Uit heel Nederland komen mensen naar het Catharina Ziekenhuis voor het plaatsen van zogeheten PEC-sondes. Met zo’n sonde kan bij 60 procent van de patiënten met ernstige obstipatie (opstopping) een operatie om een stoma aan te leggen worden voorkomen. Via een live-verbinding keek een groep specialisten in Amsterdam, 120 kilometer verderop, mee naar deze bijzondere operatie. MDL-arts dr. Lennard Gilissen voerde de operatie uit met een speciale camera op zijn hoofd.
Via een camera en een live-verbinding konden specialisten vanuit Amsterdam op 19 juli live in Eindhoven meekijken bij het plaatsen van een bijzondere sonde in de dikke darm van een patiënt in het Catherina Ziekenhuis. De live feed werd verzorgd door Rods&Cones. Deze zogeheten percutane endoscopische colostomie (PEC) kan een uitkomst zijn voor patiënten met ernstige chronische obstipatie. MDL-arts dr. Lennard Gilissen van het Catharina Ziekenhuis voerde de behandeling uit en is enthousiast over deze mogelijkheid om kennis te delen.
Plaatsen van sonde
Op de website van het Catharina Ziekenhuis (een Santeon Ziekenhuis) vertelt Gilissen: “In het Catharina Ziekenhuis zijn we gespecialiseerd in het plaatsen van zogenoemde Percutane Endoscopische Gastrostomie-sondes, kortweg PEG-sondes en afgeleiden daarvan zoals PEG-J, PEJ en de vandaag geplaatste PEC. Vanuit heel het land komen patiënten naar ons centrum voor deze ingreep. Mooi dat ik op deze manier andere specialisten op dit gebied kan trainen.”
De sonde wordt direct op de huid geplaatst en kan onzichtbaar onder kleding worden gedragen. De spoelsonde kan twee tot vijf jaar worden gebruikt. Zodra de spoeling niet goed werkt of niet meer nodig is, kan de PEC eenvoudig verwijderd worden. Het gaatje naar de darm groeit vanzelf weer dicht. Voor veel patiënten is zo’n PEC-sonde de laatste mogelijkheid om een stoma te voorkomen. De plaatsing ervan duurt inclusief coloscopie driekwartier.
Sondes & facts
Het plaatsen van sondes kan om verschillende redenen gebeuren. Genoemde live-operatie betrof een patiënt met hardnekkige obstipatie. De sonde kan dan gebruikt worden om de darm met de stroom mee te spoelen (antegrade spoeling). Een PEC kan ook gebruikt worden voor het ontluchten van de darm of om de darm vast te maken aan de buikwand. Tevens kan een sonde ingezet worden als voedingssonde. Een voedingssonde is een uitkomst voor patiënten met slikstoornissen bij neurologische aandoeningen zoals een CVA of ALS.
Afwijkende anatomie
In het Catharina Ziekenhuis is veel ervaring aanwezig om ook patiënten met een ‘afwijkende’ anatomie toch een (voedings)sonde te geven. “Denk dan bijvoorbeeld aan patiënten van wie door maagkanker de maag is verwijderd of patiënten die een maagverkleining of bypassoperatie hebben ondergaan. Vanwege onze ervaring en ‘creativiteit’ met sondes, worden inmiddels regelmatig patiënten vanuit andere Nederlandse ziekenhuizen verwezen als het daar niet lukt om deze sondes te plaatsen.”
Een speciaal team in het ziekenhuis is al enkele jaren actief om de zorg rond PEG-sondes continu te verbeteren. Dat team bestaat uit een MDL-arts, een PEG-verpleegkundige, endoscopie-verpleegkundige, diëtist, transferverpleegkundige en verpleegkundige neurologie/MDL. Patiënten ondergaan de plaatsing in principe altijd onder sedatie tijdens een dagbehandeling, vaak met hulp van een sedatiespecialist.
