Drie routes bij de Nationale Wetenschapsagenda

di 26 april 2016 - 08:58
Blog

ZonMW trekt de laatste tijd ook flink aan de nieuw ontwikkelingen bij de gezondheid(szorg) en e-health. Er zijn drie interessante routes vanuit de Nationale WetenschapsAgenda (NWA) opgesteld: 1. Personalised medicine. 2. Regeneratieve Geneeskunde. En 3. Gezondheidszorg, preventie en behandeling. Alle drie de routes hebben een innige relatie met e-health.

ZonMW wil hiermee Nederland op het gebied van onderzoek en innovatie een sterke positie in de mondiale Life Sciences & Health-sector geven. Onze kenniseconomie vertaalt naar NWA’s.

Route uit de workshop

Om deze drie NAW-routes te ontwikkelen, startte ZonMW in april 2015 met een eerste workshop in het Erasmus UMC. Op persoonlijke uitnodig kwam daar een op basis disciplines, achtergronden en organisaties breed gespreide groep bijeen. Elke route heeft zijn eigen workshop.

Een keur aan hoogleraren en medewerkers van ZonMW zelf stellen de NAW’s plus bijpassende routes op. Ook zoeken zij de samenwerking met grote marktpartijen zoals Google en Philips.

Route 1

De gepersonaliseerde en per individu geprogrammeerde preventie en curatie heeft de toekomst van de geneeskunde. Leefstijlinterventies, medicaties, vaccins en ingrepen die echt werken veranderen van een te algemene aanpak, of het met kanonnen op mussen schieten in specifiek doelgerichte zorg. Andere termen in deze, zijn precisiegeneeskunde en therapie op maat.

Op basis van individuele kenmerken (genetische blauwdruk of eiwitexpressie) en/of specifieke kenmerken van de ziekte (zoals mutaties in een tumor) valt zo de meest succesvolle behandeling te bepalen. Vroegsignalering, het aanmaken van persoonlijke profielen en de analyse van Big Data vormen mede de sleutel tot succes.

Route 2

Het repareren van lichamelijke, genetische, psychische en leefstijldefecten behoort tot de droom van de geneeskunde en verzekeraars. Regeneratieve geneeskunde als de oplossing voor afwijkingen aan het genoom, chronische ziekten, maligniteiten, psychiatrische en leefstijlproblemen. Mooier kan het toch niet. En de techniek van innovatieve eHealth maakt het allemaal mogelijk.

Hier gaat het om stamcellen en biomaterialen 3D-printen of kweken, bio-elektronica die direct met ons CZS communiceert. En over materialen die de beschadigde lichaamsfuncties herstellen of robotisch ondersteunen.

Dat leidt tot een langere levensverwachting en een betere kwaliteit van leven. Al voor en tijdens de geboorte de genetische defecten eruit halen, en opkomende ziekten in de kiem smoren.

Route 3

De meest omvangrijke route is nummer 3: Gezondheidszorg, preventie en behandeling. Te beginnen met de preventie. Op basis van de prognoses een absolute must. Het aantal ouderen neemt toe, evenals de levensverwachting, en daarmee stijgt ook het aantal mensen met een chronische aandoening.

Bij ongewijzigd beleid hebben we in 2030 1,2 miljoen diabetespatiënten, 0,8 miljoen mensen met een stemmingsstoornis (angst en/of depressie) en 0,65 miljoen patiënten met kanker. Chronische ziekten zijn deels te voorkomen.

Minstens even belangrijk is het dat mensen in staat zijn om ondanks ziekten en beperkingen de regie over hun eigen leven te voeren en optimaal te participeren in de samenleving. Zonder onnodig een beroep te doen op de zorg.

Game changers

Om de benodigde preventieve interventies te plegen zijn zogenaamde game changers nodig. Hoe is de voorspelde ziektelast door chronische aandoeningen deels te voorkomen en te bevorderen? Zodat Nederlanders (met of zonder chronische aandoening) beter in staat zijn om hun eigen leven te leiden? En daarbij een eigen regie te voeren in het licht van de fysieke, emotionele en sociale uitdagingen van het leven?

Het antwoord luidt personal health. Een goed geïnformeerde en toegeruste individu die de eigen gezondheid succesvol in beheer heeft (Dashboarding, quantified self met wearables, smartphone, sensoren e,d.). Aanvullend zijn de vroegsigalering, coaching & commitment en verankering in de maatschappij.

Wij misten in deze nog de smart healthy homes, wijken en steden.

De variatie beter begrijpen

Het tweede thema binnen route 3 – behandeling -  richt zich op het begrijpen van de variatie. In feite de kern voor de effectieve behandeling van chronische ziekten zoals overgewicht, depressie, hart & vaataandoeningen en dementie. Big Data en personalised medicine (‘Deep Phenotyping” combineren met psychologische en sociale data) zijn wellicht de heilige graal van de geslaagde behandeling.

Gezondheidsonderzoek en andere lijnen

Dan thema 3, het onderzoek. De overgang naar positieve gezondheid vereist zowel  innovatieve technieken, als gedegen onderzoek. Het klassieke aanbod van de 0de. 1ste, 2de  en 3de lijn vervaagt en aanbodgerichte zorg gaat van naar vraag- en oplossingsgericht.

E-Health, personal health, domotica, robotica en genoom editing vragen samen met Big Data om grootschalig onderzoek. Kennis is ook macht in de effectieve gezondheidszorg. Evidence based komt straks gewoon uit het datalab. En wat te doen met de groepen die nu uit de boot vallen (lage health literacy) en invloeden vanuit de omgeving?

Lezers kunnen reageren via redactie@icthealth.nl De Nationale Wetenschapsagenda kunt u hier bekijken