Twee apparaten uit science fictionseries die voor de E-Health werkelijkheid worden: De medische tricorder en de sonische schroevendraaier. Medische tricorders vormden het handelsmerk van de doktoren, zowel fysiek als VR (hologram), in Star Trek. Ook bij de sonic screwdriver was weer een dokter betrokken, namelijk Doctor Who. Een timelord die sonische schroevendraaier voor reparaties, als wapen en medisch instrument inzet. Beide gadgets hebben als belangrijkste overeenkomst dat zij op afstand, zonder objecten of lichamen aan te rake, analyses en handelingen kunnen uitvoeren.
Star Trek
De menselijke dokter McCoy grijpt bij (nood-)situaties zijn medische tricorder, scant de patiënt zowel op vitale functies als lichaamschemie en fysieke structuur en stelt daarmee al snel zijn diagnose. Zover is de huidige generatie tricorders echter nog niet. Een wedstrijd in de VS om een echt werkende tricorder te ontwikkelen resulteerde in diverse initiatieven. De bekendste is de Scanadu Scout maar er zijn ook diverse andere modellen zoals de checkMe en Vitaliti.In hetzelfde straatje opereren ook geavanceerde versies van VR-brillen en headup displays van het genre Minority Report.
Met de smartphone
Een andere optie is de smartphone van tricordersensoren te voorzien. Er is al een camera aan boord. Je kunt daar al moedervlekken en huiduitslag mee analyseren. In combinatie met een portable hyperspectrale camera of elektronenmicroscoop kan de slimme telefoon dan ook weefseluitstrijkjes, antigenen, eiwitmarkers en DNA-profielen beoordelen.Het opsporen van verborgen objecten met ultrageluid of microgolven vormt weer een andere tak van sport. Van splinters (metaal of bot), ingeslikte objecten en tumoren tot verborgen drugs of bommen.
Wat te meten?
Het gaat zoals gezegd om medische signalen op afstand meten, analyseren en alvast een (werk-)diagnose te stellen. Op het verlanglijstje staan al eerste de zuurstofsaturatie, hart / polsslag met ritme, temperatuur, bloeddruk en bloedsuiker. Verder uit te breiden tot de gebruikelijke metingen van de POH en doktersassistente.Een aantal tricorderconcepten pretendeert straks ook meer laboratoriumwaarden en gangbare ziekten te kunnen vaststellen. Met een sensor of lab on a chip kan je zo de meeste bloed-, urine-, hormoon- en medicijnbepalingen ter plekke snel uitvoeren.
Tevens is de tricorder een uitkomst op plekken waar geen medisch personeel beschikbaar is.
Op afstand en aan het lichaam
Het meten op afstand of zelf door de gebruiker direct aan het lichaam zonder invasieve technieken meten heeft meerdere voordelen. De cliënt kan het zelf eenvoudig uitvoeren en zichthouden (dashboarding) op diens gezondheidsparameters. Koppeling aan een app is voldoende.
Het bespaart flink op kosten bij onderzoek en labbepalingen. Geen wachttijden meer en patiënt zelf kan de meetwaarden direct op afstand bij de behandelaar aanleveren.
Doktor Who
Geen galactisch gevaar ging de sonic screwdriver van Doktor Who te hoog. Complexe sloten, instrumentele stoornissen, singularities en de gevreesde Daleks, allen op afstand met ultrasound aan te pakken.In principe is de sonische schroevendraaier ontworpen om voorwerpen en constructies zonder fysiek contact met de gebruiker op afstand te manipuleren. In de eerste instantie een mechanische aangelegenheid maar de eerste serieuze medische toepassingen komen er aan!
Therapeutische schroevendraaier
De wens is de vader van de gedachte: Kan je met een sonic screwdriver op afstand opereren zonder het lichaam te behoeven openen. Zoals het er nu uitziet op korte termijn wel.Behalve ingrepen op het snijdende vlak kan de sonic screwdriver ook objecten in het lichaam verplaatsen. Te denken valt aan hartkleppen, stents, embolieën, vreemde objecten en het precies plaatsen van medicijncapsules. Deze toepassingen zijn er nu nog niet. Ze komen er echter wel op korte termijn aan.
Inmiddels wel verkrijgbaar zijn tandenborstels, afstandsbediening en modellen met een pure schroevendraaierfunctie voor mechanische objecten.
De redactie hoort graag van toepassingen, prototype en start-ups in deze.
