Om de eenzaamheid onder scholieren te meten, gaat een onderzoeksteam onder leiding van professor Carolien Rieffe smartwatches inzetten. Het betreft onderzoek onder leerlingen met specifieke behoeften zoals autisme. De naam van het onderzoek is ‘Building 4 belonging’ dat onlangs, samen met vier andere onderzoeksprojecten, is gehonoreerd binnen het project NWA-eenzaamheid.
Er wordt in het kader van NWA-eenzaamheid ruim vijf miljoen euro verdeeld onder vijf projecten die ‘wetenschappelijk vernieuwend en relevant onderzoek met maatschappelijke impact’ uitvoeren. Één daarvan is dus Building 4 Belonging, waarbij Universiteit Twente en smartwatches een hoofdrol spelen. Het project krijgt versterking vanuit één van de gezamenlijke onderzoeksthema’s van de VU en de UT: een slimmere maatschappij.
Leerlingen real-time volgen
De vakgroep van Carolien Rieffe in Twente, Human Media Interaction, is sterk in de ontwikkeling van sensortechnieken en innovatieve wearables. Dat geldt ook voor de UT-opleiding Creative Technology, die de nodige expertise inbrengt. Rieffe vertelt op de website van UT: “We gaan leerlingen via een speciale smartwatch real-time volgen bij hun bewegingen in het schoolgebouw. Zij kunnen dan heel laagdrempelig aangeven hoe ze zich voelen bij een bepaalde ruimte of situatie. Een vragenlijst achteraf, over een situatie die misschien al een maand geleden was, is veel globaler. We hopen met deze methode op een betere respons en op data die te koppelen is aan specifieke plekken binnen een school.”
Volgens Rieffe komt eenzaamheid onder bepaalde groepen jongeren vooral voor in de tijd tussen de lessen. “In de pauzes, in de schoolgangen, daar gebeurt het. Heb je tijdens zo’n pauze niemand om mee te kletsen? Of overweldigt een drukke ruimte veel te veel? Dat levert gevoelens van eenzaamheid op.”
Onderzoek met smartwatches
Smartwatches worden steeds slimmer en worden dan ook in steeds meer onderzoeken met succes ingezet. Een goed voorbeeld Europese VASCUL-AID-onderzoek, dat onder meer smartwatches inzet om data te verkrijgen om te voorspellen of vaatziekten gaan verergeren bij mensen met een aorta aneurysma in de buik of slagaderverkalking in de benen (etalagebenen). Naast steeds bredere toepassingen in onderzoek, zie je ook dat smartwatches vaker worden ingezet voor levensstijlmonitoring en zelfs voor het alarmering in het geval van noodsituaties zoals een hartstilstand.
Data over eenzaamheid
En nu worden deze slimme horloges dus door UT ingezet om data over eenzaamheid onder scholieren te vergaren. Het onderzoeksteam hoopt onder meer dat ze met de real-time metingen via de smartwatches data kunnen vergaren over bijvoorbeeld akoestiek en de fysieke inrichting.
Rieffe licht toe: “De meeste schoolruimtes zijn slechts geschikt voor één groep leerlingen: zij die van lawaai en drukte houden. Het is belangrijk dat we schoolgebouwen voor verschillende behoeften geschikt maken. Voor leerlingen met autisme hebben we al eerder onderzoek gedaan door middel van interviews. Daaruit bleek bijvoorbeeld dat schoolkantines vaak lawaaierig en vol zijn. Sommige leerlingen voelen zich daarin onveilig en kunnen zodoende niet deelnemen aan het sociale verkeer. Een andere inrichting, met bijvoorbeeld dempende akoestiek of zitjes met hoge rugleuningen voor kleine groepjes, kan al bijdragen aan een oplossing om een ruimte voor iedereen prettig en toegankelijk te maken.”
