Gentherapie voor behandeling van chronische pijn ontwikkeld

11 september 2023
Chronische pijn
Innovatie
Nieuws

Onderzoekers van het Pain Research Center van het NYU College of Dentistry hebben een gentherapie ontwikkeld die chronische pijn behandelt door indirect een specifiek natriumionkanaal in goede banen te leiden. “Onze studie is een grote stap voorwaarts in het begrijpen van de onderliggende biologie van het NaV1.7-natriumionkanaal, dat kan worden ingezet om chronische pijn te verlichten”, zegt Rajesh Khanna, directeur van het NYU Pain Research Center en hoogleraar moleculaire pathobiologie bij NYU Tandheelkunde.

Ongeveer een derde van de Amerikaanse bevolking leeft met chronische pijn en dat is een groot probleem voor de volksgezondheid. Wetenschappers willen daarom graag pijnstillers ontwikkelen die effectievere en veiligere alternatieven zijn voor opioïden. Natriumionkanalen spelen een sleutelrol bij het ontwikkelen en het overbrengen van pijn. Ze zijn dus van cruciaal belang voor zenuwcellen of neuronen die met elkaar communiceren.

Ook in Nederland wordt deelgenomen aan internationale onderzoeken naar gentherapie. Uit internationaal onderzoek waar ook het UMCG aan meedeed, blijkt dat de zeldzame bloedziekte hemofilie B kan worden genezen met gentherapie.

Behandeling chronische pijn

Eén specifiek natriumionkanaal genaamd NaV1.7 kwam tijdens het onderzoek naar voren als een veelbelovend doelwit voor de behandeling van pijn. Dit werd ontdekt bij mensen met zeldzame, genetische pijnstoornissen. In sommige families zorgt een mutatie in het gen dat codeert voor NaV1.7 ervoor dat grote hoeveelheden natrium de cellen binnendringen. Dat veroorzaakt intense chronische pijn. In andere families resulteren mutaties die NaV1.7 blokkeren juist in een volledig gebrek aan pijn.

Wetenschappers probeerden al jaren pijnbehandelingen te ontwikkelen om NaV1.7 selectief te blokkeren maar succes is tot dusver uitgebleven. Khanna heeft voor een andere aanpak gekozen: in plaats van NaV1.7 te blokkeren, wil hij het met behulp van een eiwit genaamd CRMP2 indirect reguleren.

Helpend eiwit

Maar wat blijkt, het eiwit CRMP2 bindt zich niet aan alle kanalen. Khanna's laboratorium ontdekte eerder dat CRMP2 communiceert met de NaV1.7. Die verbinding is succesvol bij de pijnbestrijding bij dieren. Maar nu wordt nog de vraag onderzoek waarom dat alleen bij het NaV1.7-natriumionkanaal werk en niet bij de andere acht natriumionkanalen.

Uit nader onderzoek blijkt dat CRMP2 zich niet makkelijk aan andere natriumionkanalen bindt. “Dit maakte ons erg enthousiast, want als we dat specifieke stuk van het NaV1.7-kanaal zouden verwijderen, ging de regulering door CRMP2 verloren”, licht Khanna toe. De studie is gepubliceerd in de Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).