Begin augustus bracht de nieuwe minister van VWS, Fleur Agema, een werkbezoek aan het Elisabeth-TweeSteden Ziekenhuis (ETZ). Reden voor dit werkbezoek was de innovatieve rol die het ETZ speelt op het gebied van passende zorg en het feit dat het ETZ koploper is op het gebied van AI in de zorg. Omdat een lagere administratielast een van de speerpunten van minister Agema is, hebben passende zorg en de vooruitstrevende AI-projecten van het ETZ in samenwerking met het UMC Groningen haar belangstelling.
Belangrijk onderwerp van gesprek was het toegankelijk houden van de zorg, wat steeds moeilijker wordt door de toenemende zorgvraag en de personeelskrapte. Het huidige tekort van 7.500 medewerkers in de Nederlandse ziekenhuizen zal in de nabije toekomst minstens vervijfvoudigen. Daarom moet worden ingezet op automatisering en worden bespaard op inzet, zo betoogden Bart Berden en Juliëtte van Eerd namens de Raad van Bestuur.
Minder patiënten op de IC
Intensivist Hans Kuijsten vertelde samen met verpleegkundige Janneke Ripmeester op de IC-afdeling hoe het ETZ omgaat met het personeelstekort in de zorg. Ook vertelden ze over de zogenoemde ‘IC zonder muren’, een manier van werken die het ETZ al sinds 2017 hanteert om het aantal IC-bedden terug te dringen. Hierbij springt het IC-personeel op andere afdelingen in het ziekenhuis bij om mensen bij de IC weg te houden.
Kuijsten zegt hierover: “We hebben hard gewerkt om het aantal patiënten op de IC terug te brengen. Dit programma is inmiddels werkzaam en goed verankerd in ons beleid en dat zien we ook terug: zorgprofessionals op de IC en andere afdelingen zijn tevreden over deze nieuwe werkwijze.”
Ondersteuning van AI
Internist-oncoloog Annet Coumou vertelde dat zij ongeveer 30% van haar tijd besteedt aan administratieve taken. Het ETZ wil is voornemens om AI de makkelijke administratietaken te laten uitvoeren, zodat zorgverleners meer tijd overhouden voor de patiënt.
AI wordt op dit moment al in een veilig geproduceerde GPT-omgeving ingezet om conceptantwoorden te schrijven op vragen van patiënten, die zorgverleners alleen nog maar hoeven te controleren en te versturen. Ook kan AI samenvattingen maken in het EPD, zowel voor de polikliniek als voor klinisch werk. Dit laatste zal vooral het werk van de verpleegkundigen verlichten.
Daarnaast kreeg minister Agema demo’s te zien van chatbots voor de neurochirurgie om betrouwbare complexe informatie laagdrempeliger toegankelijk te maken voor patiënten. En door het gebruik van spraakopnames hoeven zorgverleners zelf geen notities meer te maken. “We zijn hard bezig om deze toekomst zo snel mogelijk maar verantwoord naar het heden te halen”, aldus intensivist en AI-specialist Jessica Workum van het ETZ.
Privacy
AI blijkt in de praktijk vaak te leiden tot privacyschending. Het is dus heel belangrijk dat hier veel aandacht voor is. Het ETZ zet zich ervoor in om AI verantwoord en effectief toe te passen in de zorg, anticiperend op de toekomst. Op die manier wil het ziekenhuis een blauwdruk creëren voor de rest van Nederland.
Workum en AI-programmamanager Mandy Aalderink legden de minister uit welke randvoorwaarden het ETZ hanteert om de veiligheid van patiëntgegevens te waarborgen en te voldoen aan de huidige wet- en regelgeving. Zij pleiten voor betere voorlichting door de overheid over AI, opschalingsondersteuning aan pionierende ziekenhuizen en het opstellen van richtlijnen en kaders, om flexibiliteit te houden in een veranderende wereld van AI.
Minister Agema is enthousiast over de vorderingen die worden gemaakt en wil zich inzetten om de wetgeving aan te passen om verdere initiatieven te ondersteunen: “Er zijn middelen beschikbaar voor digitalisering. Het geld is op, maar hiervoor zijn al grote potten geld beschikbaar. AI wordt een revolutie in de zorg en ik ga er alles aan doen om deze revolutie zo snel mogelijk plaats te laten vinden.”
