Onlangs zijn in het Medisch Centrum Leeuwarden (MCL) de twee eerste CardioMems sensors geïmplementeerd bij patiënten die aan hartfalen lijden. De sensor wordt in de longslagader geplaatst en meet de druk in die slagaderen. De meetresultaten worden automatisch naar de cardioloog gestuurd. Dankzij deze telemonitoring kan indien nodig eerder ingegrepen worden. Dat leidt uiteindelijk tot minder ziekenhuisopnames.
Het MCL is een van de 25 ziekenhuizen, en 340 patiënten, die meedoen aan een landelijk onderzoek naar de effectiviteit van de CardioMEMS. Deze studie is opgezet door Dr. Jasper Brugts van het Erasmus MC. "Het is geweldig dat we dit innovatieve systeem nu ook aan Friese patiënten kunnen bieden. Bij onderzoek in de Verenigde Staten bleek dat patiënten met hartfalen die dit systeem gebruiken gemiddeld 33% minder kans hebben op ziekenhuisopname", zegt cardioloog Carlos Da Fonseca van het MCL.
Ziekenhuisopnames voorkomen
In het MCL worden de meetresultaten van de twee patiënten dagelijks beoordeeld door cardioloog Da Fonseca. "Als de druk in de longslagader oploopt bij een patiënt met hartfalen, is dat een voorbode van klachten en eventueel opname met hartfalen. We kunnen dan tijdig ingrijpen, nog vóórdat de patiënt daadwerkelijk klachten krijgt zoals vochtophoping of kortademigheid. Zo kunnen we in veel gevallen ziekenhuisopname voorkomen", aldus de cardioloog.
Het Nederlandse onderzoek naar de effectiviteit van de CardioMEMS sensor heeft als doel te bepalen of deze e-health innovatie ook een positieve invloed heeft op de kwaliteit van leven van patiënten met hartfalen in ons land. Daarnaast wordt ook gekeken of de CardioMEMS kosteneffectief is en of de inzet ervan inderdaad leidt tot minder ziekenhuisopnames. "De eerste Nederlandse resultaten bevestigen de Amerikaanse bevindingen", stelt Da Fonseca.
Eerder dit jaar werd aan de hand van wetenschappelijk onderzoek ook al aangetoond het inzetten van zorg op afstand voor patiënten met hartfalen leidt tot een aanzienlijke vermindering van het zorggebruik en de zorgkosten. Bij patiënten met hartfalen daalde het aantal ziekenhuisopnames en het aantal dagen dat ze in het ziekenhuis verbleven met 65 procent. De daling van de zorgkosten kwam zelfs uit op 90 procent.
De CardioMEMS
De CardioMEMS bevat een kleine druksensor voor het meten van de druk in longslagaders. De CardioMEMS wordt via hartkatheterisatie geïmplanteerd in een van de longslagaders. Hij heeft geen batterij of andere elektronica. Voor het uitlezen van de meetgegevens heeft de patiënt thuis een speciaal kussen met ingebouwde uitleesapparatuur. Die apparatuur maakt contact met de CardioMEMS en leest de drukwaarden uit. Die meetgegevens worden vervolgens elke dag ter evaluatie digitaal naar de cardioloog gestuurd. Wanneer die constateert dat de druk in de longslagader oploopt, dan kan hij tijdig maatregelen nemen, bijvoorbeeld door het aanpassen van medicatie.
Cardioloog Da Fonseca: "Bij de reguliere behandeling van hartfalen ligt het initiatief bij de patiënt. Die komt bij de cardioloog met klachten van vermoeidheid, kortademigheid en/of vasthouden van vocht. Zelfs dan is de diagnose nog lastig te stellen. Uit onderzoek blijkt dat één op de vijf patiënten onterecht, zonder behandeling weer naar huis wordt gestuurd. Met CardioMEMS meten we de stijging van de zogenaamde vullingsdruk van het hart. Dit is een belangrijke indicatie van verergering van hartfalen. We kunnen het al zien nog vóórdat de patiënt merkt dat er misschien iets mis is. Door de vullingsdruk op afstand te monitoren kan de cardioloog veel eerder ingrijpen en klachten van hartfalen voorkomen. Dat is een enorme verbetering van de zorg voor de patiënt."