RZCC heeft het afgelopen jaar intensief samengewerkt met het Precies!-programma en huisartsenposten in de regio Zuidoost-Brabant. Er zijn grote stappen gezet op het gebied van (toestemming voor) uitwisseling van zorgdata via het Landelijk Schakelpunt (LSP). De belangrijkste resultaten zijn: een toename van de opt-in registratie, een hoger percentage bevragingen van het LSP en een betere registratie van de levenseinde wensen van kwetsbare ouderen.
Precies! is een programma voor het verbeteren van zorg voor kwetsbare ouderen in de regio Zuidoost-Brabant. Het is ontstaan vanuit de behoefte om de grootste knelpunten in de zorg voor ouderen aan te pakken - bekeken vanuit het perspectief van de ouderen zelf. Ruim 25 organisaties in de regio doen mee aan het programma. Eén van de acht speerpunten is het delen en uitwisselen van zorgdata, zowel tussen zorgaanbieders onderling als tussen zorgaanbieders en zorgbehoevende ouderen in.
Uitwisseling zorgdata via LSP
Het Landelijk Schakelpunt (LSP) is een essentiële zorginfrastructuur voor uitwisseling van zorgdata tussen zorgverleners. Het kan worden gebruikt om 24 uur per dag en 7 dagen in de week gegevens in te zien van cliënten. Zeker in het geval van kwetsbare ouderen is de volledigheid van gegevens erg belangrijk voor het mogelijk maken van passende en efficiënte zorg. In deze programmalijn is daarom dit jaar gewerkt aan de volgende punten:
• Gebruik van het LSP door huisartsen en triagisten.
• Het bevorderen van de opt-in toestemming voor het gebruik van het LSP.
• Eenduidige Registratie Advanced Care Planning (levenseinde wensen).
Het afgelopen jaar is het gebruik van het LSP op de huisartsenpost SHoKo sterk verbeterd, zo bleek in december al uit een nieuwsbericht van RZCC. Door interne acties en werkafspraken te maken is het gebruik van het LSP met bijna 50 procent gestegen. Dit is ook gebleken uit de jaarcijfers. In het jaar 2019 werd bij 15 procent van de consulten via het LSP succesvol bevraagd. In 2020 werd bij 63 procent van de consulten het LSP succesvol bevraagd.
Focus op informeren burger
In samenwerking met Precies! en huisartsenposten dook RZCC dieper in de ervaringen in de praktijk om ook in 2021 te kunnen helpen. Het blijkt dat artsen het belang onderstrepen van het gebruik van het LSP voor het delen van zorgdata, vooral op de HAP. Mede op basis van de bevindingen van huisartsen is er voor 2021 een plan uitgewerkt met daarin focus op het informeren van de burger over het toestemming geven voor het gebruik en de veiligheid van het LSP.
“Met name op de huisartsenpost is het erg fijn een medisch dossier te kunnen inzien, want hier heb je vaak te maken met mensen van wie je de achtergrond niet kent”, stelt huisarts Henk van der Sluijs, werkzaam in zijn eigen praktijk en op de huisartsenpost SHoKo in Veldhoven. “Wel hebben we gemerkt dat mensen vaak wat huiverig zijn voor het LSP. Het is daarom belangrijk dat burgers weten dat het LSP alleen kan worden gebruikt door de behandelend zorgverlener en gegevens nooit met externen worden gedeeld. Wat betreft het gebruik van het LSP door assistenten moeten we nog stappen maken. Zij kunnen namelijk door ontbrekende autorisatie niet altijd gegevens inzien. Dat is niet praktisch.”
Tijdelijke Corona opt-in
Kom je als patiënt op de huisartsenpost of spoedeisende hulp, dan kan de dienstdoende arts het dossier opvragen, via het LSP, bij de eigen huisarts. Hiervoor moet de patiënt toestemming (opt-in) geven. Tijdens de coronacrisis is er sprake van een Corona-toestemming (Corona opt-in).
Wanneer een patiënt langskomt op de huisartsenpost wordt hier nu gevraagd of het dossier bekeken mag worden en bij akkoord krijgen artsen tijdelijk direct een samenvatting van het dossier bij de huisarts. Dit zorgt ervoor dat gegevens van patiënten die geen actieve toestemmingskeuze hebben gemaakt bij de eigen huisarts, toch opvraagbaar zijn via het LSP. Zo krijgen artsen beter inzicht in de medische achtergrond en kunnen zij snel en goed behandelen.
Permanente toestemmingsregistratie
De Corona opt-in is tijdelijk en komt in de toekomst te vervallen. Voor het permanent beschikbaar stellen van zorgdata zoals medische gegevens via het LSP is actieve toestemmingregistratie, ook van kwetsbare ouderen, een grote noodzaak. Daarom is er samengewerkt met huisartsen om deze groep de toestemming te laten registreren. De toestemmingsregistratie is toegenomen, mede via tips & tricks die in dit programma van Precies! zijn gedeeld met huisartsen en praktijkondersteuners om patiënten bewust te maken van het belang van de registratie.
“De tijdelijke Corona Opt-in heeft ons meer dan ooit laten zien hoe fijn het is om op grote schaal gegevens van kwetsbare ouderen via het LSP in te kunnen zien”, vertelt Pleun Kleintjes, Coördinator LSP en Zorgmail bij RZCC. “Niet alleen in de huisartsenpraktijk maar juist ook op de huisartsenpost helpt dit bij het stellen van een correcte diagnose. Het is belangrijk dat we door deze campagne na het wegvallen van de tijdelijke opt-in, ook medische gegevens kunnen blijven inzien via het LSP.”
Registratie Advanced Care Planning
De registratie van de levenseinde wensen van kwetsbare ouderen is een belangrijk en gevoelig onderwerp. Het vastleggen van deze wensen in het HIS, de Advanced Care Planning (ACP), maakt mogelijk dat ouderen de zorg krijgen die zij wensen wanneer zij (ernstig) ziek worden. Binnen deze programmalijn van Precies! is de registratie onderzocht én informatie gedeeld met huisartsen en praktijkondersteuners.
Uit het onderzoek én uit de interviews met huisartsen bleek dat er binnen de praktijken diverse richtlijnen worden toegepast voor de registratie van ACP voor kwetsbare ouderen. Door de informatie die is gedeeld binnen dit programma, met daarin afspraken over de vastlegging van het ACP, steeg het percentage correct vastgelegde ACP’s in het HIS: van 30 procent begin 2020 naar . . 51 procent in het derde kwartaal (bij de drie deelnemende zorgroepen).
“Het tijdig bespreekbaar maken van het levenseinde én het vastleggen van de wensen van kwetsbare ouderen zijn essentieel om passende zorg te bieden”, benadrukt Wendy van Loo, Projectleider bij Precies! “Mooi om te zien hoe we hier in deze regio een bijdrage hebben kunnen leveren aan eenduidige registratie, vastlegging en het delen van deze informatie.”
