Al sinds de jaren 90 wordt er over rescuerobots gesproken en serieus onderzoek naar gedaan. De eerst praktisch werkende modellen doken in 2003 op. En de afgelopen jaren is daar ook de drone (unattendded air vehicle, UAV) bijgekomen. In de eerste instantie ging het om inzet op voor de mens gevaarlijke en slecht toegankelijke plaatsen en pure kracht. Later kwamen daar de surveillance, gestabiliseerd vervoer (ambubot) en het daadwerkelijk ook medisch ingrijpen bij.
Multipurpose
Robots ontwikkeling zich snel en krijgen een steeds meer toepassingsmogelijkheden. Echte multipurpose machines. Vanuit de optiek van redding en behandeling door robots en drones valt er een indeling te maken op:Verkenning
Het in kaart brengen van de ongevals- of ramplocatie met overzicht van de situatie, aantallen slachtoffers, dreigende andere gevaren, logistiek, en infrastructuur. Om in brandweertermen te spreken het situatierapport (sitrap) voor de aansturing van de hulpverlening Een prima klus voor drones.Als eerste ter plaatse
In de praktijk de first responder, ook op moeilijk toegankelijke plekken. De robot als eerste ter plaatse kent meerdere rollen zoals die van de eerste coördinerende ambulance, reanimatie, stabilisator, het snel transport van medische hulpmiddelen of de eerste die echt bij de patiënt of slachtoffers kan komen. Het terrein van ambubots en –drones.Field operator
Bij het direct in het veld inzetbaar kom je op de puinruimer en snelle medische ingrepen.. In geval van rampen en ongevallen de puinruimende krachtrobot. Een variant is het type robot dat door de vorm, uitvoering en/of flexibele armen op de meest ontoegankelijke plekken kan komen.Miniveldhospitaal
Medische ingrepen uitvoeren in het veld. Dit zowel als elke seconde telt of meer standaardwerk als ondersteuning van ambulancepersoneel en de traumaheli. Dat zelfstandig of op afstand door de meldkamer aangestuurd. Ook handige bij de uitbraak van besmettelijke ziekten en quarantaine.De vervolgstap na stabilisatie is transport per ambubot.
Grote gezondheidswinst
Een bekende wijsheid is hoe effectiever en eerder ingegrepen des te groter de gezondheidswinst. Bij grotere aantallen en/of moeilijk bereikbare slachtoffers gaat de tijd al snel tellen. Elke dag eerder adequaat ingrijpen kan bij grote calamiteiten een winst van 1.000 dagen op gezondheidsschade (doden, invaliditeit) betekenen. Hetzelfde geldt voor het inperken van verdere materiele schade en efficiënter herstel. Zie de bij search & rescue genoemde TED Talk.Robots en drones kunnen zeer snel ter plaatse zijn op de meest ontoegankelijke locaties.
Search & rescue
Een snel groeiende ontwikkeling is die van de combinatie zoeken en redden. Dat zoeken via ingebouwde camera’s en sensoren ondersteund door GPS-locatie in de robots en drones. De drone kan vaak ook naast hert slachtoffer landen of noodgoederen dumpen. De robots zijn motorisch in staat om nauwe gangen, ondergelopen of branden panden te betreden en door het puin van de instortingen te kruipen. Gewoon al commercieel verkrijgbaar.Daarnaast het troetelproject van menig hoge technische school of universiteit. Kijk bijvoorbeeld eens bij de TU Delft en Eindhoven of CRASAR (Centre for Robot Assisted Search And Rescue) met dr. Robin murphy (nee, niet die van de wet) als bevlogen pionieer. Zie deze TED-talk.
Een interessante toepassing is een experiment, waarbij van sensoren voorziene reddingshonden samen werken met menselijke hulpverleners en reddingsrobots.
Ambubot en -drone
De eenvoudigere toepassingen van de ambubot en -drone zijn het afleveren van een AED en medische materialen (medicatie, bloed, hulpmiddelen). Dit aangevuld met beeld en geluid van de ongevalsplek met instructiemogelijkheden vanuit de meldkamer.Een stuk verder gaat de (deels) zelfstandig opererende robotambulance voor stabilisatie en transport. Deze voert het gehele proces van het bereiken van het slachtoffer, het stellen van de diagnose / medische indicatie of triage, behandeling & stabilisatie en transport naar en informeren van het bijpassende ziekenhuis uit. Deze ambubots zijn inmiddels al verkrijgbaar in o.a. Japan.
Drones die mensen kunnen vervoeren, de traumadrone dus, zijn nog deels in ontwikkeling.
Ontruiming en bevrijding
DE BHV-robot bij ontruimen of het ontzetten van ingesloten of door vuur of overstroming bedreigde mensen? Dat kan de robot prima. Deze raakt niet in paniek, kent de plattegronden en beoordeelt de gevaren. Bovendien kan de robot visuele en locatiedata doorgeven aan de meldkamer. Die geeft aanvullende instructies en stuurt de andere reddingswerkers naar de ontsnappings- en/of opvanglocatie.Robots to te rescue is geen toekomstmuziek meer maar pure realiteit. Calamiteiten in het verkeer, grote branden, tsunami’s, aardbeving, terroristische aanslagen, modderstromen, noodweer, epidemieën noem maar op en de reddingsrobots en drones komen aangesneld.
Heeft u zelf een ontwikkeling of toepassing? Laat het hieronderweten of mail de redactie via: redactie@icthealth.nl.
