Met een grote waarschijnlijkheid vinden de meeste besmettingen met het SARS-Cov2-virus binnenshuis plaats. Daarbij gaat het vooral om de overdracht via virusdeeltjes verpakt in aerosolen die zich in de binnenlucht verspreiden. Vang deze besmettelijke aerosolen weg en het aantal infecties daalt snel.
Luchtreinigers (zie ook deze eerdere blog) voorzien van slimme filters en ionisatoren zijn hierbij behoorlijk effectief. Onderzoeken wijzen zelfs naar het wegvangen en/of ‘afschieten’ van meer dan 99 procent van de virusdeeltjes. En ook bacteriën leggen het loodje.
Je ziet dit type luchtreinigers steeds meer verschijnen in tandartsenpraktijken, de wachtkamers van huisartsen, scholen, auto’s en kleinere poliklinieken of behandelkamers. Ook in de pers komt steeds meer aandacht voor ioniserende luchtreinigers en Covid-19.
Ventilatie en luchtreinigen
Het is een oude wijsheid dat vieze lucht ziek maakt. Dat ziek maken berust op tal van factoren, zoals fijnstof, pollen, haren, schimmels, vluchtige gassen, bacteriën en virussen. Een eerste stap bij schone lucht binnenshuis is het goed ventileren. Van gewoon de ramen open tot een afzuigsysteem of airco. Liefst een slim systeem dat rekening houdt met de interne condities, juiste richting van de luchtstroom en het aantal aanwezigen plus energiezuinig is.
De volgende stap is het passeren van filters. Daarvan zijn er verschillende typen zoals HEPA (voor de kleinste deeltjes), koolstof voor de geurtjes en pollenfilters. Filters vangen de verontreinigende deeltjes en gassen weg en je moet hen daarom regelmatig reinigen en vervangen.
En tegenwoordig is er steeds meer luchtreiniging met behulp van positief of negatief geladen deeltjes: de ionen en (vrije) radicalen. Deze luchtreinigers zijn uitgebreid getest, wetenschappelijk onderzocht en afkomstig van gerenommeerde fabrikanten zoals Winix, Sharp, Philips en Panasonic.
Ionisatie en plasma-clusterionisatie
Beide technieken maken gebruik van geïoniseerde luchtdeeltjes voor het bestrijden van fijnstof, pollen, schimmels, bacteriën, virussen, huidschilfers van mens en dier plus luchtverontreiniging door het verkeer. Tevens verwijderen ze vaak vieze luchtjes, sigarettenrook en kookgeuren. Zij werken optimaal bij een luchtvochtigheid van 45-60 procent.
Bij de gewone ionisatie lanceert het luchtreinigingssysteem negatief geladen ionen in de omgevingsluchtig. Die negatieve ionen klonteren met verontreinigende positieve deeltjes en maken deze ook weer negatief. Die negatieve klonters zakken door hun gewicht naar beneden en hechten vervolgens aan positieve oppervlaktes en filters. Reiniging van oppervlaktes (zoals tafels, richels, kasten en stoelen) en aanvullende filters van de ventilatie zelf maakt dan definitief een einde aan de troep in de lucht.
Bij de plasma clusterionisatie worden de in de lucht aanwezige watermoleculen (H2O) door het systeem gesplitst in positieve waterstofionen (H+) en negatieve zuurstof-ionen (-O2). Deze geladen ionen onttrekken door hechting water aan de omhulling (mantel) van bacteriën en filters en andere schadelijke stoffen. Die worden daardoor al in de lucht zelf onschadelijk gemaakt.
Luchtreiniging nog effectiever
In combinatie met HEPA- en andere. filters pakt de luchtreiniging nog veel effectiever uit. Let altijd terdege op hoeveel oppervlakte en inhoud de te reinigen ruimte heeft.
Een ander punt is dat bij ionisatie ook ozon kan ontstaan. Deze op zichzelf ook verontreinigende verbinding dient ook zelf verwijderd te worden of mag alleen in minimale hoeveelheden ontsnappen. In de praktijk komt het vormen van ozon nauwelijks meer voor bij goede luchtreinigers.
Veel ionisatoren & luchtreinigers geven via LEDs de luchtkwaliteit aan. Ze schakelen in/uit wanneer nodig en zijn zuinig met energie. Winix spreekt van PlasmaWave-technologie. Ook hierbij gaat het om het gelijktijdig produceren van zowel positieve als negatieve ionen (Hydroxylen) zodat er een dubbele reinigende werking ontstaat.
N.B.: de vrijkomende ionen zijn niet schadelijk voor de mens. Zij leven slechts zeer kort en tasten onze huid en slijmvliezen of ogen niet aan.
Nanoradicalen
Een andere techniek is het werken met geladen radicalen in nano-grootte. Bijvoorbeeld Nanoe X van Panasonic. Het luchtreinigingssysteem maakt gebruik van OH-radicalen in de afmeting van 5-20 nanometer. Het systeem genereert daarvan 8 biljoen per seconde. Ook deze OH-radicalen onttrekken water (denaturatie) uit de omhulsels van virussen en bacteriën waardoor die kapot gaan en er onschuldig water als restproduct overblijft.
De nanodeeltjes verspreiden zich naar iedere hoek van de ruimte en gedragen zich als generieke ionen (De deeltjes nemen in hoeveelheid af voordat zij zich over de kamer hebben verspreid.) en zijn ware viruskillers.
Maar is zo’n proces dan niet ook slecht voor de huid, uitdroging of zo? Het tegendeel is waar. Nanoe X zorgt zelfs voor een gezonde hydratie van de huid en hoornvlies.
Zijn luchtreinigers effectief genoeg?
Uiteraard moet je luchtreinigers met ionisatie niet als een toveroplossing voor het coronavrij maken van binnenruimten zien. Het reinigende effect zelf heeft bij virussen voor 99 procent resultaat. Ook voor de gewone griep. Het systeem moet echter wel de gelegenheid krijgen om optimaal te kunnen werken. Belangrijke voorwaarden daarbij zijn: de juiste capaciteit voor het werkbare vloeroppervlak. Een bijpassende luchtvochtigheid. Regelmatig onderhoud. En dat de aanwezigen niet voortdurend rondlopen en elkaar direct aan hoesten of toeschreeuwen.
Dit geldt voor kleinere binnenruimten en niet voor grootschalige feesten binnenshuis. Er is een test met een zangkoor gedaan. Ook daar kwamen er nauwelijks besmettelijke deeltjes bij de aanwezigen. Niemand werd positief of ziek. In conferentiekamers en kleinere theaters zou het kunnen mits iedereen blijft zitten. Idem goed werkzaam in leslokalen.
Samenvattend kunnen ioniserende luchtreinigers goed werken bij het voorkomen van Covid-besmettingen door aerosolen in kleinere ruimten.
