De Nederlandse kinderarts Job Calis is drie jaar geleden gestart met het opzetten van een intensive care voor kinderen in het Afrikaanse Malawi. Een deel van de funding voor zijn initiatief kreeg hij van Madonna. Inmiddels heeft de arts in Malawi een Nederlandse e-health uitvinding geïntroduceerd, IMPALA, voor het op afstand monotoren van de gezondheidstoestand van kinderen op de IC. De vinding kan het leven van veel kinderen in Afrikaanse ziekenhuizen redden.
Calis nam de e-health uitvindig, de IMPALA, begin dit jaar mee naar de IC in het Mercy James Centre, vernoemd naar een van de kinderen van Madonna. Het is een monitor in de vorm van een matje met allerlei sensoren. Kinderen op de IC worden op het matje gelegd. De sensoren in het matje monitoren de gezondheidssituatie van de patiëntjes. Wanneer de IMPALA constateert dat de situatie verslechterd, worden op afstand de artsen en verpleegkundigen gewaarschuwd.
Volgens Calis kan de IMPALA zijn meerwaarde voor de monitoring van jonge IC-patiënten ook in Nederland bewijzen “Triage, het bepalen wie als eerste zorg krijgt, zal anders gaan verlopen. In situaties waarin de tijd of de middelen beperkt zijn, neemt onze slimme monitor een deel over van de triage-keuzes.”
Personeelstekort en geen geld
Toen Job Calis enkele jaren geleden naar Malawi afreisde werd al snel duidelijk dat het land met een enorm tekort aan verpleegkundigen kampt. Daardoor was er gewoonweg niet voldoende capaciteit om de kinderen op de IC in de gaten te houden, met alle gevolgen van dien.
Calis en zijn team besloten daarop om de IC te voorzien van medische monitoren. De kosten van die gespecialiseerde apparatuur, die op kunnen lopen tot 3000 euro, zijn voor een land als Malawi echter veel te hoog. Bovendien moesten de sensoren van die daarvoor nodig waren bijna wekelijks vervangen worden, terwijl ze nauwelijks leverbaar zijn.
Betaalbare e-health uitvinding
Met de IMPALA heeft Calis niet alleen een deel van het personeelsprobleem opgelost, doordat de patiëntjes op afstand gemonitord kunnen worden. De Nederlandse vinding is ook nog eens een stuk goedkoper. De productiekosten liggen, als de massaproductie ervan op gang gekomen is, op een paar honderd euro.
“De IMPALA volgt de hartslag en meet hoe de patiëntjes in- en uitademen. Bij testen in Nederland bleek al dat de sensoren in het matje twee uur eerder dan een verpleegkundige zien dat het slechter gaat met een kind. De eerste test in Malawi met vijftig proefpatiënten toonde aan dat het systeem ook in Afrika werkt. Binnen een kwartier analyseert het toestel of het kind een virusinfectie heeft, of een bacteriële infectie. Ook parasieten worden herkend. Zo kun je op tijd antibiotica geven. Een grote stap in een land waar de zorg nauwelijks over laboratoria beschikt", vertelt Calis.
Onderzoek in Malawi heeft al aangetoond dat het matje een welkome aanvulling is op de IC. Op dit moment wordt de IMPALA nog volop getest. Wanneer die tests succesvol doorlopen worden, dan willen de Nederlandse artsen het project naar Kenia, Zuid-Afrika en andere lage-inkomenslanden uitbreiden.
Jaarlijks ondersteunen de Nederlandse artsen in Malawi de lokale artsen bij de behandeling van 250 jonge patiëntjes. Omgekeerd krijgen verpleegkundigen uit Malawi bijscholing in het Emma Kinderziekenhuis Amsterdam UMC.