschillende teams met elkaar in verbinding te brengen. Ga samen om tafel zitten, probeer elkaars werk beter begrijpen. Niet alles wat je zelf doet, is voor een ander vanzelfsprekend. Dit geldt ook voor de extramurale zorg. Omdat mensen langer zelfstandig thuis blijven wonen, zal de verbinding tussen verschillende belanghebbenden en technologische hulpmiddelen ook in de thuissituatie steeds belangrijker worden.”
