Een persoonsgerichte aanpak, ofwel maatwerk, in de gezondheidszorg. Het betaalbaar houden van de zorg. Het voorkomen dat mensen ziek worden door veranderingen in de manier waarop ze leven. Dat zijn enkele kernpunten uit de Beleidsagenda 2017 van het Ministerie van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS), gepubliceerd in het kader van Prinsjesdag.
Het zijn ook zaken waar digitale oplossingen of ehealth-toepassingen een ondersteunende of faciliterende rol kunnen spelen. De mogelijkheden van technologie worden dan ook nadrukkelijk genoemd in de Beleidsagenda van minister Edith Schippers en staatssecretaris Martin van Rijn. Zo wil VWS de komende drie jaar ruim 100 miljoen euro stoppen in digitale informatie-uitwisseling door ziekenhuizen en ziet VWS kansen in het toepassen van zorg-op-afstand.Persoonsgerichte aanpak
De zorg is volgens het beleidsstuk van VWS nu zo ingericht dat die persoonsgerichte aanpak mogelijk is: zorg thuis of dichtbij huis als het kan, verder weg als het moet. 'Die praktische en persoonsgerichte aanpak kiezen we ook bij de uitvoering van nieuwe wetten over kwaliteit en toegankelijkheid van de zorg.' Vanzelfsprekend blijft betaalbaarheid een voorwaarde om de zorg voor iedereen toegankelijk te houden. De overheid is er mede dankzij de hoofdlijnenakkoorden in geslaagd om de groei van de zorguitgaven - zoals we die tot 2012 jaar op jaar zagen - te remmen.Toenemende kosten
Van achterover leunen kan echter geen sprake zijn, schrijven Schippers en Van Rijn. ‘Omdat we steeds ouder worden en er medisch gezien steeds meer mogelijk is, blijft de druk op de gezondheidszorg groot en geeft de overheid nog steeds elk jaar meer geld uit aan zorg. Dat geldt zowel voor de langdurige zorg als voor de curatieve zorg. In 2017 is dat bijna 69 miljard euro- bijna 1/3 van alle uitgaven die de rijksoverheid doet.Ziek worden voorkomen
Steeds meer mensen beseffen dat hun manier van leven invloed heeft op hun gezondheid. Dat is een goede ontwikkeling, want hoe goed de zorg ook is, het is altijd beter om ziekte te voorkomen. Dit is in de eerste plaats de verantwoordelijkheid van mensen zelf. De overheid zorgt voor de randvoorwaarden, maakt gezonde keuzes makkelijk en beschermt mensen die dat zelf niet kunnen.Uiteindelijk gaat het volgens VWS vooral om de vraag: wat heb je nodig. Patiënten, maar ook mantelzorgers en andere zorgverleners. ‘Wat heb je nodig om gezond te blijven? Om beter te worden? En als beter worden niet meer gaat, wat heb je dan nodig om zo zelfstandig mogelijk te kunnen blijven, met zo hoog mogelijke kwaliteit van leven.’
De mogelijkheden van technologie
Voor digitale technologie is een duidelijke rol weggelegd in het bereiken van een meer persoonsgerichte aanpak, het beperken van de kostenontwikkeling en preventieve zorg. Mensen maken thuis en op hun werk steeds meer gebruik van tablets, apps en games. Ook in de zorg is slimme, persoonlijke technologie sterk in opkomst. Met behulp van sensoren, slimme pleisters, smartphones, of tablets kunnen mensen tegenwoordig zorg ontvangen waar zij maar willen. Tijd en plaats zijn steeds vaker irrelevant waardoor de zorg zich kan verplaatsen van de wachtkamer naar de woonkamer. Hier liggen grote kansen om de zorg te verbeteren en kosten te besparen. Als we meer kwaliteit, maatwerk en service in de zorg willen en tegelijkertijd kosten willen besparen, moeten we de nieuwe, slimme technologie meer omarmen.35 miljoen voor betere informatie-uitwisseling
Om de basis voor innovatie op orde te krijgen, investeert VWS de komende 3 jaar jaarlijks 35 miljoen euro in digitale informatie-uitwisseling door ziekenhuizen. De koudwatervrees die er nog is voor nieuwe technologieën moeten weggenomen worden, menen de bewindslieden. ‘Met een gezamenlijke agenda kijken we wat mensen en instellingen nu eigenlijk nodig hebben om innovaties daadwerkelijk te gebruiken en verder te brengen.’Meer ruimte voor maatwerk
Duidelijk is ook dat zorgverleners meer ruimte nodig hebben om maatwerk te kunnen bieden, of nieuwe concepten te ontwikkelen. Daarbij moeten zij zo min mogelijk hinder ondervinden. De nieuwe Wet marktordening gezondheidszorg die VWS in 2017 hoopt in te voeren, moet veel van die obstakels wegnemen. Onder de andere maatregelen die worden genomen om professionals te bieden wat zij nodig hebben, vallen zowel beperking van regulering als digitale initiatievenOm ondernemers in het midden- en kleinbedrijf te ondersteunen bij de opschaling van goede e-Healthinitiatieven, gaat in het najaar van 2016 het 'Fast Track eHealth initiatief' van start. Om effectieve zorginnovaties te versnellen en te verbreden, maken we in 2017 afspraken met private partijen via minimaal 3 zogenoemde Health Deals.
- Het doel van programma ICT in Ziekenhuizen dat in 2017 begint, is dat alle ziekenhuizen dezelfde standaarden gebruiken en hun informatie onderling, met patiënten en met andere zorgverleners kunnen delen. Ook moet ieder ziekenhuis op termijn over een basisinfrastructuur beschikken aan de hand waarvan medische app's en e-healthinterventies kunnen worden ingezet op het moment dat zorgverlener en patiënt dit zinvol achten.
- Via het op te richten Platform Expertise Inkoop Geneesmiddelen gaan we in 2017 gezamenlijk inkoop van medicijnen door ziekenhuizen en verzekeraars stimuleren. Om de prijzen te verlagen, krijgt het Bureau Financiële Arrangementen Geneesmiddelen een permanente status. In de 'roadmap' geneesmiddelenvisie die na de zomer naar de Tweede Kamer wordt gestuurd, staan bij alle maatregelen concrete acties genoemd met de daarbij behorende tijdlijnen.
- Om regeldruk merkbaar te verminderen in 2017 krijgen succesvolle trajecten zoals Het experiment regelarme instellingen en Het roer moet om navolging. Een vergelijkbare maatwerkaanpak gaan we bij tenminste 5 beroepsgroepen zetten. Mensen in het veld bespreken de knelpunten met zorgaanbieders, zorgverzekeraars, gemeenten, toezichthouders en VWS en pakken deze aan.
Concluderend stellen Schippers en Van Rijn dat het de centrale ambitie van VWS de komende jaren blijft om de zorg nog beter te laten aansluiten op de wensen van mensen, de kwaliteit verder te verbeteren en de kosten te beheersen. Door een omslag naar het voorkomen van ziekten. Door zorg zinnig en zuinig te leveren. En door digitale mogelijkheden in de zorg veel meer te benutten.
