Ook de Formule 1 staat bol van innovaties. Net als in veel andere topsporten hebben biometrische sensoren en wearabels hier hun intrede gedaan bij het verzamelen van medische data over de conditie van de coureurs. En die gaan verder dan de bekende hartslagmeter.
De FIA begon vorig jaar met de introductie van biometrische data voor het verzamelen en analyseren van medische gegevens van coureurs. Daarvoor zijn speciale biometrische handschoenen ontwikkeld. Naast de hartslag worden ook de zuurstofniveau's, energie- en stresslevels tijdens races verzameld. Vanaf dit seizoen zijn de coureurs verplicht om de biometrische handschoenen te dragen tijdens trainingen en wedstrijden, zo meldt de FIA in Auto+ Medical.
Slimme handschoenen en shirts
Het gebruik van die gegevens stelt teams in staat beslissingen te nemen die gebaseerd zijn op verzamelde medische data. Daarnaast kunnen ze bij een raceongeluk de doktoren van belangrijke informatie voorzien. Daarvoor zijn coureurs ook al jaren verplicht om zogenoemde in-ear-versnellingsmeters te dragen die de G-krachten meten waaraan het lichaam tijdens een ongeval te verwerken krijgt.
Deze ontwikkelingen binnen de racewereld beperken zich niet tot de Formule 1. De Amerikaanse variant, Indycar, heeft samen met NTT Data een smart shirt ontwikkeld waarin een elektrocardiogram en een borstelektrromyogram verwerkt zitten. Dat shirt wordt direct op het lijf gedragen, onder de raceoverall en andere veiligheidskleding. Hiermee kunnen teams onder andere ook de ademhalingsfrequentie van een coureur tijdens een race meten. Evenals specifieke informatie over houdingscontrole en spiercontractie als hun lichaam weerstand biedt aan G-krachten.
Op dezelfde manier werkte IndyCar samen met technologiebedrijf NTT Data om een ‘slim shirt’ te maken dat een elektrocardiogram en een borstelektrromyogram in het ondergoed van een bestuurder insluit. Dit geeft teams een manier om de ademhalingsfrequenties van een bestuurder te meten terwijl ze op koers zijn, met specifieke informatie over houdingscontrole en spiercontractie wanneer het lichaam blootgesteld wordt aan G-krachten.
Letwel, nu is het nog een kledingstuk. In Japanse wetenschappers hebben al een materiaal ontwikkeld dat als een tweede huid kan worden aangebracht en waarmee lichaamsfuncties gemonitord kunnen worden.
Preventieve werking
De FIA ziet ook een preventieve rol voor het real-time verzamelen van biometrische gegevens. Met name bij rally's waar de afstand tussen doctoren en coureurs vaak groot zijn. Daarbij komt dat de omstandigheden rondom een rally soms nog veel uitdagender zijn voor de gezondheid en conditie van een coureur. De Dakar is daar een goed voorbeeld van. Daar duurt het veel langer een coureur na een ongeluk te bereiken dan op een (afgesloten) circuit.
"Als je vooraf voldoende informatie hebt over de gezondheidsstatus van de bestuurder, kun je de reddingsinterventie van tevoren plannen", stelt Dr. Mota. Wat hij daarmee bedoeld moge duidelijk zijn. Het komt tijdens de Dakar regelmatig voor dat een deelnemer door uitputting de strijd moet staken. Oververhitting, uitdroging of uitputting kunnen, indien niet tijdig behandeld, grote gevolgen hebben op de gezondheid van een coureur. Met behulp van real-time biometrische data kan een dokter al gaan handelen voordat het ongeluk toeslaat.
Max Verstappen voorafgaand aan de kwalificatie van de Italiaanse Grand Prix in Monza.
(foto SpazGenev / Shutterstock.com)
Regels voor gebruik biometrische gegevens
Het verzamelen, opslaan en analyseren van medische gegevens betekent ook dat de FIA moet waken dat al deze data veilig, ethisch en in lijn met privacy regelgeving gebruikt wordt. Daarvoor heeft de motorsportorganisatie een eerste reeks richtlijnen gepubliceerd. Daarin zijn de manier waarop biometrische gegevens moeten worden verzameld en verwerkt in de motorsport vastgelegd. De richtlijnen hebben betrekking op het gebruik van concurrentiegevoelige biometrische gegevens in verschillende situaties, zoals medische en reddingsacties, monitoring van menselijke prestaties en voor marketing- en amusementsdoeleinden. Denk bij dat laatste aan het tonen van bijvoorbeeld de hartslag van een coureur tijdens TV-uitzendingen.
"Biometrische data worden gebruikt bij noodgevallen (ongelukken, red.) en verschillende andere medische redenen. De richtlijnen zijn er om ervoor te zorgen dat we de gegevens correct gebruiken vanuit ethisch oogpunt. Omdat we twee jaar geleden gestart zijn met het verzamelen en gebruiken van biometrische gegevens wilden we richtlijnen opstellen die de privacy van coureurs en integriteit van onze sport beschermen", zegt Dr. Pau Mota, hoofd van FIA Medical and Rescue.
Over het eventueel gebruiken van biometrische gegevens voor entertainment zeg Mota. "In de richtlijnen adviseren we dat als je de gezondheidsgegevens op tv wilt zetten voor entertainmentdoeleinden, dan moeten de gegevens zodanig geanonimiseerd worden dat de identiteit van coureurs en personeel niet herleid kan worden."
Oneigenlijk gebruik biometrische gegevens
De FIA wil met duidelijke richtlijnen voorkomen dat men te maken krijgt met dezelfde juridische problemen waar enkele Amerikaanse sportbonden mee geconfronteerd werden. Teams gebruikten de biometrische data bij contractonderhandelingen om aan te tonen dat een sporter mogelijk conditioneel minder goed was dan verwacht. De NBA (basketbal) heeft inmiddels een verbod ingesteld op het gebruik van medische en biometrische gegevens voor dergelijke commerciële doeleinden.
De richtlijnen hebben nog een ander doel. Ze geven de FIA ook flexibiliteit om de sport op dit gebied eerlijk te houden. Bijvoorbeeld in het geval een apparaat of biometrisch gadget opduikt waarmee een team of coureur een concurrentievoordeel kan behalen, maar dat buiten de regelgeving van de FIA valt met betrekking tot wat gebruikt mag worden.
“Als we dit seizoen of halverwege het seizoen problemen hebben en coureurs concurrerend zijn omdat ze iets hebben gedaan met behulp van biometrische gegevens dan kunnen we dat eenvoudig, met een aanpassing van de regelgeving, aanpakken," aldus Dr. Mota.
