De zorg went langzaam maar zeker aan kunstmatige intelligentie (AI). Potentieel waardevol, vindt radioloog Sietske Rozie, want het kan nieuwe kennis en daarbij wellicht een nieuwe vorm van transparantie bieden op punten waar die nu niet bestaat. Maar ze mist de ethisch-filosofische discussie over de gevolgen van een bredere toepassing van AI. Wat gaat dat betekenen voor de rol van artsen, ook binnen haar vakgebied, en ook in breder perspectief voor de zorg als geheel?
Het was een uitdagende boodschap van Sietske Rozie op 11 april aan haar ruim 2.000 volgers op Twitter: ‘Artificial intelligence zonder limits; stel je voor: 2030, AI-zorgverzekeraar stuurt een pushbericht naar chirurg: volgens de AI-hpbMDO had niet u maar de interventieradioloog de metastase moeten behandelen. We sturen u een rekening voor het teveel gedeclareerde bedrag’.
Reacties bleven niet uit. ‘Beetje big brother maar wel effectief’ was de eerste. Een ander wilde weten: ‘Suggereer je nu dat chirurgen op MDOs operatie-indicaties zitten te stellen bij gemetastaseerde patiënten om daar zelf beter van te worden? Of bedoel je dat AI vooraf een zinnige bijdrage kan leveren aan het kiezen van de meest optimale behandelmodaliteit?’. Haar antwoord: ‘Nee ik suggereer dat we nu (op tijd) moeten bespreken welke rol AI gaat spelen. Dat hebben we met betrekking tot big tech helaas niet vooraf gedaan. Het is een gedachtenexperiment, belangrijk’. Dat antwoord kreeg bijval.
Gesprek over AI
Het gesprek dat Rozie bedoelt, wordt naar haar mening nu onvoldoende gevoerd. Kunstmatige intelligentie neemt nu over het algemeen nog niet al echt werk over. Rozie: “Maar betekent dat dat we nog niet aan de ethisch-filosofische discussie over de waarde ervan toe zijn? Ik denk dat we die discussie nu wél al moeten voeren, want AI-oplossingen vinden al hun weg naar de zorgpraktijk, bijvoorbeeld voor de IC, pathologie en radiologie.”
Artsen zeggen ook het te druk te hebben en dus blij te zijn dat AI hun werk kan verlichten. Soms zelfs vergezeld van de stelling dat daarmee burn-out kan worden voorkomen, schetst Rozie. “Dan wordt AI mijn inziens gebruikt als de verkeerde oplossing voor het bekende probleem van het opdrijven van de zorgproductie. Een vorm van cirkelredeneren waarin ik mij in ieder geval niet kan vinden. Want als de radioloog door de inzet van AI ’s nachts niet meer nodig is, ligt de vervolgvraag voor de hand: ‘Waarom overdag wel dan?’”
Geen tegenstander
Rozie benadrukt geen tegenstander van kunstmatige intelligentie te zijn. “Een deel van ons werk betreft interpretatie van data en kan ondersteund worden door AI, met kwaliteitsverbetering als doel. Een ander deel van het werk is gedrag. Een deel daarvan is nu niet digitaal te traceren, maar als je het omzet in data is het potentieel waardevol en kan AI ook daarbij van waarde zijn als ondersteuning.”
Lees het volledige interview met Sietske Rozie in ICT&health 4, die op 27 augustus verschijnt.
