Een recent onderzoek, gepubliceerd in JAMA Network Open, laat zien dat ‘virtuele bezoeken’, met name met onbekende artsen, patiënten onzekerder kan maken. Als er geen bestaande patiëntrelatie is, wordt de kans op een bezoek aan de SEH zelfs 66,66% hoger. Deze conclusies werden getrokken na een uitgebreide studie onder 5,22 miljoen inwoners van Ontario, Canada. Met virtuele bezoeken wordt verwezen naar medische consulten die op afstand plaatsvinden bijvoorbeeld door middel van een telefoongesprek, videobellen of een chatplatform.
Het nieuwe Canadese onderzoek toont aan dat patiënten zich zekerder lijken te voelen als de zorg op afstand met een arts plaatsvindt met wie ze een behandelrelatie hebben. In tegenstelling tot traditionele fysieke bezoeken in een dokterspraktijk of ziekenhuis, kunnen patiënten bij virtuele bezoeken vanuit hun eigen huis of een andere locatie met hun arts communiceren. Deze vorm van zorgverlening is vooral populair geworden tijdens de COVID-19-pandemie als een veilige en efficiënte manier om gezondheidszorg te blijven bieden zonder het risico van virusoverdracht.
Verhoogd bezoek SEH
In Nederland gebruiken steeds meer artsen in huisartsenpraktijk of ziekenhuis deze virtuele optie. Maar ook wijkverpleegkundigen zetten steeds vaker met succes in op interacties op afstand. Deze vormen van virtuele zorg bevallen vaak goed, maar onderzoeken zoals het genoemde, maken duidelijk dat er ook nadelen aan kunnen kleven. Het onderzoek laat bijvoorbeeld zien dat het in de praktijk uit kan maken of het consult plaatsvindt met een vertrouwde arts of met een onbekende.
“Bezoeken aan artsen zonder bestaande patiëntrelatie verhogen de kans een bezoek aan spoedeisende hulp met 66%”, stellen de onderzoekers in hun rapport. De bevindingen zijn afkomstig uit een uitgebreide studie onder 5,22 miljoen inwoners van Ontario, Canada. Hierbij werd onderzocht of virtuele doktersbezoeken invloed hebben op het gebruik van SEH. Van de onderzochte groep had 79,8% een virtueel bezoek aan hun eigen huisarts, terwijl 20,2% een externe arts op afstand consulteerde. Het onderzoek liet zien dat patiënten die een virtueel bezoek brachten aan een externe arts significant meer kans hadden om binnen zeven dagen na het bezoek de SEH te bezoeken, in vergelijking met de groep die met hun eigen arts had overlegd.
Virtueel consult
De groei van virtuele zorg, aangedreven door de COVID-19-pandemie, brengt dus zorgen met zich mee in termen van de continuïteit van de zorg. Zorg op afstand verhoogt weliswaar de toegankelijkheid van gezondheidszorg, maar kan tegelijkertijd ook leiden tot fragmentatie van zorg. Dit is dus met name het geval als patiënten geen vertrouwensrelatie hebben met de arts die het consult op afstand verzorgt.
De bevindingen suggereren in ieder geval dat virtuele bezoeken met een ‘vreemde arts’ een verband hebben met een verhoogd bezoek aan spoedeisende hulpdiensten. Deze trend werd voornamelijk waargenomen in de eerste dagen na het virtuele bezoek. Dit wijst er op dat dergelijke consulten een triagefunctie kunnen vervullen. De resultaten onderstrepen het belang van een bestaande klinische relatie; ook bij virtuele zorg. Virtuele bezoeken binnen een reeds bestaande arts-patiëntrelatie lijken doeltreffender en verminderen in de praktijk aantoonbaar het bezoek aan spoedeisende hulpdiensten.
Onderzoeken naar telezorg
Deze studie is slechts één van de vele die de impact van telezorg op de gezondheidszorg onderzoeken. Zo vond een ander onderzoek, uitgevoerd door de Kaiser Permanente Division of Research, dat het percentage persoonlijke vervolgafspraken na virtuele consulten in de eerstelijnszorg laag was, maar nog steeds hoger dan na fysieke afspraken. Er bestaat dus duidelijk een complexe dynamiek tussen virtuele zorg en traditionele gezondheidszorgdiensten.
Een ander onderzoek laat zien dat de kans dat patiënten aanbevolen tests voltooien of verwijzingen naar specialisten opvolgen bij telezorg lager is. Tussen 2020 en 2022 werd bijvoorbeeld slechts 42,6% van de tests en verwijzingen, die tijdens telezorgbezoeken waren aangevraagd, voltooid. In het geval van persoonlijke bezoeken ligt dit aanzienlijk hoger. Al deze studies laten zien dat vertrouwde gezichten in de zorg belangrijk kunnen zijn bij zorg op afstand. Teven laten ze de noodzaak zien om virtuele zorg zo zorgvuldig mogelijk te integreren in de bestaande gezondheidszorgsystemen.
