Als eerste ziekenhuis in de EU start het Radboudumc met onderzoek om de effectiviteit van robot-gestuurde navigatiebronchoscopie voor patiënten met beginnende longkanker in kaart te brengen. De robot heeft als doel artsen te helpen bij de diagnostiek en behandeling van kleine afwijkingen die diep in de long liggen.
Robot-gestuurde navigatiebronchoscopie
Bij het uitvoeren van een navigatiebronchoscopie wordt tijdens de ingreep gebruik gemaakt van geavanceerde beeldvorming. Deze procedure is de afgelopen jaren, mede onder leiding van longarts Erik van der Heijden van het Radboudumc doorontwikkeld en verder verfijnd. Met ingang van 1 januari 2024 wordt navigatiebronchoscopie opgenomen in het basispakket van de zorgverzekeraars.
Met deze nieuwe techniek kunnen bij patiënten kleine, diep in de longen gelegen afwijkingen makkelijker bereikt worden. Daardoor kan de arts met veel meer precisie dan bij andere methoden een stukje van de long afnemen. Op dit moment worden door het Radboudumc collega’s in andere Nederlandse ziekenhuizen getraind en ondersteund bij de implementatie van deze technologieën.
Onderzoek naar effectiviteit
Met het onderzoek dat nu door het Radboudumc uitgevoerd gaat worden moet de veiligheid en toegevoegde waarde voor de patiënt in kaart gebracht worden. Voor het onderzoek worden de uitkomsten van identieke procedures van de navigatiebronchoscopie waarbij geen robot gebruikt wordt, vergeleken met de robot-gestuurde techniek. Daarnaast willen de onderzoekers ook achterhalen of het gebruik van deze technologie zich vertaalt in voordelen voor de Nederlandse gezondheidszorg. Denk aan zaken als een snellere procedure, kortere leercurve en betere toegankelijkheid. Daarbij wordt ook gekeken naar de kosteneffectiviteit wanneer de procedure optimaal kan worden ingezet.
"In deze nieuwe studie onderzoeken we de effectiviteit van een robot-gestuurde navigatiebronchoscopie in combinatie met de huidige geavanceerde beeldvorming. We maken voor elke patiënt een eigen ‘routekaart’ van de luchtwegtakjes die leiden naar de afwijking in de long. De arts bestuurt deze ‘robot-bronchoscoop’. Met behulp van gevoelige technologie, de flexibiliteit en stuurbaarheid van deze bronchoscoop kunnen we nu tot in de fijnste luchtwegtakjes komen, diep in de long. We verwachten dat deze methode nog beter en preciezer is dan de huidige methode, maar dat willen we onderzoeken", aldus longarts en hoogleraar Interventie Longziekten Erik van der Heijden.
Belang van snellere diagnostiek
Longkanker is niet alleen een van de meest voorkomende vormen van kanker, het is ook een van de meest dodelijke. In Nederland krijgen jaarlijks 14.000 nieuwe patiënten de diagnose longkanker. Wanneer de ziekte in een vroeg stadium ontdekt wordt, is genezing mogelijk. Het probleem daarbij is dat de ziekte in de beginfase vaak geen klachten veroorzaakt. Daardoor wordt longkanker in die fase alleen bij toeval ontdekt, bijvoorbeeld als om een andere reden een CT-scan gemaakt wordt.
Omdat het aantal scans toeneemt, vinden artsen steeds vaker afwijkingen. De Europese Unie adviseert de lidstaten om te starten met screening van mensen met een verhoogd risico op longkanker. Verschillende lidstaten zijn daarmee begonnen. De verwachting en hoop is dat Nederland snel zal volgen, maar daarmee zullen ook meer nieuwe patiënten met een beginnend stadium van longkanker gevonden worden. Dit zal de vraag naar een betrouwbare en veilige vorm van diagnostiek sterk doen toenemen.
Behalve vorderingen en nieuwe innovaties op het gebied van longkanker diagnostiek, worden ook voortdurend stappen gezet om de behandeling en genezing te verbeteren. Zo hebben artsen in het Erasmus MC onlangs als eersten ter wereld een longtumor verwijderd met hulp van augmented reality.
