De Europese Raad heeft een aanbeveling aangenomen om een soepele overgang te verzorgen van het Europese COVID-19-certificeringssysteem naar een mondiaal digitaal gezondheidscertificeringsnetwerk van de WHO (World Health Organisation). De Raad wil met de aanbeveling EU-lidstaten aanmoedigen om deel te nemen aan de verdere ontwikkeling van dit wereldwijde netwerk.
Het Europese certificeringssysteem werd in 2021 ingevoerd om reizen binnen de EU tijdens de coronapandemie te vereenvoudigen. Onlangs besloot het ministerie van VWS om per 1 juli 2023 te stoppen met de uitgifte van het bij het certificeringssysteem behorende digitale coronacertificaat. Per die datum loopt de Europese Verordening af die de basis vormde voor de uitgifte van het certificaat.
De Europese Raad bestaat uit de regeringsleiders of gekozen staatshoofden van de 27 lidstaten van de Europese Unie, een voorzitter en de voorzitter van de Europese Commissie. De Raad bepaalt de algemene politieke beleidslijnen en prioriteiten van de EU, maar behoort niet tot wetgevende instellingen van de EU en is dus niet betrokken bij het onderhandelen over en aannemen van EU‑wetten. In plaats daarvan bepaalt de Raad de beleidsagenda van de EU.
Europese Raad ziet graag overstap
De Europese Raad ziet nu graag dat lidstaten die zijn aangesloten op de EU-gateway (de huidige digitale infrastructuur van de EU voor de verificatie van certificaten) overstappen op het WHO-netwerk en in ieder geval tot het eind van het jaar hierbij aangesloten blijven. De technologie die voor het digitaal EU-covidcertificaat is ontwikkeld, wordt overgenomen in het nieuwe WHO-netwerk. De WHO gaat dit netwerk in samenwerking met de Europese Commissie opzetten, zo is de bedoeling.
Hoewel de Europese Raad de EU-lidstaten aanmoedigt om over te stappen, is het aan elk land zelf om te bepalen of zij dit doen. Voor Nederland is hier nog niets over bekend. De WHO en de EC maakten ook pas vrij recent bekend om samen een mondiaal netwerk voor een digitaal gezondheidscertificaat te willen opzetten.
Zodra lidstaten op het nog op te zetten netwerk zijn aangesloten, is het aan te bevelen COVID-19-certificaten te ontwikkelen die verenigbaar zijn met de vereisten van het netwerk. Dit geldt met name in het geval van een internationale noodsituatie op het gebied van de volksgezondheid, aldus de Europese Raad. De Raad hoopt dan ook dat het netwerk uitgebreid gaat worden met certificaten voor andere ziekten dan corona, of voor andere gezondheidsgerelateerde zaken.
EC handhaaft EU-gateway
De Europese Commissie zal de EU-gateway in ieder geval tot het einde van 2023 handhaven. De lidstaten wordt aangeraden aangesloten te blijven bij de EU-gateway en ook na 30 juni 2023 certificaten af te geven die identiek zijn aan het digitale EU-covidcertificaat. Vooralsnog zal de Nederlandse overheid geen digitale coronacertificaten meer uitgeven na 1 juli 2023.
De huidige verordening over het digitaal EU-coronacertificaat verstrijkt op 30 juni 2023. Daarom heeft de Commissie op 5 juni 2023 een voorstel ingediend voor een aanbeveling van de Raad over een wereldwijd digitaal gezondheidscertificaat. De aanbeveling treedt in werking zodra ze is aangenomen.
