E-health via de huisartsenpost

Sinds 1,5 jaar is huisarts Edwin de Vaal gevestigd in een nieuw gebouwd gezondheidscentrum in de Wijk Meijhorst in Nijmegen. “Eigenlijk heb ik niet veel met ICT,” zegt De Vaal desgevraagd. Maar al gaande het gesprek blijkt dat mee te vallen en schetst hij zijn visie op de toekomst van e-health bij de huisarts. “Het zou mooi zijn als ICT en e-health per regio centraal geregeld zou worden via de huisartsenpost.”

De verhuizing naar een nieuw pand was niet in eerste instantie ingegeven vanwege een nieuw ICT-beleid, maar was wel de aanleiding om de ICT-omgeving opnieuw te bekijken. Sinds de verhuizing kunnen patiënten online hun afspraken regelen en herhaalrecepten aanvragen. De praktijk werkt met Scipio van OmniHIS, een systeem voor ketenzorg en flexibel declareren, voor SBV-Z-diensten en voor het werken met de UZI-pas. Aansluiting op het Landelijk EPD is ook mogelijk. Om de doktersassistenten te ontlasten en patiëntstromen te stroomlijnen, kunnen patiënten in de beveiligde 24/7 patiëntenomgeving online hun afspraken maken. ‘Wij houden uiteraard een aantal timeslots vrij voor spoedgevallen en overleg. Een ander punt van aandacht is dat mensen die echt met spoed hulp nodig hebben, ons écht moeten bellen’, zegt De Vaal. ‘Dat melden we duidelijk op onze website, een soort van disclaimer zeg maar.’

Veilig e-mailen

Patiënten hebben ook de mogelijkheid hun recepten online te bestellen. ‘Verder zijn we in de opstartfase met consulten via e-mail, maar dat lijkt helaas vanwege de eis van versleuteling en privacy toch wat lastiger te zijn. Dat is jammer, want het scheelt enorm veel tijd en het verbetert de communicatie als ik een patiënt ook per e-mail kan informeren en omgekeerd. Daarnaast zou ik graag een nieuwsbrief naar mijn patiënten willen sturen, want we hebben veel informatie die we met onze patiënten willen delen. Een laatste persoonlijke wens is dat ik graag de mogelijkheid zou krijgen om spraak te integreren in het systeem, zodat ik niet meer hoef te typen.’ In de praktijk vormen tijd en financiën de grootste drempels om aan de slag te gaan met e-health. ‘De huisarts is vaak de sluitpost van de zorg,’ vertelt De Vaal. ‘Er is gewoonweg niet veel geld om dure ICT-voorzieningen aan te schaffen. Maar belangrijker nog is dat we nauwelijks tijd hebben om ons te verdiepen in ICT- of e-health toepassingen, de patiënt gaat namelijk altijd voor. Bovendien zijn veel huisartsen ook een beetje ‘verander- en verbetermoe’. Want het is niet in plaats van, maar het komt gewoon bovenop de dagelijkse werkzaamheden en dat maakt het vaak lastig.’ De praktijk van De Vaal en zijn maat is gevestigd is in een gezondheidscentrum met meerdere huisartspraktijken. Grotere investeringen worden gezamenlijk gedaan, maar daar is consensus voor nodig. Dat maakt het ook wat lastiger. ‘Bovendien zijn er vaak andere prioriteiten. Zo zijn wij nu in overleg om gezamenlijk een echoapparaat aan te schaffen. Dat is een aanvullende dienstverlening aan onze patiënten. Het blijkt namelijk dat een aantal patiënten geen echo wil laten maken, omdat ze daarvoor hun eigen risico moeten aanspreken. Als wij deze dienst op de huisartsenpraktijk aanbieden, is het voor hen kosteloos. Maar we moeten zo’n apparaat uiteraard wel kunnen financieren en laten renderen. Dus dit project krijgt nu voorrang op andere ICT- of e-healthtoepassingen.’

Inkoop clusteren

Volgens De Vaal vormt ook het feit dat huisartsen vaak individuele ondernemers zijn, een rem op de ontwikkeling van e-healthtoepassingen bij deze beroepsgroep. ‘Het zou veel beter zijn als je als huisarts aan zou kunnen haken bij een overkoepelende organisatie, zoals de huisartsenpost, die ICT en e-health centraal regelt. Zo’n organisatie kan dan inkoop clusteren, maar ook bijvoorbeeld de belcentrale bemensen en zelfs assistenten delen. Als daar dan bekwame ICT-ers werken, kunnen alle huisartsen samen met een systeem op maat werken, daar ben ik van overtuigd.’ Zo’n samenwerking van huisartsen is niet nieuw. Huisartsen werken vaak al samen in ketenzorg. OCE Nijmegen biedt samen met huisartsen en professionals eerstelijns zorg aan patiënten in de regio Nijmegen, bijvoorbeeld chronische zorg (diabetes, COPD en CVRM), ouderenzorg en geestelijke gezondheidszorg. ‘Ik kan me voorstellen dat zo’n e-health cluster bij de huisartsenpost ook gemakkelijker gefinancierd kan worden. Als je dan start met een pilot, kun je het later over de hele regio uitrollen. Ik ben ervan overtuigd dat je daarmee een hele slag kunt maken. Dan is het ook gemakkelijker te regelen dat al die systemen met elkaar kunnen communiceren, want dat is nu vaak niet het geval. Het zou goed zijn als dit door de huisartsenpost en een groep huisartsen wordt opgepakt. Waarbij we ervoor moeten waken dat we alleen papier maken dat een jaar later ergens stof ligt te verzamelen. Protocollen en intentieverklaringen zijn er al genoeg, we moeten samen gaan doen,’ aldus De Vaal.