Nederland moet werk gaan maken van de ontwikkeling en adoptie van generatieve AI. Dit blijkt uit recent onderzoek van de Implement Consulting Group in opdracht van Google. In de praktijk heeft generatieve AI volgens dit rapport het potentieel om tot 85 miljard euro bij te dragen aan het Bruto Binnenlands Product (BBP) van Nederland. Maar de dreigende AI-achterstand brengt deze vooruitgang in gevaar. "Nederland blijft achter op het gebied van generatieve AI en dreigt daarmee zijn positie als digitale koploper te verspelen,” aldus het rapport.
Uit de analyse van Google blijkt dat slechts 35% van de Nederlandse bedrijven zegt te investeren in AI-automatisering in de komende vijf jaar. En dat is dus aanzienlijk minder dan in naburige landen. Bovendien verwachten weinig bedrijven in Nederland dat Generatieve AI de productiviteit verhoogt, vergeleken met hun tegenhangers in België, Denemarken, en Luxemburg. Deze cijfers onthullen een potentieel gevaarlijke kloof in acceptatie en investering in AI-technologieën, waardoor Nederland dus riskeert om achterop te raken bij haar Europese buren.
Digitale koplopers
Nederland behoort inmiddels tot de middenmoot van de digitale koplopers in Europa, terwijl Europa zelf al te maken heeft met een kennis- en innovatiekloof ten opzichte van grootmachten als de Verenigde Staten. Recente beoordelingen van de Europese Commissie suggereren dat de EU aanzienlijk tekort zal schieten in haar AI-doelstellingen voor 2030.
Martijn Bertisen, Vice President van Google Nederland vertelt in een blog van Google: “Nederland beschikt van oudsher over een uitstekende digitale infrastructuur, maar dreigt op het gebied van AI de boot te missen. Er zijn te weinig AI-experts, we beginnen achter te lopen op onderzoek en zien beperkte steun voor AI-startups. Nederland moet aansturen op een arbeidsmarkt die als vanzelfsprekend met AI kan werken. Google ziet een deel van de oplossing in meer samenwerking tussen de publieke en private sector om zo te investeren in kennis en omscholing.”
Overheid wil AI-achterstand inlopen
De Nederlandse overheid herkent die problemen die door Google zijn vastgesteld en heeft inmiddels ook diverse stappen ondernomen om deze kloof te overbruggen. Zo zijn er recente aankondigingen die de noodzaak voor een overkoepelende visie op generatieve AI benoemen en ook voorstellen tot daadwerkelijke actie. "Het is belangrijk dat Nederland niet langs de zijlijn blijft staan rondom kunstmatige intelligentie," merkt Minister Micky Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat op.
Essentiële rol generatieve AI
De overheid als geheel benadrukt de cruciale rol van generatieve AI in de moderne technologie en de noodzaak voor Europa om de achterstand ten opzichte van Azië en de VS in te lopen. In de officiële visie van het kabinet staat: “Om volledig gebruik te maken van de kansen die generatieve AI biedt, is het essentieel dat Nederland investeert in kennis en vaardigheden, het ontwikkelen en behouden van AI-talent, en in grootschalige wetenschappelijke en technologische infrastructuur. Door deze stappen te zetten, kan Nederland concurrerend blijven op het gebied van AI en haar digitale strategische autonomie versterken.”
Gouden kansen
Duidelijk is dat specifiek in de medische sector de implementatie van AI gouden kansen biedt om een deel van de geconstateerde AI-achterstand in te lopen. Zeker is dat Nederland op het gebied van bepaalde medische AI-oplossingen een koploperspositie heeft, die kansen biedt om de kloof deels te dichten. Er zijn echter ook tal van uitdagingen omtrent de inzet van AI in de gezondheidszorg, maar hier ligt wel degelijk een wereld aan mogelijkheden. Denk onder meer aan verbeterde diagnostische methoden en meer gepersonaliseerde behandelingen, maar ook aan het snel en effectief automatiseren van zorgadministratie. Stuk voor stuk zaken waarmee medische onderzoekers in Nederland op tal van plekken keihard mee aan de slag zijn.
De Nederlandse regering heeft om AI te stimuleren tevens het AINed-programma geïntroduceerd dat €204,5 miljoen beschikbaar stelt voor kennis, innovatie en toepassing van Nederlandse AI-systemen. Toch is er volgens Google een meer urgente en gecoördineerde inspanning nodig om de ontwikkeling en adoptie van AI in alle sectoren, inclusief de gezondheidszorg, te versnellen. Anders bestaat de kans op een AI-achterstand en kan Nederland zijn digitale voorsprong verliezen. Het is kortom de hoogste tijd om de ontwikkeling van AI in Nederland te versnellen.
AI-kloof dichten met acties
In het Google-onderzoek worden daartoe een aantal concrete actievoorstellen gedaan:
- Investeren in educatie: Versterken van het onderwijs in AI en technologie om een nieuwe generatie van AI-experts en -gebruikers op te leiden.
- Bevorderen van innovatie: Stimuleren van innovatie binnen het bedrijfsleven en de academische wereld om de ontwikkeling van AI-technologieën te versnellen.
- Versnellen van adoptie: Aanmoedigen van bedrijven en organisaties om AI-technologieën sneller te adopteren en toe te passen.
Het onderzoek benadrukt dat door nu te handelen, generatieve AI tot 85 miljard euro kan toevoegen aan het BBP van Nederland over de komende tien jaar. Een vertraging in deze inspanningen kan deze potentiële groei echter aanzienlijk verminderen. Een vertraging van vijf jaar in de adoptie en ontwikkeling van generatieve AI kan de groei bijvoorbeeld terugdringen naar €15-20 miljard.
