Ingenieurs van de TU Delft en artsen van het Erasmus MC werken samen aan het realiseren van een snellere diagnose van artrose. Hierbij worden biomechanische analyses gecombineerd met dynamische röntgenopnames. In het Erasmus MC is een artrose-onderzoekslab geopend om de nieuwe vorm van diagnostiek verder te ontwikkelen.
Zo’n 1,5 miljoen Nederlanders hebben last van de gewrichtsaandoening artrose – onherroepelijke achteruitgang van het gewrichtskraakbeen. In 2040 wordt verwacht dat de vergrijzing van de Nederlandse bevolking leidt tot 2,3 á 2,4 miljoen mensen met artrose. Een late diagnose van artrose komt vaak voor en kan leiden tot onjuiste of uitgestelde behandelingen en uiteindelijk zelfs tot de noodzaak van protheses (bijvoorbeeld een nieuwe knie), zo stelt artrose-hoogleraar Sita Bierma van het Erasmus MC.
Inzichtelijk maken
Het nieuwe MOBI-lab in het Erasmus MC combineert dynamische röntgendoorlichting met biomechanische bewegingsanalyse, vertelt Jaap Harlaar, hoogleraar Klinische Biomechanica TU Delft. Zo moet gewrichtsbelasting bij dagelijkse activiteiten zoals (hard)lopen en fietsen inzichtelijk gemaakt worden.
“De röntgendoorlichting legt de gewrichtsbeweging vast, terwijl de kraakbeenbelasting wordt bepaald door biomechanische bewegingsanalyse. Deze unieke combinatie van Rotterdamse medische kennis en technologische innovatie uit Delft biedt diepgaand inzicht in artrose.” Het einddoel is een betere kwaliteit van leven voor mensen met artrose. Gemikt wordt op gemiddeld vijf extra goede levensjaren.
Het onderzoek in Rotterdam naar snelle en precieze diagnostiek van artrose zou wereldwijd uniek zijn volgens Harlaar en Edwin Oei, professor Musculoskeletale Beeldvorming (Erasmus MC). Met geavanceerde MRI- en PET-MRI-scans verwachten de onderzoekers schade aan gewrichten en afwijkende kwaliteit van het kraakbeen al in een vroeger stadium op te sporen, zelfs nog voordat kraakbeen versleten is. Oei: “Door dit te combineren met de gegevens uit het MOBI-lab, krijgen we een compleet beeld van de verstoringen in het gewricht.”
Realtime samenwerking
De locatie van het MOBI-lab in het Erasmus MC maakt het volgens beide onderzoekers ook mogelijk om realtime samen te werken aan innovatieve oplossingen en sneller de juiste behandeling inzetten. Hierdoor moet implementatie efficiënter zijn, opschaling sneller mogelijk worden en kunnen patiënten eerder profiteren van nieuwe diagnostische methoden en behandelingen.
Het MOBI-lab komt voort uit samenwerking tussen Erasmus MC, TU Delft en Erasmus Universiteit Rotterdam binnen Convergence Health & Technology. Dit initiatief ontstond dat enkele jaren geleden als spin off uit samenwerking vanuit het wetenschappelijke programma Medical Delta: Improving Mobility with Technology. In de komende jaren moet deze samenwerking verder uitbreiden met nieuwe projecten en innovaties die een bijdrage leveren aan de noodzakelijke zorgtransitie.
Convergence Health & Technology is de samenwerking tussen TU Delft, Erasmus MC en de Erasmus Universiteit Rotterdam (EUR), gericht op het transformeren van de gezondheidszorg door middel van technologische innovaties. Bundeling van technologische expertise (TU Delft), medische kennis (Erasmus MC) en sociaal-wetenschappelijke inzichten (EUR) moet de aanpak van complexe gezondheidsuitdagingen effectiever maken.
Meer initiatieven
Er zijn meer initiatieven voor vroegtijdige opsporing van artrose. Zo kenden NWO en ReumaNederland afgelopen februari 3,1 miljoen euro toe aan drie onderzoeksprojecten, die onder andere de kracht van kunstmatige intelligentie (AI) inzetten voor de vroegtijdige opsporing van de gewrichtsaandoening. Met een totaalbudget van 3,4 miljoen euro, mede mogelijk gemaakt door bijdragen van bedrijven en maatschappelijke organisaties, richten deze projecten zich op de ontwikkeling van innovatieve zorgtechnologie. Het loopt van applicaties voor de vroege detectie van knieartrose tot geavanceerde screeningstools. Alle drie de gehonoreerde projecten willen graag impact hebben op de diagnose, behandeling en de levenskwaliteit van mensen met artrose. Tegelijkertijd streven ze naar het terugbrengen van toekomstige zorgkosten.