Of het nu gaat om budgetbeperkingen, nieuw beleid of gebrek aan personeel, de zorg staat voor vele uitdagingen waarover voortdurend wordt bericht. Voor het aanpakken van deze uitdagingen bestaan genoeg initiatieven met een focus op technologie. Bijvoorbeeld de in 2018 gepresenteerde Digitale Agenda van de Nederlandse overheid, onder meer gericht op digitaal werken in de zorg. Belangrijk is dat digitalisering in de zorg ondersteund wordt met een solide digitale infrastructuur.
Het op afstand monitoren van de gezondheid van hartpatiënten of het opereren met ondersteuning van een robot. Complexe ziektebeelden als Alzheimer en Parkinson worden sneller en beter gediagnosticeerd met gebruik van big data. De overheid heeft ook de ambitie dat op termijn 80 procent van de chronisch zieken en 40 procent van de overige Nederlanders direct toegang krijgt tot hun medische data.
Binnen alle initiatieven en ambities van overheden en de zorg zelf staat beter gebruik van technologie voorop, met name het beter benutten van data en toepassing van artificial intelligence (AI). We zien al de eerste stappen op het gebied van gepersonaliseerde medicatie, het wegwerken van wachttijden en het bepalen van de beste behandelmethoden. Het zijn innovaties die laten zien dat het toepassen van AI in de zorg zinvolle resultaten oplevert, ondanks dat de technologie nog in de kinderschoenen staat en het lastig is om de mogelijkheden en de mogelijke nadelen naar de toekomst toe goed te kaderen.
Educatie is de sleutel
Aangezien deze technologie steeds belangrijker wordt, is het cruciaal dat datawetenschap en data-analyse onderdeel worden van medische training. De Nederlandse gezondheidszorg zal steeds meer data-gedreven worden. Vrijwel alle zorgmedewerkers, of het nu artsen zijn of administratieve krachten, zullen, in toenemende mate, worden geconfronteerd met voor hen relevante AI- technologieën en zullen dus moeten leren om daarmee om te gaan.
Dat geldt niet alleen voor iedereen die in de zorgsector start, maar ook voor medewerkers die al in de zorg werkzaam zijn. Educatie, ondersteuning en samenwerking zijn nodig om de werkelijke voordelen van deze technologie te maximaal benutten.
Bescherming data blijft topprioriteit
De voordelen van AI en data-gedreven inzichten spreken voor zich, maar we leven in een wereld waarin privacy zeer gevoelig ligt. Het grootste deel van de data waarmee in de gezondheidszorg wordt gewerkt, bestaat uit privacygevoelige gegevens van de patiënt. Die gegevens moeten dus ook als zodanig worden behandeld. Als mensen het idee hebben dat hun gegevens zonder dat zij het weten worden gebruikt voor doeleinden waarvoor zij geen goedkeuring hebben gegeven, zal elke poging om de gezondheidszorg te moderniseren mislukken.
De oplossing voor deze kwestie is tweeledig. Allereerst is communicatie erg belangrijk. Mensen moeten bewust worden gemaakt van het doel waarvoor hun data worden gebruikt. En, belangrijker nog, welke voordelen dat oplevert. Op de tweede plaats moeten zorginstellingen beschikken over een infrastructuur die hen in staat stelt snel en flexibel gegevens uit te wisselen, op een veilige manier en in overeenstemming met de wet- en regelgeving.
Denk data-centrisch
Grote hoeveelheden data moeten razendsnel verwerkt worden om in een fractie van een seconde beslissingen te kunnen nemen. Daarom hebben deze projecten een zeer solide infrastructuur en aanzienlijke computerkracht nodig om efficiënt te werken.
Traditionele datacenters van zorgorganisaties hebben het redelijk goed gedaan als het gaat om het verlenen van patiëntzorg door zorgmedewerkers. Maar die datacenters zijn nooit gebouwd met de intentie om veeleisende data-applicaties te draaien en al helemaal niet voor de projecten die nu voor ons liggen. De toekomst met deze applicaties, AI en machine learning, vereist een andere benadering van de datacenter-infrastructuur. Een benadering gebaseerd op een met de cloud geïntegreerd storage platform, dat ontwikkeld is voor zeer snelle toegang tot de data en met zeer hoge opslag- en verwerkingscapaciteit.
Van visie naar realiteit
Om de voordelen van technologie te kunnen realiseren, moet er een robuuste en data-centrische infrastructuur aanwezig zijn. De zorg zal over de nodige systemen, diensten en ondersteuning moeten beschikken om AI op de juiste manier te gebruiken en om data efficiënt en verantwoordelijk te verwerken.
Zorgkosten en het tekort aan zorgmedewerkers blijven een uitdaging, maar het gebruik van AI zal de zorg helpen om te innoveren en slagvaardig te blijven, terwijl de resultaten voor de patiënt steeds beter worden. Ik denk dat het bijzonder interessant zal zijn om te zien hoe alle partijen die in Nederland bij de zorg betrokken zijn, van artsen tot verzekeraars en van zorgmedewerkers tot de overheid, technologie inzetten om de zorg op een hoger peil te brengen.
