Binnen het preventiebeleid en bijbehorende maatregelen om mensen te bewegen te stoppen, en jongeren helemaal niet te laten beginnen, met roken, is de opkomst van vapen een tegenslag. Vooral omdat deze variant op roken, zo is inmiddels bekend, minstens zo verslavend en schadelijk is. Verbieden is een oplossing waar over gesproken wordt, en waar sommige landen al mee experimenteren. Echter, jongeren iets verbieden, dat heeft niet altijd het gewenste effect. Waar ze echter wel naar ‘luisteren’ en mee vergroeid zijn, is hun smartphone. En die ‘verslaving’, zo blijkt uit een nieuw onderzoek, kan met succes ingezet worden om jongeren van het vapen af te helpen.
In het onderzoek, uitgevoerd aan de Ohio State University door onderzoeker Liz Klein en haar team, namen 500 personen deel die via de bekende social media kanalen, de ‘hangplek’ van veel jongeren, geworven waren. Ruim drie kwart van de deelnemers (80%) gaf aan dat ze dagelijks vapen. Zoals reeds aangehaald is een verbod op vapen, zeker voor de jongere doelgroep, niet persé effectief. Daarom wilde Klein onderzoeken of ze met behulp van directe coaching jongeren van hun nicotineverslaving konden af helpen.
Smartphone effectief ‘tegen’ vape-verslaving
Het team van klein ontwikkelde een onderzoek waarbij deelnemers willekeurig werden toegewezen aan een van de volgende vier opties: alleen telefonische stoppen met roken coaching; coaching plus nicotinevervangingstherapie per post; coaching plus mHealth (een mobiele interventie die teksten, links naar video's en andere online voorlichting en ondersteuning biedt); of coaching, nicotinevervanging en mHealth-ondersteuning.
De resultaten waren, zo stelt Klein, ronduit verbluffend. Alle deelnemers moesten gedurende het onderzoek ten minste één van de twee coachinggesprekken voltooien. Drie maanden na deelname aan het onderzoek bleek dat bijna de helft van alle deelnemers tussen de 18 en 24 jaar (45%) gestopt waren met vapen.
“Deze studie biedt hoop dat jongvolwassen vapers willen stoppen en succesvol kunnen zijn in het doorbreken van hun nicotineverslaving. Dit is zo'n essentiële groep voor verstoring van dat gedrag op of voordat ze de meer gevestigde volwassenheid ingaan”, aldus Liz Klein.
Stoplijn werkt!
Vanwege het onverwacht hoge algemene succespercentage konden de onderzoekers niet precies vaststellen welke interventie het beste werkte. Feit is wel dat de resultaten het vertrouwen sterkt dat ondersteuning via een stoplijn een goede optie is voor jongeren die vapen en willen stoppen. Op basis van hun gegevens vermoeden de onderzoekers ook dat nicotinevervangingstherapie voor mensen die willen stoppen de kans op succesvol stoppen zou kunnen vergroten.
De onderzoekers waren verrast door de hoge stoppercentages en verbaasd te horen dat de meeste deelnemers aan het onderzoek het bellen met de stoppen-met-rokenlijn zouden aanbevelen. Het team had verondersteld dat jongere mensen niet graag aan de telefoon zouden praten met coaches en liever sms-berichten zouden sturen.
“We willen weten hoe we jongeren kunnen helpen om geen levenslange verslaving aan nicotine te ontwikkelen en hoe we ervoor kunnen zorgen dat ze niet overstappen op sigaretten, die zo'n hoge tol eisen in termen van zowel sterfte als ziekte. We zijn erg blij om te zien dat deze stopaanpak zo goed werkte in deze groep. In een vervolgonderzoek willen we graag bepalen hoe we jongeren die zowel vapen als traditionele sigaretten roken het beste kunnen laten stoppen”, aldus Klein.
Stoppen met roken
Ook in Nederland werden eerder al pogingen gedaan om jongeren van het roken (en vapen) af te helpen. Zo werd in 2022 de smartphone-app Quiddy gelanceerd. Daar kunnen jongere rokers die moeiten hebben om te stoppen in contact komen met lotgenoten zodat ze elkaar kunnen helpen, en motiveren. In hetzelfde jaar werd ook een speciale website in het leven geroepen waar jongvolwassenen terecht kunnen voor eerlijke, niet gekleurde, informatie over de gevolgen van roken.
“Jongvolwassenen weten dat roken slecht is voor je gezondheid. Het is niet nodig dit te herhalen. Maar andere onderwerpen waren naar hun mening wel heel interessant en onderbelicht. Dus hoe speel je daar succesvol op in? De nieuwe website van Ikstopnu voor jongvolwassenen geeft informatie die zij interessant vinden”, zei projectleider Claire de Nerée tot Babberich destijds.
