Uit een internationale studie blijkt dat met behulp van Artificial Intelligence (AI) prostaatkanker vaker en sneller wordt herkend. Het aantal ‘valse alarmen’ bij prostaatkanker is daardoor aanzienlijk verminderd. De studie is gecoördineerd door het Radboudumc en gepubliceerd in The Lancet Oncology. Dit is de eerste grote studie waar een internationaal team op een transparante manier AI evalueert en vergelijkt met de beoordeling door radiologen en klinische uitkomsten.
Omdat mannen met een verhoogd risico op prostaatkanker nu standaard een prostaat-MRI krijgen, is de werkdruk voor radiologen toegenomen. Om een diagnose van prostaatkanker te kunnen stellen is veel expertise nodig van radiologen. En met de huidige krapte op de arbeidsmarkt ook aan radiologen is dat een enorme uitdaging. De inzet van AI kan helpen om de werkdruk voor radiologen te verlichten.
Super-algoritme
AI-deskundige Henkjan Huisman en radioloog Maarten de Rooij, projectleiders van de PI-CAI-studie, organiseerden daarom met een internationaal team een grote wedstrijd tussen AI-teams en radiologen. Samen met andere centra in Nederland en Noorwegen waren er meer dan tienduizend MRI-scans beschikbaar om te beoordelen. Er werd op een transparante manier bepaald bij elke patiënt of er sprake was van prostaatkanker.
Ze lieten verschillende groepen wereldwijd AI ontwikkelen voor de analyse van deze beelden. De vijf beste inzendingen werden gecombineerd tot een soort super-algoritme voor de analyse van MRI-scans bij prostaatkanker. Tenslotte werd op vierhonderd MRI-scans de beoordeling van AI vergeleken met die van een groep van radiologen.
Snelle opsporing
De PI-CAI community bracht meer dan tweehonderd AI-teams en 62 radiologen uit twintig landen bij elkaar. Ze vergeleken de bevindingen van AI en de radiologen met elkaar. Daarnaast werden de bevindingen ook vergeleken met hoe het verder ging met de mannen van wie de scans afkomstig waren. Gemiddeld werden de mannen vijf jaar gevolgd.
Uit deze eerste internationale studie naar AI bij prostaatdiagnostiek blijkt dat AI bijna zeven procent meer significante prostaatkankers opspoort dan de groep radiologen. Daarnaast wijst AI vijftig procent minder vaak een verdachte plek aan, waarvan later blijkt dat het toch geen kanker is. In de praktijk betekent dat het aantal biopten kan halveren bij gebruik van AI. Als deze resultaten ook in vervolgstudies worden herhaald, kan dit de radiologen en patiënten in de toekomst veel helpen. De ontwikkelde AI moet nog gevalideerd worden en is voorlopig niet beschikbaar voor patiënten in de kliniek.
Meer diagnose met hulp van AI
AI wordt steeds vaker ingezet om ziekten en aandoeningen op te sporen. Zo werd eind vorig jaar ontdekt dat door het gebruik van foto's van netvliezen van kinderen en een speciaal ontwikkeld AI-algoritme, het mogelijk is om vast te stellen of een kind autisme heeft. Tijdens het onderzoek bleek dat de met behulp van AI gescreende foto's de aandoening met een nauwkeurigheid van maar liefst 100 procent kunnen diagnosticeren.
Ook bij het onderzoek en de diagnose van prostaatkanker is al door verschillende zorginstellingen en wetenschappers de meerwaarde van AI onderzocht. Zo ontwikkelden onderzoekers van het RadboudUMC al in 2020 een AI-systeem dat het mogelijk maakt om de agressiviteit van prostaatkanker beter te bepalen. En vorig jaar maakte Philips bekend dat het bedrijf samen met Quibim aan een AI-oplossing voor MRI-prostaatonderzoek. Daarbij wordt gebruik gemaakt van de op AI gebaseerde QP-Prostate-software van Quibim. Het doel van die samenwerking is het automatiseren van real-time prostaatsegmentatie in MR-beelden, betekenisvolle kwantitatieve inzichten te genereren en de rapportage van MRI-prostaatonderzoek te standaardiseren.
