Bij de behandeling van prostaatkanker wordt vaak gekozen voor het bestralen van de tumor. Daarbij is het uiteraard belangrijk om ervoor te zorgen dat al het tumorweefsel vernietigd wordt. Maar het is net zo belangrijk zo min mogelijk gezond weefsel te beschadigen om bijwerkingen, zoals erectieverlies, te voorkomen. In het UMC Utrecht wordt nu gebruik gemaakt van een nieuwe MR-Linac techniek waardoor de bestraling van de prostaat real-time aangepast kan worden.
Het UMC Utrecht startte een jaar geleden met het ERECT-onderzoek naar deze nieuwe, erectie-sparende, bestraling voor patiënten met prostaatkanker. Daarbij wordt de bestraling uitgevoerd met behulp van een MR-Linac.
Die methode wordt al langere tijd toegepast, maar dankzij speciaal ontwikkelde software kan de prostaat nu tijdens de bestraling 'live' gevolgd worden. Hierdoor kan de behandeling nog nauwkeuriger uitgevoerd kan worden en zal minder, of geen, schade toegebracht worden aan vaten en zenuwen.
Doorbraak bij bestraling prostaatkanker
Met het ERECT-onderzoek wilde het UMC Utrecht duidelijk maken hoe groot de voordelen van de 'MR-Linac bestralingsmethode zijn. Inmiddels is duidelijk dat de nieuwe techniek een doorbraak betekent voor de behandeling van prostaatkanker. “De MR-linac stelt ons in staat om de tumor en het omliggende gezonde weefsel, dat we willen sparen, beter dan ooit real-time in beeld te brengen tijdens de radiotherapie-behandeling", vertelt klinisch fysicus Hans de Boer van het UMC Utrecht. Hij was het die de nieuwe methode in het ziekenhuis introduceerde.
Het grote voordeel van de bestraling met behulp van de real-time beelden die de MR-Linac produceert ligt hem in het feit dat elke beweging, hoe gering die ook moge zijn, van bijvoorbeeld het bekken gevolgd kan worden. Die bewegingen zorgen ervoor dat de bestraling minder precies uitgevoerd wordt.
Dankzij de real-time beelden van de prostaat kan de bestraling nu ook real-time bijgesteld worden. Daarvoor wordt gebruik gemaakt van speciale software die door de onderzoeksgroep van het UMC Utrecht ontwikkeld is "Zo kunnen we elke beweging compenseren, waardoor de helft minder dosis in gezond weefsel komt dan voorheen bij de bestraling met de MR-Linac”, aldus De Boer.
Nieuwe standaard
Voor het onderzoek werden enkele tientallen patiënten geselecteerd. Nadat de eerste vijftien patiënten binnen het onderzoek met de nieuwe methode behandeld waren, bleken de resultaten al zo goed dat besloten werd de methode als standaard te gaan gebruiken. Ook de bestralingsmarges konden worden verkleind zodat het gezonde weefsel nóg beter gespaard wordt.
