Nederland telt steeds meer aanbod van zorg en monitoring op afstand. Een groeiend deel hiervan is de pilotfase al ontgroeid en wordt op groeiende schaal aangeboden. Maar een volledig virtueel ziekenhuis? Daarvoor moeten we toch over de grens kijken. SEHA Virtual Hospital - Saoedi-Arabië – heeft volgens de initiatiefnemers tot doel om het zorgverleningsmodel opnieuw vorm te geven. De resultaten – waaronder een verkorting van de opnameduur met 40 procent – zijn veelbelovend. ICT&health ging in gesprek met Safaa Almajthoub, Chief Strategy Officer van het Virtual Health Centre of Excellence en SEHA Virtual Hospital.
SVH (SEHA Virtual Hospital) ontstond na de COVID-19-pandemie, uit de noodzaak om de toegang tot diensten in afgelegen gebieden te verbeteren. Het initiatief past volgens Almajthoub in de trend van (en noodzaak voor) zorgstelsels om zich aan te passen en de uitdagingen aan te pakken die Covid-19 blootlegde. Voorbeelden van deze uitdagingen zijn bekend: een tekort aan personeel versus groeiende zorgvraag; hieraan gerelateerde stijgende zorgkosten; problemen met ongelijke toegang tot zorg.
Toegang tot zorg
“Het SEHA-ziekenhuis is ontwikkeld om deze kloof te overbruggen door consulten op afstand, diagnostische diensten, specialistische consultaties en kritieke zorg te bieden aan bijna 166 regionale voorzieningen”, vertelt Almajthoub. “Patiënten in afgelegen gebieden hebben zo toegang tot zorgprofessionals en diensten die voorheen niet voor hen beschikbaar waren.”
De COVID-19-pandemie (2020-2022) benadrukte het belang van het verminderen van persoonlijke interacties om de verspreiding van het virus tegen te gaan. Daarom werd tijdens de pandemie het nationale programma voor telegeneeskunde van Saoedi-Arabië versneld om toegang tot artsen en voorgeschreven medicijnen mogelijk te maken.
Innovatief zorgmodel
Inmiddels heeft Saoedi-Arabië de transformatieplannen voor zijn gezondheidszorg vertaald in de Saudi Vision 2030. De aanzienlijke uitbreiding van telemedicine tijdens de pandemie vormde de basis van een nieuw innovatief zorgmodel - het SEHA Virtual Hospital - dat een veilig alternatief kan bieden tot traditionele persoonlijke bezoeken. In februari 2022 is het ziekenhuis officieel ‘geopend’.
“Zo wordt het risico van virusoverdracht voor patiënten, zorgverleners en de bredere gemeenschap tot een minimum beperkt. Het stelt individuen in staat medische hulp in te roepen zonder hun huis te verlaten, waardoor de blootstelling aan infectieziekten wordt verminderd. Het biedt tele-gespecialiseerde consultaties, kritieke zorg op afstand en multidisciplinaire telecommissies.”
Virtuele ziekenhuis overbrugt afstanden
In afgelegen gebieden hebben patiënten bovendien vaak moeite om tijdig toegang te krijgen tot medische zorg vanwege de beperkte infrastructuur voor gezondheidszorg of lange reisafstanden. Het virtuele ziekenhuis kan dit probleem aanpakken door snel digitale consultaties aan te bieden, waardoor patiënten tijdig medisch advies, diagnoses en behandelplannen kunnen krijgen zonder de hindernis van lange reizen of wachttijden.
De Saudi Vision 2030 omvat behalve ambitieuze plannen voor digitale zorg ook de integratie van de bestaande zorginfrastructuur, benadrukt Almajthoub. “Met zijn connectiviteit met 166 ziekenhuizen, dekking van 65 specialismen en de mogelijkheid om nood- en kritieke consultaties te geven, biedt de visie een alomvattende benadering van virtuele zorgverlening. De gespecialiseerde klinieken voor verschillende ziekten en aandoeningen, zoals hart-, nier-, bloedziekten, diabetes, psychiatrie, genetische ziekten en medische revalidatie, onderstrepen de inzet om gespecialiseerde zorg op afstand te bieden.”
Een goed voorbeeld is de integratie van door AI aangedreven algoritmen voor medische beeldvorming voor het analyseren van tests en röntgenfoto's in lokale ziekenhuizen. Almajthoub: “Dat maakt een efficiënte en tijdige diagnose mogelijk door resultaten direct te delen met specialisten op afstand. Dit vermindert niet alleen de noodzaak voor patiënten om te reizen, maar maakt ook gebruik van de expertise van specialisten in complexe gevallen die vanuit het hele land worden doorverwezen.”
Voordelen van virtuele ziekenhuis
Het SEHA Virtual Hospital biedt volgens Almajthoub verschillende voordelen voor artsen, patiënten en het gezondheidssysteem als geheel. Zo stellen virtuele consulten en monitoring op afstand artsen in staat hun tijd te optimaliseren en een grotere patiëntenpopulatie te helpen. Zij kunnen virtuele bezoeken efficiënter uitvoeren, waardoor wachttijden worden verkort en de productiviteit wordt verhoogd.
“Bij SVH droegen telecardiologische diensten bijvoorbeeld bij tot een afname van 40 procent in de verblijfsduur van patiënten, een afname van 25 procent in heropname, 26 procent besparing in heropnamekosten en een afname van 25 procent in het aantal doorverwijzingen van patiënten. Verder verhoogden tele-beroerte-diensten de toegang tot beroerte-specialisten met 30 procent en werd de ‘deur-tot-naaldtijd’ verkort tot 33 minuten”
Een ander voorbeeld - in de teleradiologie - benadrukt hoe het model van virtuele SEHA-zorg hielp de wachttijd van de rapportagetijd te verkorten van 12 dagen tot 5 uur voor OBD-patiënten (opioïde-geïnduceerde darmdisfunctie), een toename van 21 procent in het aantal scans in weinig gebruikte modaliteiten.
Almajthoub: “Artsen kunnen in contact komen met specialisten uit verschillende vakgebieden, waardoor samenwerking en toegang tot gespecialiseerde kennis wordt vergemakkelijkt. Dit kan helpen bij het stellen van nauwkeurige diagnoses, het ontwikkelen van uitgebreide behandelplannen en het verbeteren van de patiëntresultaten. Bijna 15 procent van de tumorgevallen wordt beheerd via teletumorcommissies omdat SEHA Virtual Hospitals een betere coördinatie en communicatie tussen zorgverleners mogelijk maken. Artsen hebben zo toegang tot patiëntendossiers, kunnen naadloos informatie delen en de continuïteit van de zorg waarborgen, zelfs tussen verschillende zorginstellingen.”
In ICT&health nr. 4 (augustus 2023) publiceren we een uitgebreid interview met Safaa Almajthoub. En zijn zij van de partij tijdens de ICT&health world conference in mei 2024.