LSP lanceert publiekscampagne

De elektronische uitwisseling van medische gegevens via het Landelijk Schakelpunt (LSP) voorziet nadrukkelijk in een behoefte. Dat blijkt uit het rapport ‘Effecten en baten gebruik zorginfrastructuur’. Het Landelijk Schakelpunt is een belangrijk hulpmiddel voor gegevensuitwisseling geworden in de Nederlandse gezondheidszorg, aldus beheerder VZVZ. Om de bekendheid te verbeteren, wordt dit najaar een publiekscampagne gelanceerd.

VZVZ heeft samen met koepelorganisaties van zorgaanbieders en met Zorgverzekeraars Nederland de effecten en baten van vijf jaar gebruik van het LSP onderzocht en vastgelegd in het rapport. Het LSP is volgens de samenstellers ervan in die vijf jaar de basis geworden voor veel vormen van gegevensuitwisseling in de reguliere- en spoedzorg. Dat zal alleen maar toenemen in de toekomst, zo wordt verwacht. Het Landelijk Schakelpunt werd als landelijk werkende zorginfrastructuur ingevoerd nadat de Eerste Kamer in 2011 tegen invoering van het Landelijke elektronische patiëntendossier (L-EPD) stemde. Aan het LSP werd al gewerkt in de aanloop naar het L-EPD. Het werd ingevoerd omdat er wel behoefte was aan het veilig digitaal kunnen uitwisselen van medische gegevens. Het Landelijk Schakelpunt bestaat sinds 2012 en wordt beheerd door de Vereniging van Zorgaanbieders voor Zorgcommunicatie (VZVZ).

Publiekscampagne over LSP

Het onderzoek toont aan dat er nog veel winst valt te behalen op het gebied van communicatie naar burgers over het gebruik van het LSP. Zo wordt het LSP vaak nog gezien als een soort EPD. Ook kan er meer bekendheid worden gegeven aan de mogelijkheid dat burgers via een website  toestemming hebben gegeven om gegevens beschikbaar te stellen. Daarom lanceert VZVZ in het najaar van 2018 de website volgjezorg.nl met een bijbehorende publiekscampagne.

Schakelpunt voorziet in behoefte

De belangrijkste conclusie uit het rapport is dus dat de elektronische uitwisseling van medische gegevens nadrukkelijk in een behoefte voorziet. Ruim 12 miljoen burgers hebben daar toestemming (opt-in) voor gegeven. Wekelijks worden ruim een miljoen berichten met medische gegevens en in totaal ongeveer zes miljoen berichten uitgewisseld. In de afgelopen vijf jaar zijn er één miljard berichten verwerkt via het LSP. Er zijn metingen gedaan in 2015 en 2017. Enkele duidelijke verschillen:

• Er is een significante toename in uitwisseling van informatie tussen zorgaanbieders, waardoor in 2017 66 procent van de ondervraagden aangeeft beleid aan te willen passen op basis van de verkregen informatie. In 2015 bedroeg dit 48 procent.
•  In 2017 was 75 procent van de huisartsenpraktijken op het LSP aangesloten, tegen 62 procent in 2015. Vrijwel alle apotheken in Nederland zijn aangesloten (99%).
• 15 procent van de huisartsen geeft aan zich ervan bewust te zijn dat het van belang is hun patiënten erop te wijzen dat hun toestemming nodig is voor uitwisseling van hun medische gegevens. In 2015 was dat besef beduidend lager.
• Het aantal opvragingen van medicatiegegevens is tussen 2015 en 2017 met 78 procent toegenomen tot ruim 35 miljoen.

 

Apothekers stuiten nog op problemen

Apothekerskoepel KNMP haalt uit het rapport dat apothekers soms nog problemen ondervinden met het autoriseren en authentiseren van de zorgverleners met de UZI-middelen. Verder ervaren openbaar apothekers nog niet altijd de toegevoegde waarde van het systeem omdat zij vooral gegevens leveren en zelf nog weinig aanvullende gegevens kunnen opvragen zoals laboratoriumwaarden en voorschriften uit de tweede lijn. Naast het gebruikt van UZI-passen zien apothekers het vragen van toestemming als een tijdrovende activiteit. Ook geven ondervraagden aan dat de verkregen medicatieoverzichten niet altijd compleet zijn en dat heeft volgens hen schijnveiligheid tot gevolg. Uit het rapport blijkt dat apothekers tijdwinst boeken met het LSP door het afnemen van handmatige administratieve handelingen en minder faxen en bellen. Als vervolg op het succesvolle LSP Verbeterplan uit 2016 voert de KNMP samen met andere betrokken partijen nu gesprekken over een vervolg.

Whitebox als alternatief voor LSP

Afgelopen april besloot de Huisartsenkring Amsterdam (HKA) om de Whitebox in te voeren. Zij zien dit als een veiliger, privacy-vriendelijk alternatief voor het LSP. Er liep sinds 2015 een pilot met de Whitebox in Amsterdam. Het privacy-by-design systeem (een centraal thema in de privacywet AVG) moet huisarts en patiënt volledige controle geven over de uitwisseling van medische gegevens. Het gebrek aan privacy zou huisartsen van het gebruik van het LSP weerhouden.

Over het LSP

Het Landelijk Schakelpunt is een zorginfrastructuur. Zorgaanbieders kunnen aansluiten op dit ‘netwerk’ om medische gegevens van hun patiënten digitaal met elkaar te delen - 24 uur per dag, 7 dagen per week. Het LSP is geen database: er worden geen medische gegevens in opgeslagen. De gegevens van patiënten blijven staan in de systemen van hun zorgverleners: de huisarts en de apotheek. Het LSP bevat alleen een verwijsindex met burgerservicenummers (BSN’s). Op basis van het BSN kan de zorgverlener de medische gegevens van zijn patiënt bij andere zorgverleners inzien. Maar die gegevens zijn alleen beschikbaar als de patiënt daar toestemming voor heeft gegeven. En de zorgverlener mag ze alleen inzien als dat nodig is voor de behandeling. LSP-Beheerder VZVZ is opgericht door 20 partijen uit het zorgveld. Zij vormen de governance van de vereniging. Alle betrokkenen bij het zorgproces in Nederland zijn vertegenwoordigd: koepelorganisaties van eerste-, tweede- en derdelijnszorgaanbieders, regionale samenwerkingsorganisaties (RSO’s), ICT-dienstverleners en natuurlijk patiënten. Meer weten over zinnige zorginnovaties en de implementatie? Op 22 juni krijgen en delen honderden zorgprofessionals tijdens de ICT&health World Conference inzichten, antwoorden, handvatten en de beste voorbeelden. Wilt u ook aanwezig zijn? Stel dan hier uw ticket veilig! Want ook dit keer geldt, vol is echt vol.