De vorige week week hebben huisartsen gemiddeld 27,5 procent minder patiënten verwezen naar ziekenhuizen en zelfstandige klinieken voor medisch specialistische zorg dan normaal. Landelijke cijfers, afkomstig van zorgplatform ZorgDomein, tonen dat de hoeveelheid uitgestelde zorg sinds de start van de coronacrisis is opgelopen tot bijna 1,2 miljoen verwijzingen. Voor de zorg vormt dit een enorme uitdaging. Inzicht in de urgentie van gevraagde zorg en inzicht in actuele toegangstijden op behandelniveau is nu essentieel voor het beperken van de grote afschaling van de reguliere zorg.
Om zo veel mogelijk patiënten te voorzien van de zorg die zij nodig hebben, is het volgens ZorgDomein noodzakelijk dat huisartsen inzicht hebben waar reguliere zorg wordt afgeschaald en waar deze nog wel doorgang vindt. ZorgDomein stelt dit inzicht aan nagenoeg alle huisartsen te bieden.
Ziekenhuizen en zelfstandige klinieken kunnen de toegangstijden tot op het niveau van elk specifiek zorgaanbod, oftewel behandeling passend bij de zorgvraag, goed tonen op ZorgDomein. Daarnaast worden huisartsen en zorgaanbieders geholpen om bij het aanvragen van zorg de urgentie te classificeren conform onderlinge afspraken.
"ZorgDomein heeft nagenoeg het volledige inzicht in hoeveel zorg er gevraagd wordt", stelt Dick Gorris, CEO van ZorgDomein. "En ziekenhuizen en zelfstandige klinieken hebben op ZorgDomein de mogelijkheid om continu te tonen wat de toegangstijden zijn per reguliere zorgbehandeling of zorgpad die zij leveren. Een eenvoudig stuurwiel om de vraag goed te kunnen dirigeren. Op die manier zorgen we er allemaal voor dat de uitgestelde zorg beperkt zal worden, en patiënten de juiste urgentie en behandeling krijgen."
NZa over daling verwijzingen
Huisartsen hebben opnieuw minder verwijzingen voor hun patiënten kunnen uitschrijven naar de ziekenhuiszorg en de geestelijke gezondheidszorg. Dat stelde de NZa eind vorige week op basis van verwijsdata van ZorgDomein. Hiervoor wordt al langere tijd samengewerkt. Het aantal verwijzingen naar ziekenhuiszorg lag halverwege oktober op 72 procent van wat te verwachten was zonder coronacrisis. Voor de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) is dit 83 procent.
In de twee weken voorafgaande aan het nieuwsbericht van de NZa lag het aantal verwijzingen naar de ziekenhuiszorg 58 duizend lager dan verwacht in deze periode. Naar de geestelijke gezondheidszorg waren in deze twee weken bijna 4.000 minder verwijzingen.
Het geschatte aantal gemiste verwijzingen sinds de corona-uitbraak in maart naar de ziekenhuizen en zelfstandige klinieken is daarmee volgens de NZa opgelopen tot 927.000 . In totaal hebben sinds de corona-uitbraak naar schatting 74.000 minder verwijzingen plaatsgevonden naar de geestelijke gezondheidszorg dan verwacht op basis van het gecorrigeerd aantal verwijzingen in dezelfde periode vorig jaar.
De NZa roept patiënten op om bij gezondheidsklachten contact op te nemen met de huisarts. Ook in deze tijd, waarin de druk op de zorg weer toeneemt, is het volgens de toezichthouder heel belangrijk dat mensen hun huisarts weten te vinden. De zorg is veilig ingericht en huisartsen en hun team kunnen het beste beoordelen wat er nodig is. Als dat nodig is verwijzen ze patiënten door.
Reguliere zorg tot stilstand
Ook tijdens de eerste coronagolf baseerde de NZa zich mede op cijfers van ZorgDomein om te bepalen hoe het ging met uitgestelde verwijzingen en behandelingen. In de eerste weken na de uitbraak van het coronavirus en de contactbeperkende maatregelen kwamen de reguliere ziekenhuiszorg en de verwijzingen vanuit huisartsen nagenoeg tot stilstand. Dat leidde onder andere tot het af- en uitstellen van honderdduizenden behandelingen en poliklinische controles.
In mei groeide het aantal verwijzingen weer, al was er nog wel sprake van een stuwmeer van honderdduizenden uitgestelde behandelingen. Nu de reguliere zorg wegens de tweede coronagolf steeds verder wordt afgeschaald, lijkt het onwaarschijnlijk dat dit stuwmeer snel zal verdwijnen. Voor onder meer hartpatiënten werd in mei al gepleit voor digitale alternatieven voor bijvoorbeeld revalidatietrajecten. Dit moest verdere gezondheidsschade voorkomen.