Innovatieve digitale strategieën zoals telemonitoring hebben grote potentie om COVID-19 beter beheersbaar te maken. Telemonitoring kan de zorg voor patiënten met COVID-19 optimaliseren door klinische achteruitgang in een vroeg stadium te detecteren. Bovendien vermindert telemonitoring het aantal ziekenhuisbezoeken en opnames, waardoor schaarse middelen efficiënt kunnen worden gebruikt en het risico op verdere overdracht van het virus wordt verkleind. Dat stellen onderzoekers die samenwerken binnen het NeLL (Nationaal eHealth Living Lab) in een artikel in het JMIR.
De publicatie beschrijft het COVID-19 telemonitoring zorgpad waar het thuis monitoren van vitale parameters en de inzet van videoconsults zijn gecombineerd om te komen tot adequate klinische beoordelingen. Verder doen de onderzoekers een aantal aanbevelingen op medisch, wetenschappelijk, organisatorisch en ethisch vlak. Deze aanbevelingen kunnen wereldwijd worden gebruikt als handleiding voor het ontwerp en de implementatie van telemonitoring zorgpaden voor COVID-19 en andere ziekten.
Telemonitoring belangrijk instrument
Het directe bewijs ter ondersteuning van het gebruik van telemonitoring voor COVID-19 wordt nog verzameld en geanalyseerd, maar voorlopige gegevens en eerdere ervaringen met andere ziekten geven aan dat telemonitoring een belangrijk instrument kan zijn tijdens de pandemie. Telemonitoring biedt de kans om heel nauwkeurig patiënten op afstand te monitoren die, in dit specifieke geval, besmet zijn of verdacht worden van besmetting met het coronavirus.
Al snel na het uitbreken van COVID-19 is in het Leids Universitair Medisch Centrum de COVID Box ontwikkeld op basis van het al bestaande The Box, onder meer bedoeld voor mensen met hartproblematiek. Mensen met (verdenking op) corona meten met de Box zelf thuis elke dag hun vitale parameters. Op basis van deze meetwaarden en een dagelijks videoconsult kunnen zorgverleners het optreden van hypoxie (gebrek aan zuurstof) en/of een verslechtering van symptomen in een vroeg stadium signaleren. Zodoende kunnen patiënten op afstand nauwkeurig gemonitord worden terwijl onnodige ziekenhuisopnames voorkomen worden.
Minder druk op zorgcapaciteit
Telemonitoring kan, zo blijkt uit de opgedane ervaringen met de (Covid) Box, bijdragen aan het tijdig opsporen van symptomen zodat daarop tijdig geacteerd kan worden. Onnodige ziekenhuisopnamen en/of -bezoeken kunnen zo voorkomen worden. Dat leidt weer tot vermindering van gebruik van schaarse middelen en de druk op de zorgcapaciteit verlicht. Tegelijkertijd wordt doordat besmette mensen in de eigen omgeving in quarantaine blijven verdere verspreiding van het virus voorkomen.
Hieronder staan in het kort de aanbevelingen en overwegingen die de onderzoekers willen meegeven:
Medische en organisatorische overwegingen
• Ga na of e-health, in dit geval telemonitoring, een daadwerkelijk probleem oplost.
• Toets of de digitale toepassing geschikt is voor de individuele patiënt.
• Zorg voor een optimale inrichting van het werkproces zodat de e-health-toepassing zowel voor de zorgprofessional als de patiënt prettig in gebruik is.
• Streef naar hergebruik van apparatuur.
Wetenschappelijke overwegingen
• Aangezien COVID-19 een nieuw ziektebeeld vormt, is voor het ontwikkelen en implementeren van een telemonitoring zorgpad voor COVID-19 nog weinig tot geen wetenschappelijk bewijs beschikbaar. In dit geval kan echter wel gebouwd worden op het wetenschappelijk bewijs omtrent de ontwikkeling en implementatie van telemonitoring voor andere (chronische) aandoeningen.
• Wetenschappelijke validatie van e-health is een must om te komen tot relevante inzichten met betrekking tot onder andere veiligheid, doelmatigheid, kosteneffectiviteit en het ontwikkelen van klinische richtlijnen.
• Start parallel aan de implementatie van een digitale zorgtoepassing ook de wetenschappelijke validatie hiervan.
Ethische overwegingen
• Waarborg kwaliteit van zorg voor patiënten door apparaten en diensten te gebruiken die gebruikersvriendelijk, betrouwbaar, gevalideerd en goedgekeurd zijn door de landelijke voorschriften.
• De toepassing moet makkelijk toegankelijk en te gebruiken zijn en de informatie moet simpel en goed te begrijpen zijn voor iedereen.
• Patiëntgegevens mogen uitsluitend toegankelijk zijn voor diegenen met wie de patiënt een behandelrelatie heeft. In andere gevallen dient de patiënt expliciet toestemming te geven voor het gebruik van zijn of haar gegevens.