“Medicatieveiligheid voor patiënt en cliënt is van levensbelang. Samen spannen wij ons daarom maximaal in om de Kickstart Medicatieoverdracht af te ronden in 2025.” Dat beloofden de betrokkenen bij de Kickstart op 17 april tijdens een bijeenkomst in Eemnes.
Per week worden gemiddeld 75 mensen in het ziekenhuis opgenomen als gevolg van een vermijdbaar medicatie-incident. Een deel van deze incidenten komt doordat zorgverleners niet precies weten welke medicatie een patiënt al gebruikt, omdat zorginformatiesysteem geen of maar beperkte informatie met elkaar uitwisselen. Het programma Medicatieoverdracht lost dit probleem op door te zorgen dat zorgverleners en zorginformatiesystemen dezelfde taal spreken en door zorgprocessen rondom medicatie in verschillende zorgsectoren op elkaar af te stemmen.
Sander Gerritsen, voorzitter van de stuurgroep van Medicatieoverdracht, opende de bijeenkomst. “Het belang van wat wij binnen het programma Medicatieoverdracht aan het doen zijn, staat als een paal boven water. Het is aan ons allen om het gezamenlijk belang in het oog te houden, ook als het soms ingewikkeld is.”
Digitale medicatieoverdracht van levensbelang
Het belang van het programma werd onderstreept door Cisca Goedhart, die sprak namens MIND en de Patiëntenfederatie. Samen vormen zij de sector Patiënt & Cliënt. Deze sector zorgt dat de keuzes die het programma maakt goed aansluiten bij de belangen, behoeftes en wensen van de patiënt en cliënt. “Medicatiefouten terugdringen is van levensbelang”, benadrukte ze. “Ik weet dat het een complex programma is, waarvoor geen vergelijkingsmateriaal bestaat. Maar laten we ons met man en macht inzetten om het zo snel mogelijk af te ronden. Wij hopen van harte dat we de belofte die we vanmiddag met elkaar uitspreken, beschouwen als een inspannings- en resultaatverplichting.”
In een videoboodschap vertelden vier zorgverleners die meedoen aan de Kickstart wat betere, digitale medicatieoverdracht voor hen betekent. Zij vertelden onder andere dat het de informatie overzichtelijker maakt en dat ze zo meer vertrouwen hebben dat het medicatieoverzicht klopt. Nu bellen ze nog geregeld met andere zorgverleners om het medicatiegebruik te verifiëren. Volgens de zorgverleners is een kloppend medicatiedossier essentieel voor de uitoefening van hun beroep en kunnen fouten zo worden voorkomen.
Goede samenwerking essentieel
Rinske Holthuis, projectleider van de Kickstart, benadrukte in haar presentatie hoe belangrijk het is om samen te werken. “Dit project heeft alleen kans van slagen als we het in de hele keten realiseren. Twee regio’s, Rijnmond en Friesland, hebben de handschoen opgepakt en beproeven nu de afspraken over digitale medicatieoverdracht met een aantal zorgaanbieders, hun softwareleveranciers en drie PGO-leveranciers. Dit wordt gecoördineerd door twee RSO’s, RijnmondNet en GERRIT. Daarnaast zijn Nictiz en VZVZ, negen zorgsectoren en de sector Patiënt & Cliënt betrokken, en VWS als opdrachtgever.” De samenwerking is intensief. Met wekelijkse testmomenten wordt toegewerkt naar de realisatie van digitale medicatieoverdracht in de keten in deze twee regio’s. De planning is om dit in oktober 2025 af te ronden. Daarna kan worden uitgebreid naar de rest van het land.
De aanwezigen gingen in vier groepen met elkaar in gesprek over wat er nodig is voor een goede samenwerking. De randvoorwaarden ‘vertrouwen’, ‘flexibiliteit’ en ‘duidelijke afspraken’ kwamen bij elke groep terug.
Voorbeelden uit de praktijk
Tijdens de bijeenkomst kwamen ook een patiënt en een cliënt aan het woord, Liesbeth en Martijn. Zij vertelden uit eigen ervaring hoe het ontbreken van inzicht in medicatiegegevens goede zorg in de weg staat.
Liesbeth beschreef hoe zij met haar dochter, die dringend medicatie nodig had, bij de dienstapotheek geen medicatie kreeg omdat ze daar niet konden zien wat haar dochter gebruikte, ook al had ze wel toestemming gegeven voor het delen van informatie.
Martijn vertelde hoe hij vanuit de ggz medicatie kreeg voorgeschreven zonder stopdatum. Toen hij na vijftien jaar een psychiater bezocht, bleek dat hij het medicijn maximaal acht jaar had mogen slikken. Hij moest er versneld mee stoppen, wat een grote impact had op zijn leven. Daarnaast vertelt hij dat hij het moeilijk vindt om overzicht te houden over de medicijnen die hij en zijn kinderen gebruiken en de bijwerkingen daarvan. Hij wil graag dat een expert dat goed in de gaten houdt. Maar dat kan alleen als de zorgverlener een actueel en volledig medicatieoverzicht heeft.
Ondertekening belofte
Tijdens de bijeenkomst ondertekenden alle betrokkenen bij de Kickstart de belofte aan de patiënt en de cliënt om zich maximaal in te spannen om de Kickstart in 2025 af te ronden. “Het is een belofte, geen garantie”, benadrukte Sander Gerritsen, “maar we gaan ervoor en dat markeren we vandaag.”
Tandartsen staan overigens al verder met het invoeren van de digitale medicatieoverdracht. In 2022 werden al drie pilots gehouden in het kader van het project Medicatieverstrekkingen in de mondzorg. In 2024 is begonnen met proefdraaien op grotere schaal, nadat er op kleinere schaal al enkele tests waren gedaan.
