Vanaf het moment, begin jaren 90, dat mobiele telefonie voor het brede publiek beschikbaar kwam, maken zowel consumenten als onderzoekers zich zorgen over de mogelijk schadelijke gevolgen van de mobiele straling voor onze gezondheid. Hoewel wij tegenwoordig nog maar zelden bellen, waarbij de smartphone tegen ons oor gehouden wordt, is de zorg voor een hoger risico op te ontwikkeling van hersenkanker al decennialang een issue. Daar is de afgelopen tientallen jaren veel, heel veel en langdurig onderzoek gedaan. En, zo concludeert een systematisch onderzoek naar de mogelijke gezondheidseffecten van blootstelling aan radiogolven, er is geen verband gevonden tussen blootstelling aan de straling van mobiele telefoons en het ontstaan van hersenkanker.
Het is niet de eerste keer dat een dergelijke conclusie getrokken wordt. In de loop der jaren is de wetenschappelijke consensus sterk gebleven: er is geen verband tussen radiogolven van mobiele telefoons en hersenkanker, of gezondheid in het algemeen. Echter, ondanks deze consensus zijn de afgelopen jaren ook onderzoeken gepubliceerd die het tegendeel beweren en dus wél een verband zagen tussen mobiele straling en gezondheidsschade.
Onrust door IARC onderzoek
Zo classificeerde het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IARC) blootstelling aan radiogolven in 2011 (pdf) als mogelijk kankerverwekkend voor mensen. De betekenis van deze classificatie werd echter grotendeels verkeerd begrepen en leidde tot meer bezorgdheid.
Het IARC maakt deel uit van de WHO. De classificatie van radiogolven als mogelijk kankerverwekkend was grotendeels gebaseerd op beperkt bewijs uit observationele studies bij mensen. Deze staan ook bekend als epidemiologische studies en observeren de mate van ziekte en hoe deze kan worden veroorzaakt in menselijke populaties. Hoewel observatiestudies het beste instrument dat onderzoekers hebben om gezondheidseffecten op lange termijn bij mensen te onderzoeken, kunnen de resultaten vaak vertekend zijn.
Een systematisch onderzoek naar de mogelijke gezondheidseffecten van blootstelling aan radiogolven heeft aangetoond dat mobiele telefoons geen verband houden met hersenkanker. Het onderzoek werd uitgevoerd in opdracht van de WHO en is deze maand gepubliceerd in het tijdschrift Environment International.
Niet-ioniserende straling
Mobiele telefoons worden tijdens het gebruik vaak tegen het hoofd gehouden. En ze zenden radiogolven uit, een soort niet-ioniserende straling. Deze twee factoren zijn grotendeels de reden waarom het idee is ontstaan dat mobiele telefoons hersenkanker kunnen veroorzaken.
De mogelijkheid dat mobiele telefoons kanker veroorzaken is al lang een punt van zorg. Mobiele telefoons - en draadloze technologie in het algemeen - zijn een belangrijk onderdeel van ons dagelijks leven. Het is dus van vitaal belang dat de wetenschap zich bezighoudt met de veiligheid van blootstelling aan radiogolven van deze apparaten.
Review met meer data
Deze nieuwe systematische review van menselijke observationele studies is gebaseerd op een veel grotere dataset dan wat het IARC in 2011 onderzocht. Het omvat recentere en uitgebreidere onderzoeken, zoals de INTERPHONE studie. Dit betekent dat we er nu zekerder van kunnen zijn dat blootstelling aan radiogolven van mobiele telefoons of draadloze technologieën niet in verband wordt gebracht met een verhoogd risico op hersenkanker.
De nieuwe review maakt deel uit van een reeks systematische reviews in opdracht van de WHO om mogelijke gezondheidseffecten in verband met blootstelling aan radiogolven nader te bekijken. Deze systematische review levert het sterkste bewijs tot nu toe dat radiogolven van draadloze technologieën geen gevaar vormen voor de menselijke gezondheid.
Het is de meest uitgebreide review over dit onderwerp - er zijn meer dan 5000 onderzoeken bekeken, waarvan er 63, gepubliceerd tussen 1994 en 2022, zijn meegenomen in de uiteindelijke analyse. De belangrijkste reden waarom studies werden uitgesloten was dat ze eigenlijk niet relevant waren; dit is heel normaal bij zoekresultaten van systematische reviews.
Geruststellend
Over het geheel genomen zijn de resultaten dus zeer geruststellend. Mobiele telefoons zenden lage radiogolven uit die onder deze veiligheidslimieten liggen, en er is geen bewijs dat blootstelling hieraan invloed heeft op de menselijke gezondheid.
Desondanks is het belangrijk dat het onderzoek wordt voortgezet. Technologie ontwikkelt zich razendsnel. Deze ontwikkeling gaat gepaard met het gebruik van radiogolven op verschillende manieren en met verschillende frequenties. Het is daarom essentieel dat de wetenschap doorgaat om ervoor te zorgen dat blootstelling aan radiogolven van deze technologieën veilig blijft.
