De European Research Council (ERC) heeft de ERC Starting Grants voor jonge onderzoekers bekend gemaakt. Daaronder ook vijf onderzoekers van de TU Delft. Een beurs is toegekend aan Kristin Grußmayer, die onderzoek doet naar het ontstaansproces van neurodegeneratieve aandoeningen. Een andere ERC Starting Grant is voor Cosimo Della Santina, die werkt aan de ontwikkeling van zachte robots.
De European Research Council (ERC) kent Starting Grants toe aan getalenteerde onderzoekers die aan de start van hun carrière staan. De beurzen zijn bedoeld voor promovendi die onder begeleiding al toponderzoek hebben uitgevoerd en potentie hebben om zelfstandig een team aan te sturen. Alleen onderzoekers met zowel een uitstekend cv als een baanbrekend onderzoeksvoorstel hebben kans van slagen.
Progressieve hersenaandoeningen
Biofysicus Kristin Grußmayer gaat in haar project QScope – Deciphering Neurodegenerative Disease with Fast 3D Imaging & Functional Nanoscopy op zoek naar oorzaken van ongeneeslijke neurodegeneratieve aandoeningen zoals de ziekte van Huntington. Dit zijn progressieve hersenaandoeningen die de beweging en mentale functies van de patiënt sterk beïnvloeden.
Bij deze ziekten ontstaan afwijkende klonten van eiwitten – zogenaamde aggregaten – in de hersenen. Hoe deze schade in de hersenen zich precies ontwikkelt, is nog niet bekend. Een mogelijke oorzaak voor het samenklonteren van eiwitten die onlangs naar voren kwam, is een ongebruikelijke fasescheiding in vloeistof binnen hersencellen. Het QScope-project zal naar verwachting de rol van eiwitaggregatie en faseovergangen ophelderen, wat relevant is voor een breed scala aan ziekten.
Grußmayer en haar team maken gebruik van virtueel gekleurde kwantitatieve microscopie. Dit zorgt ervoor dat de aggregatieprocessen zo min mogelijk worden verstoord. Zelf zegt ze over haar onderzoek: “Ik ga onderzoeken hoe verschillende fases van aggregaten zich vormen. Daarbij maak ik gebruik van mijn expertise om individuele moleculen te bestuderen en snelle 3D-beelden van cellen te maken.”
Zachte robots
Het onderzoek naar zachte robots van Cosimo Della Santina, assistant professor bij de faculteit Mechanical Engineering, is getiteld RIPLEY – Reliable Intelligence for Precise Large-area Soft Robot to Environment Interaction Control. Doel van dit onderzoek is om de intelligentie van zachte robots te verbeteren en de veelzijdigheid en bruikbaarheid ervan aanzienlijk te vergroten.
Traditionele robots zijn stijf en gemaakt van harde materialen. Daardoor zijn er allerlei taken die ze niet kunnen uitvoeren en die zachte robots, gemaakt van materialen zoals siliconen, wel veilig kunnen uitvoeren. Met zijn onderzoek wil Della Santina robots ontwikkelen die over een groter oppervlak contact kunnen hebben met hun omgeving, vergelijkbaar met hoe een olifant zijn slurf om een tak wikkelt. Met de huidige algoritmen is dat niet mogelijk. Het uiteindelijke doel is om meerdere tentakelachtige robots te combineren tot een buitenaards ogende robot die autonoom kan bewegen.
Ook Bas Overvelde, hoofddocent bij de faculteit Mechanical Engineering, doet onderzoek naar dit type robot. Samen met elf andere jonge Nederlandse onderzoekers ontving hij twee jaar geleden de Early Career Award van de KNAW. Deze award is bedoeld voor onderzoekers in Nederland die aan het begin van hun carrière staan en vernieuwende, originele onderzoeksideeën hebben. Overvelde werkte onder meer aan de ontwikkeling van een kunsthart van zacht materiaal, dat op een natuurlijkere manier werkt dan bestaande kunstharten.
