De Nederlandse umc’s hebben voor de allereerste keer – via de Nederlandse Federatie van Universitair Medische Centra (NFU) – een gezamenlijke strategie naar buiten gebracht. De titel van de strategie spreekt voor zich: ‘Samen voor de gezondheid van morgen’.
De komende vijf jaar willen de umc’s nauwer samenwerken met elkaar én met externe stakeholders om een transitie van zorgstelsel naar gezondheidsstelsel voor elkaar te krijgen. In de strategie worden de ambities en versnellingsagenda van de umc’s uiteengezet, met daarin een prominente rol voor technologie en digitalisering.
De strategie omvat drie gezamenlijke ambities:
- Het realiseren van baanbrekende gezondheidszorg;
- Het gelijktrekken van de gezondheidskansen;
- Het creëren van een toekomstbestendig zorglandschap.
Om deze ambities te realiseren, is een collectieve versnellingsagenda opgesteld. Daarbinnen zijn zeven thema’s gedefinieerd, waarvan een deel met een sterke technologische component, zo vertellen NFU-voorzitter Helen Mertens en Wiro Niessen, lid van de dedicated group digitalisering van de NFU in ICT&health 2.
Handen ineen slaan
“De omvang van de huidige uitdagingen in de zorg vraagt om focus, keuzes en samenwerking”, benadrukt Mertens. “De umc’s slaan de handen ineen en gaan meer samen optrekken, waarbij ook samenwerkingen met partners binnen en buiten de zorg van groot belang zijn. Digitalisering biedt enorme kansen voor het verlichten van de druk op de zorg én het realiseren van de transitie van zorg naar gezondheid. Dit vereist wel dat we samen een goede kennis- en data-infrastructuur neerzetten. Samenwerking is de kern van de nieuwe strategie omdat de uitdagingen in de zorg te groot zijn om alleen op te lossen. Alleen ga je harder, samen kom je verder.”
De bestaande traditie van samenwerking tussen de umc’s is de afgelopen tijd geïntensiveerd, vult Niessen aan. “De samenwerkingscultuur van de umc’s mondt nu uit in een gezamenlijke visie. Daarin bekijken we waar we staan als land, onze grootste uitdagingen, onze kwaliteiten en hoe we kunnen bijdragen aan het oplossen van de huidige problemen. We hebben een gemeenschappelijke missie om onze expertise en middelen optimaal in te zetten ten behoeve van de gezondheid in Nederland.”
Ambitie 1: van zorg- naar gezondheidsstelsel
De eerste ambitie van de umc’s betreft het realiseren van baanbrekende zorg. Met het wetenschappelijk onderzoek wordt veel kennis ontwikkeld in de umc’s die toepasbaar is in de brede zorgketen, in het hele spectrum van preventie tot de meeste complexe zorg die in de umc’s geleverd wordt.
Daarbij speelt de transitie van een zorgstelsel naar een gezondheidsstelsel een belangrijke rol. Niet alleen de umc’s verzamelen veel data, dit gebeurt tot ver daarbuiten: in algemene en topklinische ziekenhuizen, de eerstelijns zorg, door gemeenten en in de brede samenleving. Hier worden bijvoorbeeld cohortstudies voor gebruikt. Maar om waardevolle conclusies te trekken uit deze onderzoeken, moet de data-verzameling en data-infrastructuur voor toegang tot deze data goed geregeld zijn.
Ambitie 2: verkleinen gezondheidskloof
Als tweede ambitie staat in de strategie van de umc’s het verkleinen van de gezondheidskloof, schetst. Mertens. De zorg is de afgelopen decennia veranderd. Er kan steeds meer, maar de gezondheidskloof blijft groot.
“Dat is ons een doorn in het oog. We zien dat veel ontwikkelingen de gezondheidskloof juist doen toe- in plaats van afnemen. Om dat om te keren, is een gezamenlijke kennisinfrastructuur opzetten essentieel. Hierin kunnen alle betrokken partijen hun kennis delen over preventie, leefstijl en allerlei andere elementen die bijdragen aan gezondheidsverschillen. Daarvoor is het opnieuw belangrijk om de data bij elkaar te krijgen. Digitalisering draagt zo juist bij aan het verkleinen van de gezondheidskloof.”
Ambitie 3: toekomstbestendig zorglandschap
De laatste gezamenlijke ambitie van de umc’s is het creëren van een toekomstbestendig zorglandschap. Mertens hierover: “Wij geloven dat digitale zorg kan helpen om de toenemende druk op de zorg te verlichten. Bijvoorbeeld door het zorgaanbod dichter bij de vraag te brengen met thuismonitoring of zorg op afstand, waardoor fysiek contact met een zorgverlener alleen nog plaatsvindt wanneer dit echt nodig is. Maar ook door met technologie administratieve lasten te verlagen, waardoor verpleegkundigen weer kunnen doen waarvoor ze zijn opgeleid. Digitalisering is een basisvoorwaarde voor het toegankelijk en betrouwbaar houden van de zorg.”
Lees het artikel in ICT&health 2, die halverwege april verschijnt.