Een kleine stap om een groot doel te bereiken. Zo omschreef secretaris-generaal Erik Gerritsen van het Ministerie van VWS de intentieverklaring Veilige mail in de zorg, die op maandag 10 december door hem, door IT- en platformleveranciers en door zorgaanbieders werd ondertekend. “Ik hoor elke dag weer verdrietige verhalen over zaken die nog niet goed gaan in de zorg. Dan is dit toch een heuglijk moment.”
Op 10 september ging vanuit het Informatieberaad Zorg het project Veilige Mail van start. Het doel van het project onder leiding van Mark de Lange is om er voor de zorgen dat veilig mailen in de zorg sneller wordt gerealiseerd. Het gaat om zowel open standaarden realiseren als om deze standaarden open te houden voor iedereen. Nu kunnen onder andere patiëntgegevens nog niet veilig worden gemaild, terwijl de zorgsector hier wel behoefte aan heeft. Vaak wordt er daarom nog altijd gefaxt. Daarnaast kan de gebruiksvriendelijkheid van beschikbare oplossingen beter en moet eindgebruikers duidelijk worden welke oplossing voor welk soort informatie het beste geschikt is.Veilig versturen, ontvangen e-mail
De 10 december ondertekende intentieverklaring betreft het veilig versturen en ontvangen van een bericht met persoonlijke gezondheidsinformatie over en/of aan patiënten. Onder leiding van normeringsinstituut NEN wordt een Nederlands Technische Afspraak (NTA) ontwikkeld: NTA 7516 . Deze NTA stelt specificaties vast voor het veilig e-mailen van persoonlijke gezondheidsinformatie tussen organisaties(professionals) onderling en tussen organisaties (professionals) en personen. [caption id="attachment_29707" align="alignnone" width="640"]
De deelnemers aan de Intentieverklaring veilige mail.[/caption]
Volgens een van de deelnemers aan de normeringswerkgroep is de NTA zo goed als afgerond. In de twee resterende bijeenkomsten moeten nog enkele taaie onderdelen aangepakt worden, maar de verwachting is dat de normering gewoon volgens plan in januari 2019 gepubliceerd wordt en officieel vastgesteld in februari. NTA 7516 is overigens van toepassing op alle vormen van ad-hoc uitwisseling van persoonlijke gezondheidsinformatie, dus ook messenger- en chatfunctionaliteiten.
Groot denken, kleine stappen
“Ik ben van groot denken,” stelde secretaris-generaal Gerritsen voorafgaande aan de ondertekening, “maar dan kan vaak het beste gebeuren door kleine stappen te zetten. Vandaag is zo’n kleine stap.” Vanuit de groep aanwezigen kwam daarop de opmerking dat het voor sommigen wel een belangrijke stap was naar het einde naar het gebruik van bijvoorbeeld een fax om recepten te ontvangen. In de intentieverklaring – volgens Gerritsen te zien als inspanningsverplichting - wordt de ambitie gesteld: 'Als uitwisseling van persoonlijke gezondheidsinformatie tussen zorgsystemen niet mogelijk is en voor het communiceren van gegevens over een of meerdere patiënten naar rechtmatige (zorg-)partijen en patiënten wordt gekozen voor e-mail als communicatiemiddel, dan wordt dit doelmatig en aantoonbaar veilig gedaan. Omdat het hierbij om persoonlijke gezondheidsinformatie over een of meer patiënten gaat, is het hoogste beveiligingsniveau van toepassing.''Interoperabiliteit is een must'
“Ik hoop dat dit ook een nieuwe standaard wordt voor hoe dit soort problemen in de zorg aangepakt worden,” besloot Gerritsen. “Dat mensen en organisaties het gewoon gaan doen. Dat dit de eerste van vele standaarden wordt die zo tot stand komen. Interoperabiliteit is een must als we het artsen en verpleegkundigen niet langer willen aandoen om zo omslachtig te werken en om onnodige fouten te maken. Niemand staat ’s morgens op met het idee ‘wie zal ik vandaag eens het verkeerde medicijn geven’.” Behalve de NTA moet er onder andere ook een zogeheten implementatietekst komen, zodat voor eindgebruikers van mailomgevingen direct duidelijk is welk soort oplossing het beste geschikt is voor welk soort informatie. Zo kan een simpele afspraak via een normaal beveiligde mail verstuurd worden, maar hebben onderdelen van een patiëntendossier een zwaardere beveiliging nodig waarvoor een ander platform beter geschikt is. “Niemand hier wil elkaar de tent uit concurreren,” stelde een aanwezige leverancier van beveiligde mail. “We vullen elkaar vooral aan.”Onveilige omwegen bij veilige mail
Een andere aanwezige leverancier benadrukte het belang van meer gebruiksvriendelijkheid van beveiligde e-mailoplossingen. "Het kan best zijn dat het straks onder de motorkap complexer wordt. maar voor de eindgebruiker moet het makkelijker worden om beveiligde mail te gebruiken. Zolang dat niet het geval is, worden er onveilige omwegen gezocht." Wat gaan de leveranciers en aanbieders van oplossingen voor veilige mail die deze intentieverklaring hebben ondertekend, concreet doen:- Zij gaan zich inzetten om hun oplossingen binnen een jaar na het vaststellen van NTA 7516 voor veilige mail in de zorg te laten voldoen aan deze NTA;
- De leveranciers gaan hun oplossingen binnen een jaar voorzien van open en op open standaarden gebaseerde koppelvlakken, zodat deze binnen de grenzen van de techniek met elkaar verbonden kunnen worden;
- De leveranciers en aanbieders werpen op geen enkele wijze belemmeringen op in het gebruik van de open koppelvlakken, mits een oplossing waarmee wordt gekoppeld, voldoet aan NTA 7516.
