In Groot Brittannië loopt een pilot met en AI-algoritme dat in staat blijkt de kans op een hartaanval in de komende 10 jaar te voorspellen. Wetenschappers noemen dit nu al een baanbrekende ontwikkeling. De pilot wordt uitgevoerd bij vijf ziekenhuisorganisaties in Oxford, Milton Keynes, Leicester, Liverpool en Wolverhampton. Verwacht wordt dat de National Health Service (NHS) al binnen enkele maanden zal besluiten over het landelijk toestaan van deze nieuwe technologie.
Het AI-model detecteert ontstekingen in het hart die niet zichtbaar zijn op CT-scans, waarbij een combinatie van röntgenstralen en computertechnologie wordt gebruikt. De technologie is ontwikkeld door Caristo Diagnostics, een spin-out bedrijf van de Universiteit van Oxford. m“Deze technologie is transformatief en baanbrekend omdat we voor het eerst de biologische processen kunnen detecteren die onzichtbaar zijn voor het menselijk oog en die voorafgaan aan de ontwikkeling van vernauwingen en blokkades [in het hart],” aldus Prof. Keith Channon van de Universiteit van Oxford.
AI-platform analyseert CT-scan
Als onderdeel van de pilot laten patiënten met pijn op de borst, die worden doorverwezen voor een routine CT-scan, hun scan analyseren door het CaRi-Heart AI-platform van Caristo Diagnostics. Een algoritme dat coronaire ontsteking en plaque detecteert, wordt vervolgens beoordeeld door getrainde operators om de nauwkeurigheid van het AI-algoritme te controleren.
Onderzoek heeft aangetoond dat een verhoogde ontsteking verband houdt met een hoger risico op hart- en vaatziekten en fatale hartaanvallen. De Orfan studie (Oxford Risk Factors and Non-invasive imaging), waarbij 40.000 patiënten betrokken waren en die gepubliceerd is in de Lancet, ontdekte dat 80% van de mensen teruggestuurd werd naar de eerstelijnsgezondheidszorg zonder een gedefinieerd preventie- of behandelplan.
De onderzoekers richtten zich op dat cohort en ontdekten dat patiënten die ontstekingen in hun kransslagaders hadden een 20 tot 30 keer hoger risico hadden om in de komende 10 jaar aan een hartaanval te overlijden. Uit het onderzoek, dat werd gefinancierd door de British Heart Foundation (BHF), bleek dat wanneer deze patiënten met behulp van deze AI-technologie medicijnen voorgeschreven krijgen of aangemoedigd worden hun levensstijl aan te passen, bij bijna de helft van hen (45%) het risico op een hartaanval kan worden voorkomen.
Nederlandse initiatieven
Ook in Nederland wordt al enige tijd gewerkt aan onderzoek en de ontwikkeling van AI-algoritmen die ingezet kunnen worden bij de diagnose van hartaandoeningen en het bepalen van het risico op een infarct. Zo ontwikkelen drie partijen binnen het CARA Lab (Cardiology Lab with Abbott, Radboudumc and AmsterdamUMC) AI-algoritmes die in staat zullen zijn om te voorspellen of een vernauwing in een kransslagader al dan niet tot een hartinfarct kan leiden. Daarnaast wordt binnen het CARA Lab ook onderzoek gedaan naar het minimaliseren van de complicaties die patiënten ervaren nadat een stent geplaatst is.
Binnen het UMC Utrecht wordt, samen met Cordys Analytics, gewerkt aan de ontwikkeling AI-gestuurde software om hartaandoeningen eerder en nauwkeuriger op te sporen. De software ondersteunt zorgverleners bij het nemen van beslissingen en het minimaliseren van ziekenhuisopnames en complicaties bij patiënten met onbehandelde hartaandoeningen.
Primitieve hulpmiddelen
De leider van het Britse Orfan onderzoek, Prof. Charalambos Antoniades, stelt dat tot nu toe alleen nog maar primitieve hulpmiddelen beschikbaar waren om risicofactoren die in de toekomst kunnen leiden tot een hartinfarct te beoordelen bij patiënten die roken, zwaarlijvig zijn of diabetes hebben.
“Dankzij dit soort [AI] technologie, weten we precies welke patiënt de ziekteactiviteit in zijn slagaders heeft nog voordat de ziekte zich heeft ontwikkeld. Dit betekent dat we vroeg in actie kunnen komen om het ziekteproces te beëindigen en deze patiënt te behandelen om te voorkomen dat de ziekte zich ontwikkelt en om vervolgens hartaanvallen te voorkomen”, aldus de professor.
Op dit moment wordt deze nieuwe technologie beoordeeld door het National Institute for Health and Care om te bepalen of deze moet worden uitgerold binnen de NHS. Een vergelijkbare beoordeling loopt ook in de VS en de technologie is al goedgekeurd voor gebruik in Europa en Australië.
