Voor het verbeteren van medisch-specialistische zorg zijn zorgpaden in ziekenhuizen een bekend fenomeen. Ze beschrijven stap voor stap hoe de zorg is georganiseerd bij een bepaald ziektebeeld. Met een digitale vertaalslag krijgt die zorg nu helemaal een ‘boost’, zoals in Maastricht UMC+, vertelt de nieuwe bestuursvoorzitter Helen Mertens in gesprek met ICT&health.
Realtime inzage in knelpunten nog voordat ze ontstaan, de mogelijkheid tot benchmarken én inzicht in patiëntbeleving waren de resultaten van een pilot in het academische ziekenhuis. Met vooraf een duidelijke boodschap aan de medisch specialisten: niemand gaat op eigen houtje aan de slag met zijn favoriete tools en toepassingen. Want dat leidt slechts tot versnippering.
Transformatie gezondheidszorg
Het Maastricht UMC+ is bezig met een transformatie van de gezondheidszorg, schetst Mertens, tot voor kort lid Raad van Bestuur en per 1 oktober bestuursvoorzitter. “Met als motto ‘onze Zorg van de Toekomst’ hebben we een plan gemaakt dat tot doel heeft de uitkomsten van de zorg en de ervaringen van patiënten te verbeteren. Eén van de onderdelen is het herontwerpen van zorgpaden. Digitale innovatie helpt ons daarbij.”
Daarbij is eenduidigheid in de aanpak van belang. Iedereen deed op zijn eigen vakgebied op zijn eigen manier zijn best en probeerde te innoveren. Maar dat leidde volgens Mertens tot versnippering en dubbelingen in ontwikkeling en gebruik van apps, vragenlijsten, beeldbelsystemen en tools. dat werkte niet goed voor patiënten noch voor zorgprofessionals.
"We hebben daarom eind 2017 bewust gekozen voor generieke verbeteringen.” Oftewel niet meer ‘ieder voor zich’. Dit is het ziekenhuisbrede uitgangspunt geworden voor alle verbeterprojecten, waaronder ook het project ‘digitale zorgpaden’.
Vijf zorgpaden in pilot
Het Maastricht UMC+ selecteerde vijf zorgpaden voor de pilot. De vraag was: hoe kan het UMC deze zorgpaden zodanig digitaliseren dat ze de zorg verbeteren én wat is hiervan te leren voor andere zorgpaden? Mertens benadrukt hoe belangrijk daarbij voortrekkers zijn: “We hebben de pilot opgezet met enthousiaste mensen die op verschillende terreinen al een best practice hadden gerealiseerd. De vraag aan hen was: zijn jullie bereid om het oude zorgpad uit te schrijven en aan te geven hoe je dit zou willen zien, met gebruikmaking van ICT?"
Eén van de enthousiaste koplopers is KNO-arts Martin Lacko. Hij ging samen met andere teamleden aan de slag met het zorgpad voor hoofd-hals tumoren. “We werkten al lange tijd volgens een zorgpad voor patiënten met een hoofd- of halstumor. Daarin vonden we de doorlooptijden binnen ons ziekenhuis niet snel genoeg: dat kon zomaar weken duren. Voor patiënten is zo’n periode van afwachten in onzekerheid erg belastend. Bovendien geldt: hoe eerder we kunnen starten met de behandeling, hoe beter de overlevingskansen. Maar er ging nu eenmaal tijd zitten in de uitgebreide diagnostiek, het bespreken van elke patiënt in het MDO, het contact leggen met familie en het opstellen van een behandelplan.”
Verkorting diagnostisch traject
Toch is het gelukt om het diagnostische traject van een paar weken aanzienlijk te verkorten naar een paar dagen, hooguit een week, voor in elk geval 70 tot 80 procent van de patiënten. Dat was mogelijk door andere keuzes in de diagnostiek te maken, zo stelt Lacko. “Een endoscopisch tumoronderzoek voerden we bijvoorbeeld eerst standaard onder volledige narcose uit, waarvoor opname nodig is. Dit onderzoek bleek ook onder lokale verdoving mogelijk te zijn. Ook hebben we tijdslots voor radiologisch onderzoek geïntroduceerd waarmee we veel tijd konden winnen. Deze stap, verbeteren van het proces, was een voorwaarde voor de volgende stap: het digitaliseren van het zorgpad.”
Lees het hele artikel in ICT&health 5, dat op 21 oktober verschijnt.
