Onderzoek vergelijkt DNA ouderen en jongvolwassenen met kanker

di 18 februari 2025 - 14:40
Onderzoek
Nieuws

De Hartwig Medical Foundation start binnen het GENAYA-project een onderzoek om het DNA van jongvolwassenen te vergelijken met dat van ouderen met deze ziekte. Doel van het onderzoek is om te bepalen of inzichten in de verschillen in het DNA van tumoren van deze twee groepen kan leiden tot meer doelgerichte behandelingen van kanker bij jongvolwassenen. Voor het project hebben inmiddels 35 ziekenhuizen al meer dan 400 kankerpatiënten in de leeftijd van 18 tot 39 jaar aangemeld.

Deze week heeft de Hartwig Foundation een aantal video’s over het GENAYA-project gepubliceerd. GENAYA staat voor van 'A national database of whole GENome data of Adolescent and Young Adult cancers'. Het project is tot stand gekomen met hulp van KWF Kankerbestrijding, Stichting Fight Cancer en Illumina. Doel van het project inzicht te verkrijgen in wat er genetisch gezien anders is wanneer als jongvolwassenen kanker krijgen, in relatie tot oudere volwassenen die met dezelfde ziekte te maken krijgen.

Specialisten delen inzichten

In een reeks korte video’s delen vier specialisten van deelnemende ziekenhuizen hun inzichten over het project. Zo vertellen zij onder andere wat GENAYA inhoudt, hoe het in de praktijk werkt en waarom ze gekozen hebben om eraan mee te werken. Daarnaast bespreken zij ook hoe het project goed geïntegreerd kan worden in regionale ziekenhuizen en hoe patiënten reageren op hun deelname.

"Het is zo ontzettend belangrijk om van jonge patiënten meer gegevens te krijgen, omdat de meeste kennis die we hebben over kanker voornamelijk van oudere patiënten vergaard is. Wij denken dat jongvolwassen patiënten genetisch andere tumoren zouden kunnen hebben", vertelt Winette van der Graaf, internist-oncoloog in het Antoni van Leeuwenhoek.

GENAYA: data verzamelen voor patiënten van nu en van de toekomst

"Mijn ervaring is dat de meeste patiënten deel willen nemen aan GENAYA. Allereerst om voor zichzelf een goede behandeloptie te kunnen vinden. De andere reden is dat ze wetenschappelijk onderzoek willen stimuleren, zodat toekomstige patienten daarvan kunnen profiteren", aldus Rhodé Bijlsma, internist-oncoloog in het UMC Utrecht, in een van de video's.

GENAYA: hoop op een persoonlijke behandeling voor jonge patiënten

Over het GENAYA-project

In Nederland worden elk jaar ongeveer 3900 jongvolwassenen, in de leeftijd van 18 tot en met 39 jaar, geconfronteerd met de diagnose kanker. Zij worden ook wel AYA’s genoemd - Adolescents and Young Adults. Omdat er steeds meer bekend wordt over het feit dat genetische (DNA-) kenmerken van bepaalde tumoren per leeftijdscategorie kunnen verschillen, rijst de vraag of er mogelijkheden zijn om de behandelmethoden beter af te stemmen op AYA-patiënten.

Om te komen tot een optimaal behandelscenario met de best mogelijke vooruitzichten voor de AYA-patiënt, bestaan er multidisciplinaire overlegstructuren tussen medisch specialisten. Een volledige DNA-analyse van de tumor draagt bij aan het verfijnen van de diagnose en eventuele nieuwe behandelmogelijkheden. Om daar meer over te weten te komen, is wetenschappelijk onderzoek nodig en wordt binnen het GENAYA-project gebouwd aan een database waar de genetische gegevens van tumoren en behandelgegevens van patiënten anoniem worden opgeslagen.

Wat is het GENAYA-project?